3 miliony zł na dalsze prace archeologiczne w katedrze w Opolu. Czy rzeczywiście spoczywa tu książę Kazimierz I?

Obecnie opolska katedra to nie tylko największe stanowisko archeologiczne w Polsce, ale w całej Europie! Jak się okazuje, katedra kryje w sobie wiele w tajemnic, o których do tej pory nie wiedzieliśmy. Ciekawe znaleziska wykopane przez zespół archeologów wprawiają ich w zdumienie.

Jak tłumaczy dr Magdalena Przysiężna-Pizarska z Instytutu Historii Uniwersytetu Opolskiego, już na samym początku prac odkryto płyty nagrobne. A to był dopiero początek.

- Kiedy ściągaliśmy płyty posadzkowe z nawy głównej, pokazał nam się mur fundamentowy. Należał on do kościoła z lat 20. lub 30. XIII wieku, który do tej pory znany był jedynie z przekazów. To jest fantastyczna, niepowtarzalna rzecz, ponieważ tego typu budowli jest naprawdę bardzo mało. Udało nam się odkryć ołtarz i jego przybudowę – tłumaczy opolska archeolog.

Do tej pory zdjęta została cała posadzka katedry w Opolu, a archeolodzy dotarli także do prezbiterium starego kościoła. Zgodnie z wcześniejszymi przewidywaniami, znalazło się tam kilka grobów w tym jeden największy, który ulokowano naprzeciw ołtarza.

- Mamy nadzieję, że odkrycia rzucą nowe światło na historię Opola i naszego regionu – mówi wojewoda opolski Sławomir Kłosowski.

Aby móc dalej prowadzić prace na tak dużą skalę, konieczne są środki finansowe. Na szczęście odkrycia i zaangażowanie opolskich archeologów zostało docenione przez ministra edukacji i nauki Przemysława Czarnka, który na ten cel wyasygnował 3 mln zł.

Pieniądze są już na koncie Uniwersytetu Opolskiego, który przeznaczy je teraz bezpośrednio dla wydziału archeologicznego UO, który prowadzi prace w katedrze w Opolu.

- Fundusze resortowe nie tylko wspomogą badaczy, ale też przyspieszą prace. Pamiętajmy, że od wielu miesięcy opolska katedra nie pełni już funkcji sakralnej. Jeśli potwierdzą się przypuszczenia, że grobowców w katedrze jest więcej, to jeszcze przez długi czas w katedrze prowadzone będą prace archeologiczne – tłumaczy wojewoda Sławomir Kłosowski. - Nie chcemy nikogo poganiać, tylko umożliwić badaczom sprawną pracę.

W rozmowie z „nto" Sławomir Kłosowski zwraca uwagę na powagę odkryć archeologicznych w katedrze.

- Wszystkim nam zależy na tym, aby po zakończeniu wszystkich prac te bezcenne artefakty zostały wyeksponowane w godny sposób. Aby każdy mieszkaniec naszego województwa, a może i nie tylko, mógł je podziwiać i dowiedzieć się więcej o historii Opola – wyjaśnia wojewoda opolski.

Pojawiły się już wstępne przymiarki co do tego, w jaki sposób to zrobić.

- Jednym z pomysłów na wyeksponowanie takich artefaktów tkwiących w podłodze jest przykrycie ich bardzo grubą szybą. Odpowiednie podświetlenie tego odkrycia w ziemi, przykrytego tą szybą będzie widoczne z góry i bezpieczne – dodaje wojewoda Sławomir Kłosowski.

Na początku listopada w opolskiej katedrze odkryto kilka grobów, w tym najprawdopodobniej grobowiec księcia Kazimierza I Opolskiego, założyciela Opola. Gdy te przypuszczenia się potwierdzą, będzie to prawdziwa archeologiczna sensacja.

- Są różne przepuszczenia, do kogo należą te groby. Zdaniem profesor Anny Pobóg-Lenartowicz, w tym grobowcu może być pochowany Kazimierz I Opolski albo jego żona księżniczka Wiola – wyjaśnia dr Magdalena Przysiężna-Pizarska z Instytutu Historii Uniwersytetu Opolskiego, kierownik badań archeologicznych w opolskiej katedrze.

Kazimierzowi I Opolskiemu stolica regionu zawdzięcza status miasta. Dokonał on bowiem pierwszej lokacji Opola pomiędzy rokiem 1211 a 1217.

Teraz archeolodzy przystąpią do szczegółowych badań, które wkrótce powinny dać odpowiedź, czyj grób znalazł się w tak reprezentatywnym miejscu kościoła. Pewne jest natomiast jedno – była to bardzo ważna postać.

We wrześniu w katedrze opolskiej odsłonięto m.in. dwa nowe filary, północny i południowy, będące częścią fundamentów kościoła znajdującego się pod dzisiejszą katedrą. Datowane są na lata dwudzieste lub trzydzieste XIII wieku. Odkryto także 16 służek, czyli ozdobnych elementów podstawy filarów.

Dodatkowo archeolodzy odnaleźli dokładne miejsce pochówku Jana Dobrego, ostatniego opolskiego piastowskiego władcy. Wraz ze śmiercią księcia opolsko-raciborskiego Jana Dobrego 27 marca 1532 roku wygasła dynastia Piastów na Śląsku Opolskim.

- Najwspanialszym pomnikiem, jaki zostawił po sobie Jan Dobry, był wielki przywilej ziemski, który można nazwać bez przesady „konstytucją księstwa opolsko-raciborskiego”. Książę brał w obronę chłopów przed nadmiernym wyzyskiem. Zapewniał im nie tylko prawo nabywania i posiadania ziemi, ale także uczenia się rzemiosła. Chłopskim sierotom przysługiwało prawo do opieki ze strony dziedzica. Ten dokument był w dużej mierze przesiąknięty duchem Ewangelii – wspominał przed laty abp Alfons Nossol.

Oprócz odkryć architektonicznych w katedrze odnajdywane są też inne artefakty. Znaleziono łącznie około 70 monet, wiele różańców i paciorków. Ciekawym znaleziskiem z ostatnich tygodni jest też kula armatnia wykonana z piaskowca.