Bieda niejedno ma imię. W potocznym rozumieniu za ubogie uznajemy osoby, które nie mają możliwości zaspokojenia potrzeb, jakie w danych warunkach są uznane za niezbędne.
W badaniach statystycznych zjawiska ubóstwa stosuje się kilka jego granic. Jeśli człowiekowi brakuje pieniędzy, by zapewnić sobie dach nad głową i nie umrzeć z głodu, to mówimy o ubóstwie egzystencjalnym.
Aby przeżyć człowiek w 4-osobowej rodzinie musi mieć niecałe 402 zł na miesiąc (lub prawie 473 zł, gdy żyje samotnie). To jest właśnie skrajna nędza, w której w Polsce żyje 5,7 ludzi, a na Opolszczyźnie - najmniej w kraju - 3,5 proc.
Ubóstwo relatywne oblicza się w odniesieniu do 50 proc. przeciętnych miesięcznych wydatków gospodarstw domowych.
Wartość tej granicy ubóstwa wynosi 449 zł na osobę. W Polsce żyje tak 17,1 proc. obywateli. Na Opolszczyźnie jest ich 13,3 proc. i jest to jeden z trzech najniższych wskaźników.
Kolejna kategoria to minimum socjalne. To kwota, która wystarcza już nie tylko na żywność i mieszkanie, ale też na zaspokojenie podstawowych potrzeb edukacyjnych, zdrowotnych, kulturalnych, związanych z wypoczynkiem i transportem. Czyli nie jest już najgorzej, ale i tak jest to strefa niedostatku. W Polsce minimum socjalne dla osoby samotnej wynosi 930 zł, a dla małżeństwa z dwójką dzieci - niecałe 755 zł na osobę.
Jest jeszcze ustawowa granica ubóstwa, czyli miesięczny dochód netto uprawniający do korzystania z pomocy społecznej. Dla 4-osobowej rodziny wynosi on 351 zł. To prawie o 20 procent mniej, niż minimum egzystencji. Średnio w kraju żyje tak 7,3 proc. społeczeństwa. Na Opolszczyźnie 4,7 proc. - i jest to także najniższy odsetek w Polsce.
Kryterium dochodowe (te 351 zł) nie zmieniło się od 6 lat, co powoduje, że rzeczywista skala biedy jest większa. Gdyby stosować wskaźnik urealniony wzrostem cen od 2006 roku, to stopa ubóstwa ustawowego wyniosłaby w kraju nie 7,3 proc., ale 11 proc. Premier Donald Tusk zapowiedział rewaloryzację kryterium dochodowego w pomocy społecznej dopiero na 2013 rok.
W 2011 r. liczba osób korzystających z pomocy społecznej w kraju wynosiła 5,3 proc., a w woj. opolskim - 4, proc. (mniej było tylko w woj. śląskim - 3,9 proc.)
Z różnych form tej pomocy korzystało ogółem 41 218 osób i rodzin. W porównaniu do roku 2010 ta liczba zmalała o 5 proc. W największym stopniu ubyło rodzin bezdzietnych (17 proc.), niepełnych (9 proc.) i wielodzietnych (8 proc.), ale to nie znaczy, że ludziom poprawiła się sytuacja życiowa. Po prostu zaniżone kryterium ograniczało dostęp do świadczeń osób najbiedniejszych. Rzeczywisty poziom ubóstwa w naszym regionie jest dużo bardziej pesymistyczny.
W ramach pomocy środowiskowej OPS-y udzieliły wsparcia 38 706 osobom. Koszt tej pomocy wyniósł prawie 75 mln zł, a średnia wartość tej pomocy przypadająca na jednego klienta wyniosła 1937 zł. Koszt pomocy finansowanej, udzielanej przez gminy wyniósł 17,6 mln zł. Gminy jednak też biednieją i ich udział w pomocy społecznej maleje. Wysokość świadczeń, jakie są w stanie wypłacić, jest niewspółmierna do stopnia zagrożenia ubóstwem w tych gminach.
Najbardziej zagrożone ubóstwem są gminy zlokalizowane na zachodzie, północy i południu Opolszczyzny, w tym wszystkie gminy z powiatów namysłowskiego i głubczyckie-go. W najlepszej sytuacji są gminy w powiatach: opolskim ziemskim, strzeleckim, oleskim, kędzierzyńsko-kozielskim i w samym Opolu. W ubiegłym roku mieliśmy 34 gminy (o wysokim stopniu zagrożenia ubóstwem (rok wcześniej było ich 42), a tylko 8 o niskim i bardzo niskim. Sytuacja jednak tylko pozornie poprawiła się, bo na jej obraz ma wpływ zaniżone kryterium dochodowe.
Najniższy stopień zagrożenia ubóstwem odnotowano w Prószkowie, Izbicku i Reńskiej Wsi. W najgorszej sytuacji są Kamiennik, Domaszowice i Wilków.
Wykorzystano analizę ROPS "Stopień zagrożenia ubóstwem w województwie opolskim".
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
