Bony również dla emerytów

LIST DO PIP
Jeżeli regulamin zakładowy przewiduje formę pomocy taką jak bony świąteczne i wydano je z pominięciem byłych pracowników, może to stanowić podstawę do zwrócenia się do OIP w Opolu o zbadanie sprawy.
Wniosek należy przesłać listownie na adres: Okręgowy Inspektorat Pracy w Opolu,
ul. Reymonta 16
45-066 Opole

Pani Krystyna Nizińska z Kietrza przepracowała w gminnym ośrodku zdrowia 39 lat. Od sześciu lat jest na emeryturze. Przed świętami Bożego Narodzenia jej zakład pracy wręczył talony z Funduszu Świadczeń Socjalnych jedynie aktualnie zatrudnionym pracownikom.
- Żyjemy w jednym kraju i nie mogę się pogodzić z tym, że jednych ustawa o funduszu socjalnym obowiązuje, drugich nie - narzeka Krystyna Nizińska. - My pracownicy służby zdrowia zawsze zarabialiśmy grosze, więc i nasze emerytury są żenujące, a teraz pozostawiono nas samych sobie.

Talony świąteczne przysługują w zakładach pracy, gdzie obowiązują regulaminy ZFŚS i przewidziano w nich takie świadczenie.
- Niewypłacenie świątecznych talonów emerytom, w sytuacji gdy w myśl regulaminu otrzymali je pracownicy, jest zastanawiające - mówi Roman Zemanek, specjalista ds. prawnych w Okręgowym Inspektoracie Pracy w Opolu.

Uprawnienia do świadczeń z Funduszu Świadczeń Socjalnych wynikają z ustawy o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych z dnia 4 marca 1994 roku (tekst jednolity opublikowany jest w Dz U nr 70, poz. 335 z 1996 roku, od tego czasu ukazało się jeszcze 8 zmian).
Z treści ustawy wynika, iż osobami uprawnionymi do korzystania z tego funduszu są pracownicy i ich rodziny, emeryci oraz renciści, czyli byli pracownicy i ich rodziny, a także ewentualnie inne osoby, którym prawa takie przyznano w regulaminie.
Zakres udzielonej pomocy, rodzaj świadczeń, zasady przyznawania ulgowych usług, wysokość dopłat z funduszu uregulowana jest w regulaminie zakładowym działalności socjalnej, który uzgodniony jest bądź to ze związkami zawodowymi, jeżeli działają w danym zakładzie, bądź z pracownikami wybranymi przez załogę, jeżeli związków zawodowych w zakładzie nie ma.
Oczywiście wysokość dofinansowania świadczeń uzależniona jest od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu.
- Dlatego pani Krystyna powinna być, jako osoba uprawniona, objęta świadczeniami należnymi z regulaminu na takich warunkach, na jakich korzystają z nich aktualnie zatrudnieni - wyjaśnia Roman Zemanek. - Zróżnicowanie świadczeń może wynikać z owej sytuacji życiowej, materialnej i rodzinnej.
Fakt nieobjęcia świadczeniami z funduszu świadczeń socjalnych nie wywołuje jeszcze sam w sobie roszczenia o to świadczenie, albowiem z ukształtowanego już orzecznictwa, jak i piśmiennictwa wynika, iż świadczenia z FŚS nie mają charakteru roszczeniowego.
- Oznacza to, że nawet jeżeli składaliśmy wniosek o przyznanie jakichś świadczeń i odmówiono nam jego realizacji, nie mamy możliwości skutecznego żądania - dodaje Zemanek.
Jedyny wyjątek ma miejsce wtedy, gdy już opublikowano listę osób, którym dane świadczenie przyznano, a jego wydania nie dokonano. Np. jesteśmy na liście osób, którym przyznano wczasy pod gruszą, a w kasie nie wypłacono nam należnej kwoty.

Podobnie ma się rzecz z tzw. talonami świątecznymi, stanowiącymi formę pomocy materialnej, wydawanymi według postanowień regulaminu.
- Jeżeli pomoc taką przyznano wszystkim pracownikom (winna być ona zróżnicowanej wysokości) to fakt pominięcia byłego pracownika tylko i wyłącznie z tego powodu, że jest on emerytem, należy ocenić jako działanie nieprawidłowe, albowiem zapewne w regulaminie takiego zróżnicowania nie ma - podkreśla specjalista ds. prawnych OIP w Opolu. - Dlatego w tej sytuacji można tę sprawę poddać zbadaniu przez inspektora pracy, który jest w stanie dokonać oceny poprawności działań pracodawcy w świetle obowiązującego regulaminu, jak i ustawy o ZFŚS.