Człowiek bez jodu

Dzienne zapotrzebowanie na jod u starszych dzieci i dorosłych wynosi od 100 do 150 mikrogramów. Tymczasem większość mieszkańców różnych regionów Polski, w tym i naszego województwa, przyswaja go najwyżej od 40 do 80 mikrogramów.

GDZIE JEST GO NAJWIĘCEJ
- w rybach morskich - zwłaszcza w śledziach, witlinku, łupaczu - 1 kg zawiera ok. 200 mikrogramów
jodu
- w soli jodowanej - zwłaszcza w bocheńskiej, inowrocławskiej i kłodawskiej - 10 g zawiera
50 mikrogramów
- w warzywach - 1 kg zawiera 20-30 mikrogramów
- w serach, żółtkach jaj, tłuszczach zwierzęcych - 1 kg zawiera 35 mikrogramów
- w mleku, wołowinie i ciemnym pieczywie
Uwaga: Należy pamiętać, że proces wchłaniania jodu w przewodzie pokarmowym utrudniają niektóre warzywa: brukselka, kapusta biała, czerwona i włoska. Takie same właściwości ma coca-cola. Dlatego osoby mające kłopoty z tarczycą powinny spożywać te produkty z umiarem.

- Jod jest konieczny do produkcji hormonów, które wytwarza tarczyca, a z kolei ona steruje prawie wszystkimi przemianami metabolicznymi - wyjaśnia dr Janusz Wysota, ordynator oddziału chorób układu krążenia i endokrynologii Szpitala Wojewódzkiego w Opolu. - Jest to system autoregulacji poprzez przysadkę mózgową. Jeśli dostępność jodu bywa zbyt mała, wówczas może to doprowadzić do wystąpienia wola, zaburzeń układu krążenia czy też układu nerwowego. Te ostatnie zaburzenia charakteryzują się m.in. nadmierną pobudliwością, spowolnieniem fizycznym i psychicznym, stanami depresyjnymi.

Niedobór jodu bywa też jednym z czynników (oprócz procesów zapalnych) wystąpienia niedoczynności tarczycy. Charakteryzują ją takie objawy, jak: spowolnienie, senność, sucha skóra, uczucie zimna, zaparcia. U dzieci dochodzi także opóźniony rozwój psychofizyczny, gdyż hormony tarczycy są m.in. niezbędne dla prawidłowego rozwoju mózgu.
Podstawowym źródłem jodu jest woda morska. Mikroelement ten paruje, potem opada wraz z deszczem na ziemię i przenika do roślin. Najwięcej jodu (do wdychania) znajduje się w nadmorskim powietrzu wczesną wiosną i późnym latem, zwłaszcza rankiem i tuż przed zmierzchem. Wtedy najlepiej przespacerować się nad brzegiem morza. Wdychany jod trafia do oskrzeli i płuc, a stamtąd rozprowadzany jest po całym organizmie.
Jeżeli ktoś nie wykorzystał jeszcze tegorocznego urlopu, to może zaplanować wyjazd nad morze, aby dostarczyć sobie jak najwięcej tego dobroczynnego pierwiastka.

- Pobyt nad morzem - podkreśla dr Wysota - jest szczególnie wskazany dla osób z niedoczynnością tarczycy lub mających wole. Natomiast nie poleca się go ludziom z nadczynnością tego narządu, gdyż zwiększenie u nich ilości jodu w pożywieniu czy w powietrzu, które będą wdychać, może spowodować nasilenie objawów tej choroby.