Czujnik czadu. Jaki wybrać i gdzie zamontować czujnik czadu, który zapobiega zatruciu tlenkiem węgla? Ile kosztuje czujnik i gdzie go kupić?

Tlenek węgla potocznie zwany czadem jest gazem trującym, bezbarwnym i bezwonnym.

Wydziela się w wyniku niepełnego spalenia paliwa w urządzeniu grzewczym (kotle, kominku, podgrzewaczu wody z otwartą komorą spalania). Dzieje się tak wówczas, gdy do paleniska dopływa bardzo mała ilość bogatego w tlen powietrza.

Gdy tlenu jest pod dostatkiem – powstaje dwutlenek węgla, a paliwo spala się całkowicie.

Brak dopływu powietrza do urządzenia, w którym następuje spalanie może być spowodowane zanieczyszczeniem, zużyciem lub złą regulacją palnika gazowego, a także z przedwczesnego zamknięcia paleniska pieca lub kuchni.

Na zatrucie tlenkiem węgla narażeni są mieszkańcy domów i mieszkań, którzy korzystają z tradycyjnych kotłów węglowych, piecyków gazowych z otwartą komorą spalania czy kominków oraz w których znajdują są wspólne piony wentylacyjne.

Dlatego bardzo ważne jest, by prawidłowo dbać o urządzenia grzewcze. Muszą one być instalowane przez specjalistów. Trzeba też wykonywać coroczne przeglądy instalacji i przewodów kominowych.

Kilkadziesiąt osób traci życie w ciągu roku z powodu zatrucia czadem - wynika z danych Państwowej Straży Pożarnej. Kilkaset osób trafia do szpitala z podejrzeniem zatrucia.

Problem z czadem w budynku wynika z niewłaściwej eksploatacji znajdujących się w nich instalacji i urządzeń grzewczych. Przyczyną mogą być:

• niesprawny piecyk gazowy,
• wady konstrukcyjne
• brak drożności przewodów dymowych, spalinowych i wentylacyjnych wynikające z braku ich odpowiedniej konserwacji.

Do zatrucia czadem dochodzi wówczas, gdy człowiek znajduje się w pomieszczeniu, w którym ten się ulatnia. Czasami wystarczy kilka minut, aby znaleźć się w stanie zagrożenia życia.

Objawy zatrucia czadem zależą od stężenia gazu, ale bardzo łatwo pomylić je z innymi dolegliwościami.

• Łagodne zatrucie czadem może skutkować dolegliwościami żołądkowymi. Do tego pojawia się ból głowy (łagodny), nudności i poczucie zmęczenia.
• Gdy stężenie tlenku węgla rośnie, ból się nasila i towarzyszą mu zawroty głowy.
• Przy wysokim stężeniu, objawem zatrucia czadem stają się nasilone nudności, ofiara traci przytomność, a po kilku minutach następuje śmierć.

W sezonie grzewczym strażacy często interweniują w związku z pojawieniem się w domach czy mieszkaniach tlenku węgla, nazywanego czadem.

Część z tych zdarzeń kończy się tragicznie, choć zagrożenia można by było uniknąć dzięki czujnikowi czadu.

Czujka ma za zadanie stałe monitorowanie obecności tlenku węgla w pomieszczeniu, w którym została zamontowana.

Jeśli stężenie czadu przekroczy bezpieczny dla zdrowia próg, uruchamia się alarm, najczęściej świetlno-dźwiękowy, informujący o zagrożeniu.

Zagrożenie dla życia i zdrowia stanowi również ulatniający się gaz (ziemny, propan-butan). Może to prowadzić do zatrucia (choć gaz, w przeciwieństwie do czadu, będziemy w stanie wyczuć, ponieważ dodawana jest do niego substancja aromatyzująca).

W takiej sytuacji istnieje również ryzyko wybuchu nagromadzonego gazu, gdy na przykład przed dłuższy czas będzie się on ulatniał w zamkniętym pomieszczeniu.

Czujnik gazu minimalizuje zagrożenie, o którym w porę zostaniemy zaalarmowani.

Czujnik czadu bywa czasami łączony w jedno urządzenie wraz z detektorem dymu.

Podobnie, jak w przypadku innych czujników, monitoruje on na bieżąco powietrze i alarmuje użytkownika, gdy wykryje produkty powstające w trakcie spalania lub tlenienia się przedmiotów.

Na rynku jest wiele czujników czadu. Różnią się one budową, funkcjami i ceną.

Detektory czadu dopuszczone do sprzedaży w Unii Europejskiej muszą spełniać rygorystyczne wymogi bezpieczeństwa w oparciu o normę PN-EN 50291. Przed zakupem warto sprawdzić, czy urządzenie ma taki certyfikat.

Podstawowe modele czujników zapewniają ciągły monitoring stężenia tlenku węgla w pomieszczeniach, wykrywając obecność tlenku węgla za pomocą czujnika fotoelektrycznego. Te z kolei mają zazwyczaj wbudowaną funkcję sygnalizacji słabego stanu baterii.

Na rynku są także modele zasilane sieciowo - podłączane do gniazdka elektrycznego.

Detektory czadu mogą służyć także jako czujniki przeciwpożarowe w przypadku materiałów, których spalaniu towarzyszy wydzielanie tlenku węgla. Przekroczenie sygnalizowane jest optycznie (czerwona dioda LED) oraz akustycznie (głośny, pulsacyjny alarm dźwiękowy generuje hałas na poziomie 80-90 dB, co powinno wystarczyć do zaalarmowania domowników).

Droższe czujniki czadu wyposażone są na przykład w wyświetlacz LCD, oferują większą dokładność pomiaru stężenia tlenku węgla od 30 ppm do 999 ppm. Ten wysoki wskaźnik wykrywalności zagrożenia mają bateryjne detektory tlenku węgla wyposażone w dwa czujniki (elektrochemiczny i temperatury) oraz w elektroniczny układ sterujący. Dodatkowa funkcja test/reset, umożliwia przeprowadzenie umożliwia przeprowadzenie testu i pozwala sprawdzić, czy dany czujnik działa poprawnie. W razie wykrycia usterki, na panelu LCD pojawia się informacja o wykrytym błędzie oraz włącza się ostrzegawczy sygnał dźwiękowy.

Jeżeli zdecydujemy się na podłączenie czujnika czadu do domowego systemu alarmowego – wówczas gdy przebywamy poza domem o zaistniałym zagrożeniu zostaniemy powiadomieni na przykład SMS-em, albo z poziomu aplikacji dołączonej do systemu.

Jednym z urządzeń cieszących się dobrą opinią internautów jest czujnik czadu oferowany przez markę Kidde. W ofercie są zarówno te z wyświetlaczem LCD, które pozwalają odczytać stężenie tlenku węgla w pomieszczeniu, jak i bez niego. Koszt takiego urządzenia waha się od 70 do 150 złotych.

Wśród czujników czadu i gazu dobrą opinią cieszą się też te, firmy Xblitz. Za taki detektor zapłacimy ponad 100 złotych.

Szeroki wybór czujników znajdziemy m.in. w sieci Castorama. W zależności od rodzaju urządzenia oraz liczby wykrywanych zagrożeń cena waha się od 70 złotych do 140 złotych.

Czujnik czadu najlepiej zamontować w niedalekiej odległości od kotła grzewczego lub kominka (ale nie bliżej niż 2 metry od tych urządzeń).

Podstawą jest uważne przeczytanie instrukcji, ponieważ wiele detektorów nie nadaje się do montażu bezpośrednio na suficie.

Producenci zalecają, żeby czujkę zawiesić na wysokości 170-180 centymetrów, co pokrywa się z przeciętnym wzrostem dorosłego człowieka.

W budynkach wielokondygnacyjnych na każdym piętrze warto zamontować co najmniej jedno urządzenie.

Pamiętajmy że detektor czadu potrzebuje przestrzeni, dlatego nie chowamy go za meblami, zasłonami lub innymi przedmiotami ograniczającymi dopływ powietrza.