Dla kogo emerytura pomostowa?

Dotychczasowe przepisy, które będą obowiązywały do końca 2008 roku, dają taką możliwość około 1 milionowi Polaków.
Nowe prawo do emerytur pomostowych będzie zależeć od rodzaju wykonywanej pracy, a nie stanowiska czy zawodu, jak jest w tej chwili. W ustaleniu, czy przysługuje nam pomostówka, pomogą wykazy prac: w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze.

Praca w warunkach szczególnych to znaczy takich, których oddziaływania żadne środki ochronne nie mogą zlikwidować, więc jeśli się pracuje w ten sposób przez dłuższy czas, może dojść do uszczerbku na zdrowiu.

Prace o szczególnym charakterze to takie, przy których wykonywaniu ktoś odpowiada za bezpieczeństwo innych i które jednocześnie wymagają największej sprawności psychofizycznej.

Kto dostanie pomostówkę

Emerytura pomostowa będzie przysługiwała osobie, która spełni łącznie następujące warunki:

1. urodziła się po 31 grudnia 1948 r.,
2. przed 1 stycznia 1999 r. była zatrudniona na stanowiskach i przy pracach wymienionych w rozporządzeniu Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,
3. po 31 grudnia 2008 r. wykonywała pracę wymienioną w wykazie rodzajów prac w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze
4. ma okres pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat,
5. ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn,
6. ukończyła 55 lat (kobieta) lub 60 lat (mężczyzna).
7. nastąpiło z nią rozwiązanie umowy o pracę.
Od tych zasad występują wyjątki - niższy wiek umożliwiający skorzystanie z przywileju lub mniej lat pracy. Dotyczy to m.in. niektórych prac w hutnictwie wykonywanych w szczególnych warunkach oraz będzie mogła z nich skorzystać część członków ekip ratownictwa górskiego.

Przy ustalaniu okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie lub świadczenie z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Minimalna kwota emerytury pomostowej nie może być niższa niż kwota najniższej emerytury (od 1 marca 2008 wynosi 636,29 zł). Podlegać ma waloryzacji. Członkom rodziny zmarłego, który był uprawniony do emerytury pomostowej, ma przysługiwać prawo do renty rodzinnej oraz dodatku dla sierot zupełnych.

Projekt ustawy został przyjęty przez Sejm i Senat. Czeka na podpis prezydenta.

Wykaz prac w szczeólnych warunkach (wykonywane bezpośrednio)

1. Przy przeróbce mechanicznej węgla oraz rud metali lub ich wzbogacaniu.
2. Prace udostępniające lub eksploatacyjne związane z urabianiem minerałów skalnych.
3. Prace pod ziemią bezpośrednio przy drążeniu tuneli w górotworze.
4. Przy zalewaniu form odlewniczych, transportowaniu naczyń odlewniczych z płynnym, rozgrzanym materiałem (żeliwo, staliwo, metale nieżelazne i ich stopy).
5. Przy ręcznej obróbce wykańczającej odlewy.
6. Przy obsłudze wielkich pieców oraz pieców stalowniczych lub odlewniczych.
7. Prace murarskie w piecach hutniczych, odlewniczych, bateriach koksowniczych oraz w piecach do produkcji materiałów ceramicznych.
8. Prace przy ręcznym zestawianiu surowców lub ręcznym formowaniu wyrobów szklanych w hutnictwie szkła.
9. Przy kuciu ręcznym w kuźniach.
10. Przy obsłudze agregatów i urządzeń do produkcji metali nieżelaznych.
11. Przy obsłudze ciągów walcowniczych.
12. Przy obsłudze dźwignic bezpośrednio przy wytapianiu surówki, stopów żelaza lub metali nieżelaznych.
13. Przy produkcji koksu w bateriach koksowniczych.
14. Przy wypychaniu koksu z baterii koksowniczych, gaszeniu lub sortowaniu koksu.
15. Przy produkcji materiałów formierskich lub izolacyjno-egzotermicznych używanych w odlewnictwie i hutnictwie.
16. Przy ręcznym załadunku lub wyładunku pieców komorowych wyrobami ogniotrwałymi.
17. Przy ręcznym załadunku lub rozładunku gorących wyrobów ceramicznych.
18. Przy formowaniu wyrobów ogniotrwałych wielkogabarytowych przy użyciu ręcznych narzędzi wibracyjnych.
19. Przy ręcznym formowaniu, odlewaniu, czyszczeniu lub szkliwieniu wyrobów ceramicznych.
20. Prace nurka lub kesoniarza, prace w komorach hiperbarycznych.
21. Prace fizyczne ciężkie bezpośrednio przy przeładunku w ładowniach statków.
22. Prace rybaków morskich.
23. Prace na statkach żeglugi morskiej.
24. Prace na morskich platformach wiertniczych.
25. Prace w powietrzu wykonywane na statkach powietrznych przez personel pokładowy.
26. Przy obsłudze urządzeń wiertniczych i wydobywczych przy poszukiwaniu złóż ropy naftowej lub gazu ziemnego.
27. Przy obróbce odwiertów w górnictwie otworowym: ropy naftowej lub gazu ziemnego.
28. Przy spawaniu łukowym lub cięciu termicznym w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze, z utrudnioną wentylacją (podwójne dna statków, zbiorniki, rury itp.).
29. Przy malowaniu, nitowaniu lub montowaniu elementów wyposażenia w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze z utrudnioną wentylacją (podwójne dna statków, zbiorniki, rury itp.).
30. Prace wewnątrz cystern, kotłów, a także zbiorników o bardzo małej kubaturze po substancjach niebezpiecznych.
31. Przy ręcznym układaniu na gorąco nawierzchni z mieszanek mineralno-bitumicznych.
32. Przy przetwórstwie materiałów zawierających azbest lub pracach rozbiórkowych związanych z ich usuwaniem.
33. Prace garbarskie bezpośrednio przy obróbce mokrych skór.
34. Przy zrywce lub ręcznej ścince drzew przenośną pilarką z piłą łańcuchową.
35. Prace w pomieszczeniach o narzuconej technologią temperaturze powietrza poniżej 0 °C.
36. Prace fizyczne ciężkie w podziemnych kanałach ściekowych.
37. Prace tancerzy zawodowych związane z bardzo ciężkim wysiłkiem fizycznym.
38. Przy wywozie nieczystości stałych i płynnych oraz prace na wysypiskach i wylewiskach nieczystości związane z bardzo ciężkim wysiłkiem fizycznym.
39. Przy kuciu ręcznym w kuźniach przemysłowych oraz obsłudze młotów mechanicznych.
40. Prace przy produkcji węglików spiekanych, elektrod, rud i walczaków oraz żelazostopów.

Wykaz prac o szczególnym charakterze

1. Prace pilotów statków powietrznych (pilot, instruktor).
2. Prace kontrolerów ruchu lotniczego.
3. Prace mechaników lotniczych związane z bezpośrednią obsługą potwierdzającą bezpieczeństwo statków powietrznych na płycie lotniska.
4. Prace nawigatorów na statkach morskich oraz pilotów morskich.
5. Prace maszynistów pojazdów trakcyjnych (maszynista pojazdów trakcyjnych, maszynista instruktor, maszynista zakładowy, maszynista wieloczynnościowych i ciężkich maszyn do kolejowych robót budowlanych i kolejowej sieci trakcyjnej, kierowca lokomotywy spalinowej o mocy do 300 KM, pomocnik maszynisty pojazdów trakcyjnych) i kierowników pociągów.
6. Prace bezpośrednio przy ustawianiu drogi przebiegu pociągów i pojazdów metra (dyżurny ruchu, nastawniczy, manewrowy, ustawiacz, zwrotniczy, rewident taboru bezpośrednio potwierdzający bezpieczeństwo pociągu, dyspozytor ruchu metra, dyżurny ruchu i stacji metra).
7. Prace funkcjonariuszy straży ochrony kolei.
8. Prace kierowców autobusów, trolejbusów oraz motorniczych tramwajów w transporcie publicznym.
9. Prace kierowców pojazdów uprzywilejowanych.
10. Prace kierowców pojazdów przewożących towary niebezpieczne wymagające oznakowania pojazdu tablicą ostrzegawczą barwy pomarańczowej, zgodnie z przepisami umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR).
11. Prace operatorów reaktorów jądrowych.
12. Prace operatorów żurawi wieżowych, do obsługi których są wymagane uprawnienia kategorii IŻ lub równorzędne, oraz dźwignic portowych lub stoczniowych.
13. Prace przy bezpośrednim sterowaniu procesami technologicznymi mogącymi stwarzać zagrożenie wystąpienia poważnej awarii przemysłowej ze skutkami dla bezpieczeństwa publicznego.
14. Prace przy bezpośrednim sterowaniu procesami technicznymi mogącymi spowodować awarię techniczną z poważnymi skutkami dla bezpieczeństwa publicznego.
15. Prace bezpośrednio przy produkcji materiałów wybuchowych, środków strzałowych, wyrobów pirotechnicznych oraz ich konfekcjonowaniu.
16. Prace bezpośrednio przy sterowaniu blokami energetycznymi wytwarzającymi energię elektryczną lub cieplną.
17. Prace elektromonterów bezpośrednio przy usuwaniu awarii oraz eksploatacji napowietrznych sieci elektroenergetycznych w warunkach prac pod napięciem.
18. Prace członków zespołów ratownictwa medycznego.
19. Prace członków zawodowych ekip ratownictwa (chemicznego, górskiego, morskiego, górnictwa otworowego).
20. Prace pracowników jednostek ochrony przeciwpożarowej, uczestniczących bezpośrednio w akcjach ratowniczych.
21. Prace nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, ośrodkach szkolno-wychowawczych, schroniskach dla nieletnich oraz zakładach poprawczych.
22. Prace personelu sprawującego opiekę nad mieszkańcami domów pomocy społecznej dla przewlekle psychicznie chorych, niepełnosprawnych intelektualnie dzieci i młodzieży lub dorosłych.
23. Prace personelu medycznego oddziałów psychiatrycznych i leczenia uzależnień w bezpośrednim kontakcie z pacjentami.
24. Prace personelu medycznego w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych i anestezjologii w warunkach ostrego dyżuru.
Źródło: www.sejm.gov.pl

Analiza

Jeremi Mordasewicz, ekspert Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych "Lewiatan":

- Polska nie może sobie pozwolić na wydawanie ogromnych pieniędzy na wcześniejszych emerytów, bo po Bułgarii i Rumunii jesteśmy jednym z najbiedniejszych państw w Unii Europejskiej.

Poza tym zmiany w przywilejach emerytalnych są konieczne ze względu na to, że polskie społeczeństwo się starzeje. W ciągu najbliższych 20 lat liczba emerytów przypadających na 100 osób pracujących wzrośnie dwukrotnie!

Bez wprowadzenia zmian mielibyśmy dwie możliwości - podwyższenie składek na ubezpieczenie społeczne lub drastyczne zmniejszenie wysokości wypłacanych emerytur. Oba rozwiązania są nie do przyjęcia, bo wysokość składek musiałaby wynieść około 40 proc. wynagrodzenia, a obniżenie wysokości emerytur sprawiłoby, że nie wystarczyłyby na przeżycie.

Nauczyciele wywalczyli przywileje

W ubiegłym tygodniu kluby: PO, PSL i Lewica porozumiały się ze Związkiem Nauczycielstwa Polskiego w sprawie prawa do wcześniejszej emerytury.

Nauczyciele wywalczyli dla siebie tzw. emerytury przejściowe (nie zostali objęci ustawą o emeryturach pomostowych, co wywołało liczne protesty środowiska nauczycielskiego).

Świadczenia te mają być wypłacane nauczycielom w wieku co najmniej 55 lat, z minimum 20-letnim stażem "pracy przy tablicy". Jak zakłada porozumienie, tzw. emerytury przejściowe mają wynieść 80 proc. emerytury pomostowej w danym roku.

Świadczenia przejściowe obejmą nauczycieli urodzonych najpóźniej w 1969 roku. Nie będzie można ich łączyć z pracą w zawodzie. Projekt porozumienia musi zaakceptować Sejm.