„Dodatek motywacyjny to najbardziej niesprawiedliwa forma wynagradzania”. Zapytaliśmy nauczycieli o to, jakie dodatki motywacyjne otrzymują

W Karcie Nauczyciela przewidziano następujące dodatki do pensji nauczycieli:

• dodatek funkcyjny (np. za wychowawstwo),
• dodatek funkcyjny za pełnienie roli dyrektora lub wicedyrektora,
• dodatek motywacyjny – przyznaje go dyrektor szkoły, a jego wysokość ustalona jest w regulaminie wynagradzania nauczycieli,
• dodatek wiejski (socjalny) – przyznaje się go nauczycielom, którzy pracują w miejscowościach, gdzie liczba mieszkańców nie przekracza pięciu tysięcy,
• dodatek za warunki pracy (trudne lub/oraz uciążliwe) – otrzymują go nauczyciele, którzy np. pracują z trudną młodzieżą.
• dodatek za wysługę lat.

Na pierwszy rzut oka można uznać, że tych dodatków jest sporo. Jednak, kiedy zagłębimy się w to, okaże się, że niekoniecznie. Dodatek za wychowawstwo mają tylko ci nauczyciele, którzy są wychowawcami, podobnie z dodatkiem za bycie dyrektorem lub wicedyrektorem. Dotyczy więc pewnej grupy. Często w szkołach jest też tak, że stale ci sami nauczyciele są powoływani na wychowawców kolejnych roczników. Jedni chętnie, inni mniej pełnią tę funkcję.

Dodatek za (trudne) warunki pracy mają nauczyciele w konkretnych placówkach, jest to dokładnie wyjaśnione w rozporządzeniu Ministra Edukacji z 20 kwietnia 1998 r.

Dodatki, które dotyczą wszystkich nauczycieli to: dodatek motywacyjny i dodatek za wysługę lat. I tu znowu pojawiają się wątpliwości, ponieważ:

• dodatek za wysługę lat wynosi 1 proc. wynagrodzenia zasadniczego i zaczyna się liczyć od 4. roku pracy;
• dodatek motywacyjny jest dodatkiem uznaniowym, decyzję tu podejmuje dyrektor szkoły, nie wszyscy nauczyciele go mają.

Dodatek motywacyjny jest bardzo indywidualną kwestią. W niektórych szkołach w mniejszych miejscowościach nauczyciele w ogóle nie mają tego dodatku, dyrektorzy otwarcie mówią, że pieniądze są zarezerwowane dla nauczycieli z dużym stażem lub pieniędzy nie ma w ogóle i dodatki motywacyjne nie są przyznawane.

Zapytaliśmy nauczycieli, jak to obecnie wygląda w ich szkołach.

• Olsztyn, warmińsko-mazurskie. Dodatki motywacyjne w granicach 150 zl brutto.
• Opole, dodatek motywacyjny 150 brutto. Zróżnicowany wśród nauczycieli.
• Średnio 270 lub 300, niektórzy więcej. Zamojskie, wieś.
• Łódź 300 zł w tym semestrze, 420 zł w zeszłym. Oczywiście brutto. Piszę o swoich bo każdy ma inną wysokość. Dostają tylko niektórzy.
• Południe Dolnego Śląska około 230 brutto.
• Wieś przy granicy słowackiej- 500 zł brutto, my jesteśmy w szkole wszystkim, nie ma sekretarki, intendentki, robimy wszystko.
• Dodatek motywacyjny na dziś w Elblągu to 280 zł. Wcześniej to było 170 zł.

Pracuję w małej wsi w województwie lubelskim. Motywacyjnego nie doświadczyłam, ale wiem od koleżanek, że jak już dostają to jest to 60 zł netto. To trochę demotywujące. Mam mnóstwo nadgodzin, więc mniej przykro - mówi w rozmowie z nami pani Małgorzata.

Nauczyciele zauważają, że dodatek motywacyjny tak naprawdę nie odzwierciedla ich starań włożonych w pracę.

Pracuję pod Poznaniem. Organ prowadzący nie zgodził się w zeszłym roku na zwiększenie kwoty na etat, stąd ogromne dysproporcje w dodatku motywacyjnym - od 0 zł do 300, czasem 400 zł. Dyrektor wybiera według swoich kryteriów. Dodatek motywacyjny to najbardziej niesprawiedliwa, nieunormowana forma wynagradzania. Niby w szkołach są regulaminy, ale różnie bywa. W sumie u nas nikt nie wie, dlaczego w jednym półroczu ma takie dodatek, a w drugim inny - zauważa pani Anna.

Dodatek motywacyjny u mnie to okrągłe zero. Mam 20 procent wysługi lat i dodatek za pracę na wsi. W naszej szkole dodatek motywacyjny jest przyznawany na trzy miesiące w ciągu roku. Kwoty są różne: od 100 do 300 zł. Zasada przyznawania jest uznaniowa, czyli wszystko zależy od pani dyrektor - mówi pani Jolanta, której pasek wypłaty widzimy powyżej.

Są w Polsce też szkoły, w których dodatki motywacyjne są dość wysokie w porównaniu z innymi częściami Polski. Takim miejscem jest na przykład Warszawa, co mogliśmy zauważyć przy okazji artykułu o wypłatach nauczycieli po podwyżkach.

Warunki przyznawania dodatku pozostawiono organom prowadzącym szkoły. To od ich woli będzie zależała ich wysokość oraz kryteria przyznawania. Wysokość może być uzależniona np. od stopnia awansu zawodowego, wyników pracy dotychczasowej, liczby podejmowanych inicjatyw ważnych dla życia szkoły i środowiska pedagogicznego i uczniowskiego itp. - pisze Michał Culepa w komentarzu do ustawy.

Według rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy, dodatek motywacyjny przysługuje za:

• osiągnięcia w realizowanym procesie dydaktycznym,
• osiągnięcia wychowawczo-opiekuńcze,
• wprowadzanie innowacji pedagogicznych, skutkujących efektami w procesie kształcenia i wychowania,
• zaangażowanie w realizację zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, prowadzone bezpośrednio z uczniami
  lub wychowankami albo na ich rzecz,
• zaangażowanie w realizację innych czynności i zajęć wynikające z zadań statutowych szkoły, ze szczególnym uwzględnieniem zajęć opiekuńczych i wychowawczych wynikających z potrzeb i zainteresowań uczniów (np. koła zainteresowań, kluby, zajęcia wyrównawcze i wspomagające, organizacja imprez),
• zaangażowanie w realizację zajęć i czynności związanych z przygotowaniem się do lekcji, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym (np. uczęszczanie na kursy, studia podyplomowe, konferencje i szkolenia),
• szczególnie efektywne wypełnianie zadań i obowiązków związanych z powierzonym stanowiskiem,
• realizowanie w szkole zadań edukacyjnych, wynikających z przyjętych przez organ prowadzący priorytetów w realizowanej lokalnej polityce oświatowej.