Ekshumacja wojennego grobu w Wasiłowicach

Na zlecenie Niemieckiego Związku Opieki nad Grobami Wojennymi w Wasiłowicach koło Białej ekshumowano dziś stary, wojenny grób z 1945 roku. Kiedyś to miejsce było wyrobiskiem gliny, dziś jest tu boisko. Nad głowami poległych ustawiono bramkę.

- Wykopaliśmy szczątki 41 ludzi - mówi Andrzej Latusek, prowadzący prace ekshumacyjne. - Znaleźliśmy w sumie 7 nieśmiertelników, głównie żołnierzy piechoty i artylerii, w tym dwa z kompanii szkolnej SS w Dębicy. Jeden zachował się bardzo dobrze, nawet razem z rzemykami. Jeden nieśmiertelnik należał do Rosjanina, który ochotniczo zaciągnął się do niemieckiej armii. W II wojnie ochotniczo w Wehrmachcie służyło prawie 1,9 miliona Rosjan.

- Miałem wtedy 14 lat. 19 marca 1945 roku do wioski weszli pierwsi ruscy żołnierze. Walk ciężkich nie było w okolicy - mówi Józef Augustyn z Wasiłowic. - Razem z trzema starymi mieszkańcami wioski, których już do wojska nie wzięli, wykopaliśmy tutaj grób. Ze wszystkich pól wokół wioski ściągnęliśmy poległych i pochowaliśmy. Pamiętam, że było ich 41, w tym jeden cywil, ale nie z naszej wioski.

W ubiegłym tygodniu w Nowym Browieńcu koło Lubrzy ekshumowano 50 innych ofiar wojny, także poległych w marcu 1945 roku, gdy Armia Czerwona rozpoczęła ofensywę na niemieckie jednostki zgromadzone w kotle między Głogówkiem i Białą. Tu też miejscowi w 1947 roku przenieśli z pól zwłoki żołnierzy i zakopali je w zbiorowej mogile na terenie parafialnego ogrodu, przy cmentarzu.

W latach 70. XX wieku, w czasie przebudowy miejscowej szkoły, na mogile ustawiono pomnik poległych w czasie I wojny światowej.

Nieśmiertelniki i przedmioty osobiste, które mogą posłużyć do identyfikacji poległych trafią do Niemieckiego Ludowego Związku Opieki nad Grobami Wojennymi. Szczątki zostaną pochowane na cmentarzu wojennym w Nadolicach koło Wrocławia