Hodowla świń w Polsce. Najbardziej ucierpiały małe gospodarstwa, zniknęła 1/3 stad trzody

OPRAC.:
Agata Wodzień-Nowak
Agata Wodzień-Nowak
W połowie stycznia w jednym stadzie hodowanych było średnio 145 świń. Oznacza to, że w ciągu roku średnia wielkość stada zwiększyła się o 1/3. 20 lat temu, gdy hodowla trzody była niezwykle rozproszona, stada liczyły średnio 25 świń, czyli były prawie sześciokrotnie mniejsze.
W połowie stycznia w jednym stadzie hodowanych było średnio 145 świń. Oznacza to, że w ciągu roku średnia wielkość stada zwiększyła się o 1/3. 20 lat temu, gdy hodowla trzody była niezwykle rozproszona, stada liczyły średnio 25 świń, czyli były prawie sześciokrotnie mniejsze. pixabay.com
Liczba stad od wielu miesięcy spada, równocześnie rośnie średnia wielkość stad trzody chlewnej. W ciągu ostatnich 5 lat zwiększyły się ponad 2,5-krotnie. Ze statystyk jasno wynika, że w ostatnim roku zlikwidowano co trzecie stado świń w Polsce. Najbardziej ucierpiały małe gospodarstwa, w których utrzymywano do 10 świń. Zniknęła połowa z nich. Pogłowie wynosi na początku 2022 roku 10,1 mln i jest o 10 proc. mniejsze niż 12 miesięcy temu. W 20 proc. hodowli jest skupiona prawie cała produkcja (86 proc. krajowego pogłowia trzody). Trudna sytuacja na rynku wpływa na postępującą profesjonalizację hodowli, wynika z analizy Gobarto.

Całkowite pogłowie trzody w Polsce na 12 stycznia br. wyniosło 10,1 mln sztuk i było o 10 procent niższe niż na początku minionego roku. 12 stycznia br. w Polsce było zarejestrowanych 70 tys. stad trzody chlewnej – wynika z informacji Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W porównaniu z początkiem 2021 r. ich liczba zmniejszyła się o ponad 32 proc., a w porównaniu z końcem 2019 r. – o ponad 41 proc.

Półtora miesiąca temu pogłowie liczyło 9,9 mln sztuk. Jako że za zmianę odpowiada jedno województwo i jest zdecydowanie za wcześnie, aby wyciągać jakiekolwiek wnioski, uważa Gobarto.

Coraz mniej gospodarstw w Polsce hoduje świnie

Na przestrzeni ostatniego roku każdego dnia w Polsce ubywało średnio po 92 stada. Najbardziej dramatyczna sytuacja panowała w pierwszym kwartale roku, kiedy hodowcy likwidowali nawet 250 stad dziennie. Od kwietnia trend ten wyraźnie spowolnił.

Zmiany w hodowli trzody chlewnej w Polsce (źródło danych ARiMR)

  • 31.12.2019 - liczba stad: 119 784
  • 30.06.2020 - liczba stad: 109 646
  • 06.01.2021 - liczba stad: 103 639
  • 07.04.2021 - liczba stad: 80 788
  • 16.08.2021 - liczba stad: 76 729
  • 30.11.2021 - liczba stad: 72 134
  • 12.01.2022 - liczba stad: 70 177

W ubiegłym roku upadały małe i duże hodowle, jednak tych pierwszych znacznie więcej. Jak donosi Gobarto, w 2021 roku zniknęło co drugie gospodarstwo liczące do 10 świń i co czwarte – od 11 do 100 świń. Najrzadziej likwidowane były stada powyżej 101 świń – ich liczba spadła o 15 proc.

Wzrost pogłowia z roku na roku odnotowały tylko 2 województwa: opolskie i zachodniopomorskie*. W pozostałych były to spadki od 0,4 do niemal 24 procent z Podkarpackim. W liczbie świń najwyższy spadek zanotowało województwo wielkopolskie (blisko -670 tys. sztuk), łódzkie (- 206,4 tys. sztuk) i mazowieckie (niemal -136 tys. sztuk).

Spadek pogłowia świń od stycznia 2021 do stycznia 2022 (w sztukach)

  • Dolnośląskie -32 138
  • Kujawsko-Pomorskie -88 216
  • Lubelskie -52 456
  • Lubuskie -6 689
  • Łódzkie -206 400
  • Małopolskie -15 396
  • Mazowieckie -135 918
  • Opolskie +5 111
  • Podkarpackie -38 117
  • Podlaskie -18 391
  • Pomorskie -2 689
  • Śląskie -14 445
  • Świętokrzyskie -19 780
  • Warmińsko-Mazurskie -72 512
  • Wielkopolskie -669 408
  • Zachodniopomorskie* +242 607

*W Zachodniopomorskiem nie przybyło nagle aż tyle świń. Gobarto wyjaśnia: W analizie z 16 grudnia 2021 r. na podstawie danych ARiMR podaliśmy, że 30 listopada 2021 r. w woj. zachodniopomorskim było 456 tys. świń. Dane z 12 stycznia 2022 r. mówią już o 729 tys. sztuk. Wzrost ten nie dokonał się nie na przestrzeni 1,5 miesiąca, a dłuższego okresu. Jak wyjaśnia ARiMR, zmiana wynika z wprowadzeniem 29 grudnia 2021 r. do Systemu Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt Zgłoszenia aktualizacji po kontroli dla świń. Zmiana po aktualizacji dotyczyła 281 850 świń.

Dlaczego znikają gospodarstwa hodujące świnie?

Na decyzję o rezygnacji z hodowli wpływ miały przede wszystkim nieopłacalna produkcja i rozprzestrzeniająca się epidemia Afrykańskiego pomoru świń (ASF). Z powodu ASF wszystkie województwa, w części lub całości, objęte są ograniczeniami.

Najmniejsze gospodarstwa zamykane były m.in. w wyniku decyzji administracyjnych dotyczących niespełnienia wymogów bioasekuracyjnych dla stref zagrożonych i zapowietrzonych ASF. Dodatkowo prowadzenie hodowli poniżej kilkuset świń obecnie jest jeszcze mniej opłacalne niż w poprzednich latach. W związku z sytuacją rynkową postępuje dalsza profesjonalizacja hodowli, uważa Gobarto.

Bartosz Czarniak z Polskiego Związku Hodowców i Producentów Trzody POLSUS w jednej ze swoich rynkowych analiz wskazuje, że "jesteśmy uzależnieni od importu, który wydaje się, na dobre usadowił na naszym rynku i zakłady, oraz sieci handlowe często wolą ściągnąć mięso zza granicy, aniżeli zapłacić polskim producentom".

Boli to tym bardziej, że mamy zdecydowanie niższe pogłowie niż przed rokiem, co można wyczytać nawet z raportu GUS. Niestety, jak przejdziemy się wzdłuż półek sklepowych, to okazuje się, że ceny wyrobów oraz surowego mięsa wcale nie spadły aż tak mocno (jeśli w ogóle spadły), do tego często miejscem pochodzenia produktu są inne kraje niż Polska. Brakuje nam patriotyzmu konsumenckiego, który wymusiłby na handlu zwrócenie się ku polskiej wieprzowinie...

W innym komentarzu do rynkowej sytuacji Bartosz Czarniak podsumowywał, że "rok 2021 minął hodowcom świń pod znakiem strat, jakie były związane z niewyobrażalnym wzrostem kosztów produkcji połączonym ze stagnacją cen w skupach, które na dzień dzisiejszy generują straty. Wysokość tych strat zależy od sposobu żywienia, użytych komponentów oraz tego, czy materiały paszowe były w większości dostępne z areału gospodarstw, gdzie hodujemy świnie czy też głównie z zakupu".

  • Hodowle do 100 świń stanowią obecnie 81 proc. liczby stad w Polsce.
  • Znajduje się w nich 14 proc. krajowego pogłowia.
  • Z kolei hodowle powyżej 100 odpowiadają za 19% stad krajowych i 86 proc. pogłowia.
  • Jednocześnie w 2 tys. największych stad hodowana jest ponad połowa krajowego pogłowia świń.

Gobarto w swojej analizie porównuje Polskę z krajami przodującymi w hodowli trzody chlewnej. Stado w Niderlandach jest średnio 19 razy większe, a w Danii – 26 większe niż w Polsce.

Źródło: Gobarto

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Strefa Biznesu: Rolnicy zapowiadają kolejne protesty, w nowej formie

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Hodowla świń w Polsce. Najbardziej ucierpiały małe gospodarstwa, zniknęła 1/3 stad trzody - Strefa Agro

Wróć na nto.pl Nowa Trybuna Opolska