Instytut Śląski w Opolu podsumował 2021 rok. W regionie dużo się działo. Zobacz niezwykłe zdjęcia

NTO, przy wsparciu merytorycznym Instytutu Śląskiego, wydała 4 numery gazety dotyczące historii regionu: Dwa z nich były gazetami plebiscytowymi, odnoszące się do głosowania z marca 1921 r. za przynależnością państwową do Polski lub Niemiec, natomiast dwa dotyczyły powstań śląskich. W ostatnim numerze zaprezentowana została głównie tematyka podziału Śląska po III powstaniu śląskim i prześladowań Polaków, którzy w okresie kształtowania się granicy popierali stronę Polską.

Na portalu Nowej Trybuny Opolskiej ukazał się również reportaż interaktywny "III powstanie śląskie - zobacz jak dziś wyglądają miejsca wydarzeń sprzed 100 lat”. Dostępny jest pod TYM LINKIEM.

Powstała strona internetowa „Opolskie drogi do wolności”, która jest omówieniem czasów powstań i plebiscytów. Baza ma możliwość ciągłego rozrastania się. Jest dostępna pod TYM LINKIEM.

Jak tłumaczy dr Krzysztof Kleszcz, wicedyrektor Instytutu Śląskiego, placówce zależało na tym, żeby trudną historię zaprezentować poprzez media:

W Radio Opole prowadziliśmy „Historyczny przegląd prasy”. Każdego dnia odczytywane są wybrane fragmenty z naszej bazy archiwum wycinków prasowych. Natomiast TVP 3 Opole stworzyło na nasze zlecenie film dokumentalny „Bój o Śląsk 1919-1921” – opowiada.

Instytut Śląski przygotował 4 wystawy które poświęcone były historii z 1921 roku. Dwie z nich były multimedialne, zostały zaprezentowane w Kędzierzynie-Koźlu i Dobrodzieniu. Znalazły się w nich m.in. wycinki prasowe i zdjęcia z okresu powstań, pochodzące z danego regionu.

Przez pół roku przed budynkiem Instytutu znajdowała się wystawa stacjonarna “Ślązacy dla Niepodległej – Ten dwudziesty pierwszy roczek”. Była ona zwieńczeniem trzyletniego cyklu, poprzednie wystawy zostały zaprezentowane w latach 2019 i 2020.

Ostatnia wystawa „Ziemia kozielska w czasie powstań i plebiscytu” przygotowana została wspólnie z Muzeum Ziemi Kozielskiej i zaprezentowana przy okazji Tygodnia Patriotycznego w Kędzierzynie-Koźlu – opowiada dr Krzysztof Kleszcz.

Jak dodaje, podczas realizacji zadań związanych z obchodami Instytut korzystał z funduszy z programu na stulecie powstań śląskich Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz funduszy z Programu Niepodległa.

Odbyło się również kilka koncertów, m.in. Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”, który zagrał w Strzelcach Opolskich, Dobrodzieniu i opolskiej Katedrze. Oprócz tego, Wojciech Ciuraj z projektem „Kwiaty na hałdzie” zagrał w Głogówku i Studio M Radio Opole.

Przygotowaliśmy również II edycję Turnieju Debat Oksfordzkich. Cieszyła się dużym zainteresowaniem, wzięło w niej udział 8 szkół - tłumaczy dr Krzysztof Kleszcz.

Wyniki turnieju były następujące:

1. ZSO STO w Kluczborku
2. II LO im. M. Kopernika w Kędzierzynie-Koźlu
3. ZSO im. A. Mickiewicza w Kluczborku

Dla uczniów zorganizowaliśmy również lekcje związane z historią powstań śląskich i plebiscytów – mówi wicedyrektor Instytutu Śląskiego.

W ciągu roku Instytut wydaje wiele książek, ale dwie wydane w ostatnim czasie dotyczące tematyki jubileuszowej:

• „Nie tylko w cieniu hałd i kominów. Opolskie pułki w szeregach Wojsk Powstańczych w 1921 roku” – prof. Piotr Pałys, seria „Encyklopedia Wiedzy o Śląsku”
• “Dobrze walczycie, trzymajcie się, bo już to długo trwać nie będzie, a nasze walki nie pójdą na marne”. Wspomnienia powstańców śląskich z 1921 roku w serii wydawniczej „Tobie Polsko”

Stulecie powstań śląskich, to również okazja do upamiętnienia tych, którzy w latach 1919-1921 przelewali krew. Najpierw w Kalinowie odbyła się uroczystość pogrzebowa 5 bezimiennych Powstańców Śląskich, którzy w 2019 roku zostali ekshumowani przez Instytut Pamięci Narodowej w okolicach Ligoty Dolnej. Natomiast w październiku na cmentarzu komunalnym w Opolu-Półwsi odbyło się uroczyste oznaczenie grobu Pawła Skrzypulca, pochodzącego z Tarnowskich Gór uczestnika III powstania śląskiego. Znacznik ma formę porcelanowego sztandaru “Tobie Polsko” i został umieszczony na płycie nagrobnej.

Rok zakończył się uroczystością w Modzurowie koło Raciborza, która upamiętniała 100-lecie brutalnego morderstwa ks. Augustyna Strzybnego, polskiego działacza plebiscytowego udzielającego wsparcia duchowego powstańcom śląskim. Ks. Strzybny zginął podczas napadu niemieckiej bojówki na plebanię po III powstaniu śląskim.

To jedynie część wydarzeń, jakie odbyły się w minionym roku. Jak zapewnia dr Krzysztof Kleszcz, plany na przyszłość również są ambitne.

Wydajemy przewodnik dla rowerzystów „Rowerem po Śląsku Opolskim. Miejsca pamięci powstań śląskich i plebiscytu”. Jest tam 14 tras rowerowych, znajduje się w nim regulamin Powstańczej Odznaki Kolarskiej. Zachęcam do sprawdzenia się wszystkich miłośników dwóch kółek – tłumaczy.

Przewodnik będzie można zakupić w księgarni Instytutu Śląskiego.