IPN docenił opolski film dokumentalny o Jacku Zejdlerze

W Białymstoku odbyła się gala finałowa IX edycji konkursu na najlepszą „Audycję Historyczną Roku” Instytutu Pamięci Narodowej. Główną nagrodę im. Ryszarda Kaczorowskiego w kategorii „Losy” zdobył film dokumentalny TVP3 Opole „W starej koszuli, z odwagą w sercu”. Autorami produkcji są Dariusz Deberny i Zbigniew Górniak.

Dokument poświęcony jest historii Jacka Zejdlera, aktora znanego przede wszystkim z roli Tolka Banana w popularnym serialu młodzieżowym z 1973 roku. W latach 70. aktywnie współpracował on z Komitetem Obrony Robotników. W czasie studiów w łódzkiej szkole filmowej zbierał podpisy w obronie represjonowanych robotników z Radomia i Ursusa.

Dziennikarze w filmie starannie starają się zrekonstruować ostatni rok życia Jacka Zejdlera, który w 1979 roku został zwolniony z prestiżowego Teatru im. Jaracza. Aktor przeniósł się do Opola, gdzie po kilka miesiącach, 2 stycznia 1980 roku, został znaleziony martwy w swoim mieszkaniu. Na klatce schodowej czuć było gaz. Autorzy dokumentu starają się odnaleźć przyczynę śmierci Jacka Zejdlera.

Jak mówi Dariusz Deberny, jeden z współautorów filmu, w sprawie śmierci aktora jest wiele niejasności. Po upadku PRL zniknęły teczki z aktami sprawy Jacka Zejdlera, wiec nie wiadomo, jakie dokładnie działania operacyjne SB podejmowało wobec niego.
Dziennikarz wspomina również, jak wyglądało zbieranie materiału do produkcji.

- Temat zapoczątkował Zbyszek Górniak artykułem przed 10 lat w Nowej Trybunie Opolskiej. Dotarliśmy do rodziny Jacka Zejdlera. Jego siostra posiada bardzo obszerne archiwum, które zostało jej przekazane po śmierci matki w 2016 roku. Bardzo mnie ujęło, jak ta rodzina była zżyta ze sobą. Mama mocno mu kibicowała. W archiwum znaleźć można programy teatralne, z dedykacjami od reżyserów, innych aktorów, z wyrazami uznania dla mamy Jacka Zejdlera. Wszyscy bardzo przeżywali śmierć chłopaka, który miał zaledwie 25 lat – opowiada.

Janusz Oszytko z opolskiej Delegatury IPN był konsultantem historycznym podczas produkcji filmu. Jak zapewnia, praca nad dokumentem poszła bardzo gładko.

- Moją rolą było przygotowanie chronologiczne akt. Dziennikarze odszukali rodzinę i znajomych, natomiast ja zająłem się tym, za co miał problemy ze Służbą Bezpieczeństwa. Doszukałem się więc dokumentów wiążących Jacka Zejdlera z zorganizowaniem mszy świętej w intencji Stanisława Pyjasa w Łodzi w 1977 roku. To dlatego SB psychicznie znęcało się nad nim – opowiada archiwista.

Film dokumentalny „W starej koszuli, z odwagą w sercu” można obejrzeć pod TYM LINKIEM.