Jak prowadzić budżet domowy – jakich narzędzi używać?

Zanim przejdziemy do wyjaśnienia, jakie narzędzia będą ci pomocne, warto wyjaśnić, czym jest omawiany budżet domowy. Budżet domowy jest zestawieniem wszystkich dochodów i kosztów gospodarstwa domowego w danym okresie. Biorąc pod uwagę, że większość Polaków otrzymuje miesięczne wynagrodzenia, a także większość płatności rozliczana jest co miesiąc, przyjmuje się, że budżet domowy tworzy się na miesiąc. Naturalnie możesz ten okres dostosować do swoich preferencji. Ponadto budżet, czyli zestawienie dochodów i kosztów może zrobić każdy, kto dysponuje środkami. Nawet nastolatek, otrzymujący kieszonkowe i dorabiający, jako kelner może prowadzić to zestawienie, dostosowując je do swojej sytuacji.

Abyś wiedział, na jakie wydatki możesz sobie pozwolić danego miesiąca, w pierwszej kolejności musisz wiedzieć, jakim kapitałem dysponujesz. W tym celu należy zsumować wszystkie swoje dochody, niezależnie od ich źródła. Każdy przychód można zaliczyć do tej części budżetu, w tym: wynagrodzenie za pracę, wynagrodzenie za pracę dorywczą, świadczenia socjalne, pieniądze z rządowych programów np. 500 plus, alimenty, dochody z najmu nieruchomości itd.

Kolejnym zadaniem, które stoi przed tobą to spisanie wszystkich wydatków. W tym celu możesz działać w zgodzie ze swoimi upodobaniami. Część osób preferuje prowadzenie zeszytu, inni wolą spisywać wydatki w arkuszu kalkulacyjnym, kolejna grupa wybiera aplikacje mobilne. O tych narzędziach napiszemy poniżej. Wracając do kosztów, warto pogrupować je w różne sekcje. Dzięki temu łatwiej zorientujesz się, na co konkretnie przeznaczasz środki, którymi dysponujesz. Jak możesz je pogrupować? Oto kilka przykładów, które możesz dowolnie dopasować do swoich wymagań:

Koszty stałe – w tej sekcji wpisz wszystkie koszty, które ponosisz co miesiąc, ale zwracając uwagę na to, że ich wysokość nie zmienia się ze względu np. na zużycie. W związku z tym możesz tutaj wpisać czynsz, abonament za telefon i Internet, stałe raty kredytów czy pożyczek na dowód przez Internet, abonament za stołówkę, opłacane subskrypcje za platformy streamingowe, prenumeraty, bilety miesięczne, karnety na siłownie, zajęcia dodatkowe, czesne za szkołę lub przedszkole itd.

Koszty zmienne – czyli koszty, które uzależnione są od ilości i częstotliwości wystąpienia lub od zużycia. Co mamy na myśli? Kosztem zmiennym będzie np. rachunek za energię elektryczną lub gaz ziemny, którego wysokość uzależniona jest od liczby zużytych kilowatów lub metrów sześciennych. Kosztem zmiennym jest także rachunek płacony w restauracji, który zależy od tego, gdzie się stołowałeś i co zamówiłeś. Co ważniejsze, to koszty zmienne mają największy, choć oczywiście niejedyny wpływ na to, czy będziesz w stanie zaoszczędzić pieniądze, stosując budżetowanie. Co możemy włączyć do kosztów zmiennych:

• Rachunki i faktury – do sekcji rachunków możemy wliczyć wszystkie koszty związane z eksploatacją. Będą to zatem faktura za energię elektryczną, gaz i wodę i inne opłaty uzależnione od wielkości zużycia.
• Zobowiązania finansowe – jeśli spłacamy raty kredytów lub pożyczek ze zmiennym oprocentowaniem, lub ratą rosnącą (malejącą) możemy wpisać w tej kategorii. Tutaj możemy również „zaksięgować” spłatę karty kredytowej.
• Wyżywienie – koszty żywności mogą się zmieniać w zależności od miesiąca. Przykładowo w okresie świątecznym, nakłady na żywność są dużo wyższe niż w przeciętnym miesiącu.
• Kosmetyki i chemia domowa – w tym przypadku również wydane kwoty mogą różnić się w zależności od naszych potrzeb.
• Ubrania – koszty związane z zakupem ubrań i butów również mogą ulegać zmianom w zależności od pory roku, czy być związane np. powrotem dzieci do szkoły.
• Zdrowie – w zależności od miesiąca, czy naszego stanu zdrowia, nakłady finansowe na wizyty lekarskie, fizjoterapeutę, leki, czy suplementy diety również mogą być różnej wysokości.
• Transport – do tej grupy możesz wliczyć koszty paliwa, które mogą się zmieniać co miesiąc, ubezpieczenie za samochód, taksówki, sporadyczna jazda komunikacją miejską itd.
• Rozrywka, hobby – tutaj wpisuj wszystkie wyjścia na kolacje, imprezy rodzinne, prezenty, wyjścia na basen, koncert, czy do kina i teatru.
• Pozostałe koszty – wszystkie koszty jednorazowe, nieplanowane wydatki, np. awarie, spontaniczne, czy pojedyncze zakupy np. kupno roweru itd.

Oczywiście, jeśli zajdzie taka potrzeba, możesz stworzyć swój własny podział. Przedstawiony powyżej może być dobrym punktem wyjścia. Więcej o budżecie domowym przeczytasz na stronie everlike.pl.

Tak jak wspomnieliśmy, każdy może prowadzić budżet domowy w taki sposób, który będzie dla niego najbardziej czytelny i najłatwiejszy do zarządzania. Stąd wiele osób prowadzi kalkulacje w arkuszu na swoim komputerze lub spisując wydatki na karcie. Niemniej jednak bardzo popularne stały się aplikacje, które pozwalają na dokładne zarządzenie finansami osobistymi. Do wyboru są aplikacje, które można zainstalować na swoim smartfonie. Część z nich współgra z rachunkiem bankowym, dlatego trzeba umożliwić aplikacji dostęp do swojego konta bankowego.

W Polsce dostępnych jest kilka zagranicznych aplikacji, a także rodzime stworzone przez Polaków. Do najpopularniejszych aplikacji na telefon należą: You Need a Budget, znane jako YNAB, Kontomierz, Money Lover, Wallet, Moje Finanse, Szybki budżet itd. To tylko kilka propozycji. Warto poszukać takiej, która będzie dla ciebie intuicyjna, a jej obsługa nie będzie sprawiała ci trudności. Samo prowadzenie budżetu jest dość żmudnym i nie dla wszystkich przyjemnym zadaniem. Dlatego warto wybrać taki program, czy aplikację, która ułatwi ci to zadanie.

Są również aplikacje, w których można przechowywać rachunki, czy paragony. Wystarczy zrobić zdjęcie rachunku i przyporządkować go do danej kategorii. W razie konieczności możesz bez problemów odnaleźć np. paragon za zakup butów. Nie musisz przeszukiwać mieszkania w celu odnalezienia niezbędnego do reklamacji rachunku.

Aplikacje niektórych banków również umożliwiają dokładne sprawowanie kontroli nad budżetem. Ogromnym plusem jest wówczas brak konieczności udostępniania zewnętrznym aplikacjom dostępu do swojego rachunku bankowego. Co więcej, w swoim banku możesz stworzyć kilka subkont i po wypłacie rozdysponować środki pomiędzy nimi. Niektórzy posiadają nawet kilka kart płatniczych, którymi płacą robiąc różne zakupy. Inna karta na zakupy spożywcze, inna karta na zakupy odzieżowe. Choć może ci się to wydać kłopotliwe, to jeśli wirtualna karta w twoim banku jest bezpłatna, możesz wypróbować tę metodę.