Jeśli stracisz pracę za granicą, masz prawo do zasiłku w walucie danego kraju

W Unii Europejskiej obowiązują przepisy, dzięki którym obywatele państw członkowskich UE mają prawo do swobodnego przemieszczania się.

Od 1 maja 2004 roku w Polsce, czyli od momentu wejścia naszego kraju do Unii Europejskiej, obowiązują przepisy w zakresie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Dzięki wprowadzeniu ich osoby pracujące w kilku krajach unikają negatywnych następstw podejmowania zatrudnienia w różnych państwach, a tym samym podlegania różnym przepisom.

Z dniem 1 maja 2010 r. weszły w życie dwa nowe rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) dotyczące przyznawania świadczeń bezrobotnym: nr 883/2004 i nr 987/2009.

Zmiany w przepisach dotyczą jedynie państw Unii Europejskiej. W pozostałych państwach Europejskiego Obszaru Gospodarczego, tj. Islandii, Norwegii, Liechtensteinu i Szwajcarii, nadal obowiązują wcześniejsze rozporządzenia nr 1408/71 i 574/72.

Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego na wypadek bezrobocia w Unii Europejskiej obejmuje dwie sfery działań opartych na dwóch zasadach:
- zasadzie eksportu świadczeń, która pozwala bezrobotnym z prawem do zasiłku wyjeżdżającym do innego kraju UE/EOG oraz Szwajcarii w celu poszukiwania pracy, na transfer zasiłku dla bezrobotnych;
- zasadzie sumowania, która umożliwia nabycie prawa do zasiłku dla bezrobotnych poprzez sumowanie okresów zatrudnienia lub ubezpieczenia przebytych w kilku krajach UE/EOG i Szwajcarii.

Zasada eksportu świadczeń - transfer zasiłku dla bezrobotnych
Osoby, które utraciły pracę w jednym z krajów UE/ EOG lub Szwajcarii, mają prawo starać się o zasiłek dla bezrobotnych w kraju ostatniego zatrudnienia, a następnie dokonać jego transferu do Polski.
Osoby, które posiadają prawo do zasiłku dla bezrobotnych i planują powrót do Polski, mogą skorzystać z prawa do transferowania zasiłku dla bezrobotnych w wysokości, jaka została ustalona za granicą (w walucie danego kraju):
- na okres 3 miesięcy z możliwością przedłużenia do 6 miesięcy, w przypadku państw UE;
- na okres maksymalnie 3 miesięcy, w przypadku państw EOG (Islandia, Liechtenstein, Norwegia) i Szwajcarii.
Wielu bezrobotnych traci uprawnienia do świadczeń, ponieważ nie znają powyższych zasad. Opuszczają państwo, w którym byli ostatnio zatrudnieni, bez zgłoszenia tego służbom zatrudnienia, za późno rejestrują się w służbach zatrudnienia państwa, do którego przybyli w celu poszukiwania pracy, albo wracają już po upływie okresu eksportu świadczeń.
Dlatego należy pamiętać o następujących zasadach:
Przed przyjazdem do Polski:

Po zakończonej pracy za granicą rejestrujesz się we właściwej instytucji, np. bezrobocia, i uzyskujesz prawo do zasiłku dla bezrobotnych.
> Pozostajesz w dyspozycji zagranicznej instytucji, np. bezrobocia, przez 4 tygodnie (możesz zwrócić się o skrócenie tego terminu, np. gdy wyjeżdżasz w celu połączenia rodzin lub wyjeżdżasz z małżonkiem lub partnerem, który podjął pracę w kraju, do którego wyjeżdżasz).
> Składasz wniosek o wydanie dokumentu "U2" lub formularza E 303 uprawniającego do transferu zasiłku - w związku z zamiarem poszukiwania pracy w Polsce.
Po przyjeździe do Polski, aby uzyskać status osoby poszukującej pracy, należy zgłosić się do powiatowego urzędu pracy, w ciągu 7 dni od daty wyjazdu.
Zasada sumowania
Osoby, które utraciły pracę na terenie państw UE lub państw EOG, mają możliwość uzyskania zasiłku dla bezrobotnych w państwie ostatniego zatrudnienia na warunkach obowiązujących i w wysokości zasiłku wypłacanego w tym państwie.
Jeżeli w celu otrzymania zasiłku dla bezrobotnych w którymś z krajów UE lub EOG konieczne jest dodanie okresu pracy w Polsce, wojewódzki urząd pracy potwierdzi polskie okresy zatrudnienia i ubezpieczenia na dokumencie "U1" lub formularzu E301.
Jeżeli nie ubiegałeś się o zasiłek w kraju, w którym ostatnio pracowałeś, i powróciłeś do Polski, prawo do zasiłku dla bezrobotnych będzie ustalane na podstawie polskiego ustawodawstwa.
W takim przypadku:
- Należy zarejestrować się jako osoba bezrobotna w powiatowym urzędzie pracy właściwym ze względu na miejsce zameldowania stałego lub czasowego.
- Złożyć wniosek o ustalenie uprawnień do zasiłku z tytułu bezrobocia w związku z zatrudnieniem w innym kraju UE/EOG lub Szwajcarii oraz udokumentować okresy uprawniające do uzyskania zasiłku.
Dodatkowe informacje można uzyskać w: Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Opolu, ul. Głogowska 37 (budynek NFZ), III piętro.
Telefony:
77 - 44 16 706, 77- 44 17 825, 77 - 44 17 505 - transfer zasiłku dla bezrobotnych
77 - 44 16 679, 77 - 44 17 503, 77 - 44 17 464 - zasiłek po pracy za granicą.**