Pradzieje i pozostałości po przodkach fascynowały ludzi już w wiekach średnich.
- Średniowieczne kroniki opisują wizyty władców zainteresowanych „garnkami w ziemi się rodzącymi", czyli archeologicznymi znaleziskami - mówi Wojciech A. Łonak, archeolog z Olesna i autor książki „Pozostałości osadnictwa pradziejowego jako atrakcja turystyczna na obszarze LGD Górna Prosna".
Pierwsze wykopaliska archeologiczne przeprowadzono u nas równo 110 lat temu. Były to badania w Bodzanowicach, przeprowadzone w 1904 roku podczas wznoszenia budynku straży granicznej.
Do wybuchu II wojny światowej badania prowadzili wybitni archeolodzy niemieccy: Georg Raschke, Walter Matthes, Bolko von Richthofen, Franz Pfützenreiter, Hugo Mötefindt, Friedrich Hufnagel i Gallineck.
Wiele wiadomości o przedwojennych badaniach archeologicznych można znaleźć w książce pt. „Ur- i Frühgeschichte des Kreises Rosenberg/ OS" (niem. Pradzieje i wczesna historia powiatu oleskiego"), autorstwa Karla Dwuceta i Heinricha Kurtza, wydanej w 1930 roku.
Po wojnie badania archeologiczne w Ligocie Oleskiej podjął w 1957 roku Zbigniew Trudzik. Kolejne wykopaliska prowadzili: Stefania Kuźniar-Niedźwiedzka, Tadeusz Kaletyn i Roman Pastwiński.
Od 1974 roku, czyli od 40 lat, badania prowadzi Wojciech A. Łonak.
- Niestety, materiały z badań prowadzony do 1945 roku w większości zaginęły - mówi Wojciech A . Łonak. - Zachowała się natomiast dokumentacja z tych badań.
Na obszary Śląska praludzie przybyli już 500 tysięcy lat temu. Byli koczującymi myśliwymi. Jeśli tylko mieli możliwość, chronili się w jaskiniach.
Ślady z epoki paleolitu (500 000 - 9000 lat p.n.e.) i mezolitu (9000-5500 lat p.n.e.) odkryto w Uszycach, Krzyżanowicach, Kościeliskach, Sternalicach, Ligocie Oleskiej, Kozłowicach, Radłowie, Łomnicy i Oleśnie.
W epoce brązu (2400 -750 p.n.e.) na nasze ziemie przybyły grupy ludności ze wschodu, przynosząc ze sobą tzw. kulturę łużycką. Z tego okresu pochodzi cmentarzysko na ponad 200 grobów, odkryte przez archeologów w Kościeliskach. Na tym cmentarzysku kultury łużyckiej odnaleziono także skorupy naczyń i bruk kamienny.
Więcej śladów zachowało się z czasów kultury przeworskiej na początku naszej ery, którą wytworzyły plemiona Wandali. Z tamtego okresu odnaleziono u nas m.in.:
- ślady domostwa w Kościeliskach (w literaturze archeologicznej znany jako dom z podcieniami i gankiem),
- odkryte w 1935 roku w Biskupicach naczynie zasobowe (duży dzban), radlicę w Oleśnie
- naczynia w Kucobach z wyrytą na spodzie... swastyką (która w czasach antycznych oznaczała symbol słońca).
Wandalowie zamieszkiwali nasze ziemie przez 450 lat. Ich osady odkryto w Kościeliskach, Ligocie Oleskiej, Kucobach oraz w Oleśnie-Walcach.
Pod koniec IV wieku Hunowie rozpoczęli najazdy, wypierając stąd Wandali. Na 200 lat nasze tereny opustoszały. Dopiero na przełomie VI i VII wieku zaczęli przybywać Słowianie. Osiedlili się w Kościeliskach, nad źródłami Prosny w Ligocie.
- W IX wieku Słowianie zetknęli się z chrześcijaństwem i weszli w skład pierwszego państwa słowiańskiego, jakim było Państwo Wielkomorawskie, a po jego upadku państwo Polan - mówi Wojciech A. Łonak.
Zresztą, odnalezione podczas badań archeologicznych ślady wskazują, że mimo przyjęcia chrześcijaństwa ludność nadal kultywowała pogańskie zwyczaje. W Ligocie Oleskiej na wzgórzu znaleziono kamienną konstrukcję pogańskiego kultu, na pogańskie ślady natrafiono również na cmentarzysku w Starych Karmonkach.
W jednym z grobów w ustach zmarłego znaleziono monetę. Był to tzw. obol Charona, potrzebny zmarłemu po to, żeby mógł zapłacić przewoźnikowi dusz zmarłych.
W 1935 roku w Biskupicach (gm. Radłów) odkryto naczynie zasobowe. W takich naczyniach przechowywano ziarna zbóż. Archeolodzy ze znalezionych fragmentów zrekonstruowali naczynie. Na zdjęciu pracownica Muzeum w Bytomiu. Podczas II wojny światowej antyczne naczynie zaginęło.
W 1940 roku archeolodzy natrafili w Oleśnie na ślady cmentarzyska kultury łużyckiej z V okresu brązu . Na zdjęciu oleski nauczyciel Langer. O cmentarzysku wiedziano już w 1928 roku, ale dopiero 12 lat później archeolog Friedrich Hufnagel podczas wykopalisk znalazł 36 grobów.
Już u schyłku XIX wieku zanotowano, że oranie pola w Sternalicach niszczy znajdujące się tam cmentarzysko kultury łużyckiej.
Pismak przeciwko oszustom, uwaga na Instagram
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
