Komu należą się renty?

Renta z tytułu niezdolności do pracy może zostać przyznana jako:

Renta stała - przysługuje ubezpieczonemu, którego niezdolność do pracy została uznana przez lekarza orzecznika ZUS lub komisję lekarską ZUS za trwałą.
Renta okresowa - przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli jego niezdolność do pracy zostanie przez lekarza orzecznika ZUS lub komisję lekarską ZUS uznana za okresową, czyli mającą charakter czasowy.

Renta okresowa przysługuje przez okres wskazany w decyzji organu rentowego. Nie ogranicza to uprawnień osoby niezdolnej do pracy do zgłoszenia wniosku o przeprowadzenie ponownego badania w celu zmiany stopnia niezdolności do pracy.
Niezdolność do pracy jest orzekana na okres nie dłuższy niż pięć lat, chyba że według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu - wówczas jest ona orzekana na okres dłuższy niż pięć lat.
Osobie uprawnionej do renty z tytułu niezdolności do pracy przez okres co najmniej ostatnich pięciu lat poprzedzających dzień badania lekarskiego, której brakuje mniej niż pięć lat do osiągnięcia wieku emerytalnego, w przypadku stwierdzenia dalszej niezdolności do pracy, orzeka się niezdolność do pracy na okres do dnia osiągnięcia tego wieku.

Staż uprawniający do renty. Okres składkowy i nieskładkowy wymagany do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, czyli staż, uzależniony jest od wieku osoby, w którym powstała niezdolność do pracy. Wymagany staż wynosi:

1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat,
2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 lat do 22 lat,
3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 lat do 25 lat,
4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat,
5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.
Dla osób, u których ta niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat przewidziano dodatkowy warunek - wymagany pięcioletni okres musi przypadać w ostatnim dziesięcioleciu przed dniem zgłoszenia wniosku o rentę lub powstania niezdolności do pracy.

Do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się czasu pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty rodzinnej lub renty szkoleniowej. W przypadku osób, u których niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 30 roku życia, uwzględnia się okresy składkowe i nieskładkowe udowodnione na przestrzeni całego życia, bez ograniczeń do ostatniego dziesięciolecia.