Krzyże znikają z warszawskich urzędów. Rafał Trzaskowski podjął decyzję. "Polska jest państwem świeckim"

W czwartek 16 maja, "Gazeta Wyborcza" powołując się na wewnętrzne rozporządzenie podpisane przez prezydenta stolicy Rafała Trzaskowskiego, napisała, że "Warszawa jako pierwsze miasto w Polsce zakazuje wieszania krzyży w urzędzie, a urzędnikom eksponowania symboli religijnych na biurkach". Włodarz miasta potwierdził powyższe doniesienia za pośrednictwem mediów społecznościowych, podkreślając, że władze stolicy nie zamierzają prowadzić walki z jakąkolwiek religią.

- Każdy ma prawo do swojej wiary (lub jej braku). Także urzędnicy i urzędniczki. A każdy, kto przychodzi do urzędu załatwić swoją sprawę, ma prawo czuć się jak w neutralnym urzędzie. Po prostu. Nie dajmy się zwariować. Nikt nie zamierza prowadzić w Warszawie walki z jakąkolwiek religią. Stolica zawsze będzie też szanować swoją tradycję - stąd elementy religijne choćby podczas obchodów rocznicy Powstania Warszawskiego. Ale Polska jest państwem świeckim. A Warszawa jest tego państwa stolicą. Kropka. "Rzeczpospolita Polska jest państwem świeckim, neutralnym w sprawach religii i przekonań" - napisał na platformie "X" Rafał Trzaskowski.

Wcześniej sprawę skomentowała rzeczniczka stołecznego Ratusza. Monika Beuth podkreśliła, że "prezydent zawsze mówił, że urząd powinien być miejscem świeckim, ale nikt nie chce tu walczyć z tradycją".Przedstawicielka władz stolicy zwróciła uwagę, że miasto wielokrotnie organizowało obchody, uroczystości, których elementem była msza święta. Jako przykład wskazała np. obchody Powstania Warszawskiego.

- Czym innym jest natomiast sam urząd - zauważyła Monika Beuth w rozmowie z Polską Agencją Prasową

Rzeczniczka Ratusza podkreśliła, że "każdy pracownik urzędu ma prawo używać symboli religijnych, zgodnie ze swoimi przekonaniami". Jak zaznaczyła, "standardy tego nie zakazują, nie ma w nich w ogóle mowy o żadnym zakazie".

Monika Beuth poinformowała, że "standardy mówią jedynie o neutralności urzędu, jako instytucji".

Odnoszą się wyłącznie do przestrzeni dostępnych dla osób z zewnątrz. Są zbiorem 16 zaleceń, które mają na celu zapewnienie wzajemnego szacunku, przeciwdziałanie dyskryminacji i sprawienie, by każda mieszkanka i każdy mieszkaniec Warszawy mógł w takim samym stopniu korzystać z miejskich usług - wyjaśniła rzeczniczka prasowa stołecznego ratusza.

Zgodnie z przyjętymi standardami, "przestrzenie urzędu są miejscami neutralnymi religijnie", a "dbanie o równe traktowanie jest zasadą horyzontalną ujętą we wszystkich dokumentach programujących rozwój m.st. Warszawy (strategii, politykach i programach) oraz wszystkich innych standardach i wytycznych obowiązujących w urzędzie".

Zaznaczono, że "każda osoba pracująca w urzędzie zna i stosuje zapisy obowiązujących w urzędzie dokumentów dotyczących przeciwdziałania dyskryminacji, równego traktowania i poszanowania różnorodności. Ponadto, "w zamówieniach publicznych oraz otwartych konkursach ofert na realizację zadań publicznych m.st. Warszawa stosuje zapisy o przeciwdziałaniu dyskryminacji".

Zgodnie z przepisami wewnętrznymi, każda osoba mieszkająca w Warszawie oraz pracująca w urzędzie "może zgłosić naruszenie standardów, którego była świadkiem/nią lub które dotknęło ją bezpośrednio ze strony przedstawicieli lub przedstawicielek miejskich instytucji".

Z dokumentu wynika również, że "w urzędzie funkcjonuje system monitorowania realizacji standardów równego traktowania", a pełnomocnik ds. równego traktowania przygotowuje raport z wyników monitoringu i koordynuje wdrażanie niezbędnych zmian".

Ponieważ temat wzbudził duże emocje warszawski magistrat opublikował pełną treść „Standardów równego traktowania”. Podkreślono, że nie ma wzmianki o nakazie usuwania krzyży, czy innych symboli religijnych. Urząd m.st. Warszawy nie ma zamiaru walczyć z tradycją, ani jakimkolwiek wyznaniem. Poniżej publikujemy wszystkie 16 standardów:

• Standard 1: Dbanie o równe traktowanie jest zadaniem i wspólną odpowiedzialnością wszystkich osób pracujących w miejskiej administracji, na każdym jej szczeblu i w każdym obszarze funkcjonowania Miasta
• Standard 2:: Wszystkie osoby pracujące w urzędzie odnoszą się z szacunkiem do każdej osoby, z którą wchodzą w kontakt – w relacjach z osobami z zewnątrz i wewnątrz organizacji. Traktują każdą osobę i jej potrzeby równo i ze zrozumieniem
• Standard 3:: Realizując dowolne zadanie – zarówno skierowane do osób spoza urzędu, jak i do osób w nim pracujących – pracownicy i pracownice urzędu biorą pod uwagę różnorodne grupy jego potencjalnych odbiorców_czyń. Starają się przyjąć ich perspektywę i odpowiedzieć na ich różnorodne potrzeby, uwzględniając specyfikę prowadzonych przez siebie działań.
• Standard 4: Przestrzenie urzędu są miejscami neutralnymi religijnie.
• Standard 5:: Wszystkie osoby pracujące w urzędzie, niezależnie od typu stanowiska i wykonywanych zadań, przechodzą obowiązkowe szkolenia z zakresu równego traktowania i poszanowania różnorodności.
• Standard 6: Osoby pracujące w urzędzie mają dostęp do materiałów edukacyjnych i szkoleń e-learningowych dotyczących przeciwdziałania równego traktowania i poszanowania różnorodności. Są zachęcane do ciągłego podnoszenia swojej wiedzy i kompetencji, by jak najlepiej dbać o równe traktowanie w swojej pracy na rzecz osób mieszkających w Warszawie i korzystających z usług urzędu.
• Standard 7: W komunikacji z innymi osobami, zarówno pisemnej, jak i ustnej (pismach, mejlach, rozmowach telefonicznych), osoby pracujące w urzędzie używają języka włączającego oraz stosują wytyczne dotyczące prostego języka.
• Standard 8: Dbanie o równe traktowanie jest zasadą horyzontalną ujętą we wszystkich dokumentach programujących rozwój m.st. Warszawy (strategii, politykach i programach) oraz wszystkich innych standardach i wytycznych obowiązujących w urzędzie.
• Standard 9: Urząd posiada szczegółowe standardy i wytyczne dotyczące zapewniania dostępności, w tym dostępności architektonicznej, cyfrowej i informacyjno-komunikacyjnej, które są stosowane przez osoby pracujące na rzecz urzędu.
• Standard 10: W urzędzie funkcjonują stanowiska i komórki odpowiedzialne za wdrażanie rozwiązań związanych z równym traktowaniem i poszanowaniem różnorodności, w tym za wsparcie osób pracujących w urzędzie w realizacji działań w tych obszarach oraz za zajmowanie się sytuacjami naruszeń standardów w tym zakresie.
• Standard 11: Każda osoba pracująca w urzędzie zna i stosuje zapisy obowiązujących w urzędzie dokumentów dotyczących przeciwdziałania dyskryminacji, równego traktowania i poszanowania różnorodności.
• Standard 12: W zamówieniach publicznych oraz otwartych konkursach ofert na realizację zadań publicznych m.st. Warszawa stosuje zapisy o przeciwdziałaniu dyskryminacji.
• Standard 13: Każda osoba mieszkająca w Warszawie oraz każda osoba pracująca w urzędzie ma dostęp do informacji o obowiązujących w urzędzie procedurach związanych z równym traktowaniem. Może zgłosić naruszenie standardów, którego była świadkiem_nią lub które dotknęło ją bezpośrednio ze strony przedstawicieli lub przedstawicielek miejskich instytucji. Może także uzyskać stosowne wsparcie w takiej sytuacji.
• Standard 14: Miejskie usługi są opracowywane, wdrażane i ewaluowane z uwzględnieniem zasad projektowania włączającego.
• Standard 15: W urzędzie funkcjonuje system monitorowania realizacji standardów równego traktowania. Pełnomocnik ds. równego traktowania przygotowuje raport z wyników monitoringu i koordynuje wdrażanie niezbędnych zmian w urzędzie.
• Standard 16: Działania na rzecz równego traktowania opierają się o systematyczną aktualizację obowiązujących w urzędzie procedur i wytycznych, zgodnie z niniejszymi standardami.

Do całej sprawy odniosła się archidiecezja warszawska. Na jej stronie internetowej pojawiło się specjalne oświadczenie:

Decyzja warszawskiego Urzędu Miasta prowadząca do wyeliminowania symboli religijnych w urzędach i biurach miejskich budzi zdziwienie i smutek. Skomplikowana sytuacja międzynarodowa oraz dramatyczne wydarzenia za granicami naszego państwa uświadamiają nam, jak bardzo potrzeba konsolidacji społeczeństwa i budowania jedności ponad podziałami, a przede wszystkim podejmowania pilnych, kluczowych dla naszego bezpieczeństwa decyzji. Tymczasem realizowany jest postulat wyborczy, który przyczynia się wyłącznie do zaostrzenia niszczącej dialog polaryzacji.

Neutralność religijna nie może prowadzić do dyskryminacji osób wierzących, których prawa gwarantuje Konstytucja RP. Symbol krzyża nie oznacza, że urzędnik państwowy jako osoba wierząca kieruje się w pracy nakazami religijnymi; przeciwnie – obliguje on go do jak najrzetelniejszego wypełniania swoich obowiązków oraz sprawiedliwego i równego traktowania wszystkich współobywateli.

Ks. Przemysław Śliwiński

Rzecznik prasowy Arcybiskupa Metropolity Warszawskiego i Archidiecezji Warszawskiej