Lektury obowiązkowe na maturze 2024 – poziom podstawowy i rozszerzony. Spis utworów, streszczenie i opracowanie najważniejszych lektur

Magdalena Konczal
Magdalena Konczal
Jakie są lektury obowiązkowe na maturze 2024? Oto opracowania konkretnych pozycji.
Jakie są lektury obowiązkowe na maturze 2024? Oto opracowania konkretnych pozycji. 123 RF/ zdjęcie seryjne/ dolgachov
Matura 2024 coraz bliżej. To ostatni moment na powtórki. Warto już dziś sprawdzić listę lektur obowiązkowych na egzamin z języka polskiego zarówno podstawowy, jak i rozszerzony. Nie wystarczy jednak wiedzieć, jakie są lektury obowiązkowe na maturze, trzeba jeszcze zapoznać się z ich treścią, problematyką, głównymi bohaterami itd. Z myślą o maturzystach przedstawiamy listę lektur obowiązkowych na maturę 2024, a także omówienie kluczowych informacji. Sprawdź listę lektur obowiązujących na maturze.

Spis treści

Lektury obowiązkowe na maturze 2024 z języka polskiego

Matura z języka polskiego od 2023 roku wygląda inaczej. Zadań w arkuszu jest więcej, wydłużył się czas pracy ucznia (maksymalnie 240 minut). Uczniowie muszą zmierzyć się z nową, krótszą formą wypowiedzi – notatką syntetyzującą, a także z nieco innym wypracowaniem maturalnym. Nowością jest również test historycznoliteracki. Lista lektur obowiązujących na maturze jest długa. Należy zapoznać się z następującymi tytułami.

Lista lektur obowiązkowych na maturę 2024:

  • Jan Parandowski - Mitologia, część I Grecja;
  • Sofokles – „Antygona”
  • Jan Kochanowski – „Odprawa posłów greckich”
  • William Szekspir – „Makbet”
  • Molier – „Skąpiec”
  • Adam Mickiewicz – „Konrad Wallenrod”
  • Adam Mickiewicz – „Dziady cz. III”
  • Juliusz Słowacki – „Kordian”
  • Bolesław Prus – „Lalka”
  • Eliza Orzeszkowa – „Gloria victis”
  • Henryk Sienkiewicz – „Potop”
  • Fiodor Dostojewski – „Zbrodnia i kara”
  • Stanisław Wyspiański – „Wesele”
  • Stefan Żeromski – „Przedwiośnie”
  • Tadeusz Borowski - opowiadania: „Proszę państwa do gazu”, „Ludzie, którzy szli”
  • Gustaw Herling-Grudziński – „Inny świat”
  • Hanna Krall – „Zdążyć przed Panem Bogiem”
  • Albert Camus „Dżuma”
  • George Orwell – „Rok 1984”
  • Sławomir Mrożek – „Tango”
  • Marek Nowakowski – „Raport o stanie wojennym” (wybrane opowiadanie)
  • Marek Nowakowski – „Górą Edek” (z tomu Prawo prerii)
  • Jacek Dukaj – „Katedra” (z tomu W kraju niewiernych)
  • Andrzej Stasiuk – „Miejsce” (z tomu Opowieści galicyjskie)
  • Olga Tokarczuk – „Profesor Andrews w Warszawie” (z tomu Gra na wielu bębenkach).

Ponadto z zakresu szkoły podstawowej trzeba znać także następujące pozycje:

Uczniowie we fragmentach muszą zapoznać się z następującymi pozycjami:

  • Biblia - w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Pieśni nad Pieśniami, Księgi Psalmów, Apokalipsy św. Jana
  • Homer – „Iliada” (fragmenty)
  • „Lament świętokrzyski” (fragmenty)
  • „Legenda o św. Aleksym” (fragmenty)
  • „Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią” (fragmenty)
  • „Kwiatki świętego Franciszka z Asyżu” (fragmenty)
  • „Pieśń o Rolandzie” (fragmenty)
  • Gall Anonim – „Kronika polska” (fragmenty)
  • Dante Alighieri – „Boska Komedia” (fragmenty)
  • Piotr Skarga – „Kazania sejmowe” (fragmenty)
  • Jan Chryzostom Pasek – „Pamiętniki” (fragmenty)

Lektury na poziomie rozszerzonym na maturze z polskiego. Które książki trzeba znać?

W Aneksie do informatora 2023 i 2024 zamieszczono lektury obowiązkowe na maturę rozszerzoną z polskiego. Uczniowie oprócz lektur obowiązkowych na podstawie muszą znać w całości następujące utwory:

  • William Szekspir, „Hamlet”;
  • Juliusz Słowacki, „Lilla Weneda”;
  • Zygmunt Krasiński, „Nie-Boska Komedia”;
  • realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac, „Ojciec Goriot” lub Charles Dickens, „Klub
  • Pickwicka”, lub Mikołaj Gogol, „Martwe dusze”, lub Gustaw Flaubert, „Pani Bovary”);
  • Stanisław Wyspiański, „Noc listopadowa”;
  • Michaił Bułhakow, „Mistrz i Małgorzata”;
  • Stanisław Ignacy Witkiewicz, „Szewcy”;
  • Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu „Sklepy cynamonowe”;
  • Tadeusz Konwicki, „Mała Apokalipsa”;
  • Sławomir Mrożek, wybrane opowiadania.

Ponadto maturzyści muszą znać poniższe utwory we fragmentach:

  • Homer, „Odyseja” (fragmenty);
  • Arystoteles, „Poetyka”, „Retoryka” (fragmenty);
  • Platon, „Państwo” (fragmenty);
  • św. Augustyn, „Wyznania” (fragmenty);
  • św. Tomasz z Akwinu, „Summa teologiczna” (fragmenty);
  • Michel de Montaigne, „Próby” (fragmenty);
  • Franz Kafka, „Proces” (fragmenty).

Streszczenie i opracowanie lektur na maturę 2023

Z myślą o wszystkich maturzystach, którzy intensywnie przygotowują się do egzaminu dojrzałości, zamieściliśmy opracowania lektur obowiązkowych na maturę 2024. Zawierają one m.in. streszczenie, bohaterów utworu, motywy i konteksty. Te informacje warto przyswoić przed egzaminem dojrzałości z polskiego.

Oto spis lektur obowiązkowych wraz z opracowaniami:

Utwory literackie, które warto znać przed maturą 2024

Zamieszczamy także listę utworów poetyckich, których znajomość może okazać się przydatna na maturze 2024 (poziom podstawowy):

  • Horacy - wybrane utwory
  • „Bogurodzica”
  • Jan Kochanowski - wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX ks. I, Pieśń V ks. II; Tren IX, Tren X, Tren XI, Tren XIX
  • Ignacy Krasicki – „Hymn do miłości ojczyzny”
  • Ignacy Krasicki - wybrane satyry
  • Franciszek Karpiński - wybór sielanek i liryki religijnej
  • Adam Mickiewicz – „Oda do młodości”
  • Adam Mickiewicz - wybrane ballady, w tym „Romantyczność”
  • Adam Mickiewicz - wybrane sonety z cyklu „Sonety krymskie” oraz inne wiersze
  • Juliusz Słowacki - wybrane wiersze, w tym „Grób Agamemnona” (fragmenty)
  • Juliusz Słowacki – „Testament mój”
  • wybrane wiersze następujących poetów: Daniel Naborowski, Jan Andrzej Morsztyn, Mikołaj Sęp-Szarzyński
  • wybrane wiersze następujących poetów: Cyprian Kamil Norwid, Adam Asnyk, Jan Kasprowicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Leopold Staff, Bolesław Leśmian, Julian Tuwim, Jan Lechoń, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Julian Przyboś, Krzysztof Kamil Baczyński, Stanisław Baliński, wybrane wiersze z okresu emigracyjnego, Kazimierz Wierzyński, wybrane wiersze z okresu emigracyjnego, Czesław Miłosz, w tym wybrane wiersze z tomu „Ocalenie” oraz „Traktat moralny” (fragmenty), Tadeusz Różewicz, Jarosław Marek Rymkiewicz, Wisława Szymborska, Zbigniew Herbert, w tym wybrane wiersze z tomów „Pan Cogito” oraz „Raport z oblężonego Miasta”, Stanisław Barańczak, Wojciech Wencel
  • wybrane utwory okresu stanu wojennego.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Edukacji codziennie. Obserwuj StrefaEdukacji.pl!

Matura 2024

Oto wszystkie najważniejsze informacje na temat matury w 2024 roku: harmonogram, czas trwania egzaminów, przebieg matury, przedmioty, które można ze sobą zabrać. Co trzeba zrobić, żeby zdać maturę i kto przystępuje do egzaminów dojrzałości w 2024 roku?

Jak wygląda matura w 2024 roku?

Większość uczniów piszących maturę w 2024 roku podejdzie do egzaminu w formule 2023, mniejsza grupa – do matury w formule 2015. Niezależnie od formuły uczniowie przystępują do egzaminów obowiązkowych na poziomie podstawowym (język polski, matematyka, język obcy nowożytny) oraz do egzaminów ustnych. Aby otrzymać świadectwo dojrzałości, muszą zdać te egzaminy przynajmniej na 30 procent. 

Każdy obowiązkowo przystępuje także do przynajmniej jednej matury na poziomie rozszerzonym, ale w tym wypadku nie obowiązuje tzw. próg zdawalności.

Czy można wyjść z sali w trakcie matury?

Maturzysta, który zakończył pracę, może opuścić salę. Wszystkich obowiązują jednak konkretne zasady: 

  • maturzysta może opuścić salę najwcześniej po godzinie od rozpoczęcia egzaminu,
  • jeśli do oficjalnego zakończenia egzaminu zostało 15 minut lub mniej, maturzysta zobowiązany jest do pozostania na miejscu do jego końca,
  • uczeń, który chce opuścić salę, musi zamknąć arkusz i położyć go na brzegu ławki. Wtedy może zgłosić zamiar wyjścia, podnosząc rękę.

Kto przystępuje do matury w 2024 roku?

W 2024 roku do matury w formule 2023 przystępować będą osoby, które ukończą:

  • 4-letnie liceum ogólnokształcące;
  • szkołę artystyczną realizującą program 4-letniego liceum ogólnokształcącego;
  • 5-letnie technikum;
  • branżową szkołę II stopnia na podbudowie 8-letniej szkoły podstawowej.

Z kolei do matury w formule 2015 podejdą uczniowie, którzy w roku szkolnym 2023/2024 ukończą szkołę branżową II stopnia na podbudowie gimnazjum, a także absolwenci wszystkich typów szkół z lat ubiegłych, a więc:

  • 3-letniego liceum ogólnokształcącego z lat 2005–2022,
  • szkoły artystycznej realizującej program 3-letniego liceum ogólnokształcącego,
  • 4-letniego technikum z lat 2006–2023,
  • branżowej szkoły II stopnia na podbudowie gimnazjum z lat 2022–2023,
  • liceum profilowanego oraz technikum uzupełniającego dla młodzieży, która ukończyła szkołę do roku szkolnego 2013/2014 włącznie,
  • uzupełniających liceów ogólnokształcących, którzy ukończyli szkołę do roku szkolnego 2012/2013 włącznie.

Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się na stronie CKE w zakładce egzamin maturalny > formuła 2023/2025 > o egzaminie.

Kiedy jest matura poprawkowa 2024?

Matura poprawkowa odbędzie się odpowiednio: 

  • 20 sierpnia 2024 o godz. 9.00 (egzaminy pisemne);
  • 21 sierpnia 2024 (egzaminy ustne).

Kiedy będą wyniki matury 2024?

Ogłoszenie wyników matur zostało zaplanowane na 9 lipca 2024 roku.

Co można mieć ze sobą na maturze 2024?

Każdy zdający powinien mieć ze sobą długopis (lub pióro) z czarnym tuszem (atramentem). Ponadto w zależności od zdawanego przedmiotu, może mieć przedmioty takie jak:

  • kalkulator prosty, linijka, cyrkiel, kartę wzorów matematycznych – w przypadku egzaminu z matematyki;
  • linijkę, kalkulator naukowy, wybrane wzory i stałe fizykochemiczne na egzamin maturalny z biologii, chemii i fizyki – w przypadku egzaminu z fizyki;
  • linijkę, kalkulator prosty, wybrane wzory i stałe fizykochemiczne na egzamin maturalny z biologii, chemii i fizyki – w przypadku egzaminu z biologii. 

Warto sprawdzić pełną listę materiałów i przyborów pomocniczych, z których mogą korzystać zdający na egzaminie. Została ona opublikowana na stronie CKE.

Ile trwa matura z poszczególnych przedmiotów?

Matura w 2024 roku w zależności trwa:

  • 240 minut – egzaminu z języka polskiego (poziom podstawowy);
  • 180 minut – egzamin z matematyki (poziom podstawowy);
  • 120 minut – egzamin z języka obcego nowożytnego (poziom podstawowy);
  • 180 minut – większość egzaminów na poziomie rozszerzonym (np. WOS, fizyka, geografia itd.).
  • 210 minut – niektóre przedmioty na poziomie rozszerzonym, np. język polski, informatyka.

Czas trwania tych egzaminów dotyczy matury w formule 2023.

Co trzeba zrobić, żeby zdać maturę w 2024 roku?

Uczeń, by zdać maturę musi przystąpić do wszystkich trzech obowiązkowych przedmiotów na poziomie podstawowym, a więc do egzaminu z języka polskiego, matematyki, języka obcego nowożytnego (najczęściej jest to język angielski), a także uzyskać z tych przedmiotów przynajmniej 30 procent. Maturzysta musi również przystąpić do egzaminów ustnych i zdać je na minimum 30 procent. 

Dodatkowo należy podejść do przynajmniej jednego egzaminu na poziomie rozszerzonym. W tym przypadku nie obowiązuje jednak tzw. próg zdawalności.

Jak wygląda matura ustna i czy jest obowiązkowa?

W 2024 roku uczniowie muszą przystąpić do egzaminów ustnych z języka polskiego oraz języka obcego nowożytnego. W tym drugim przypadku nic się nie zmieniło. Zestaw egzaminacyjny zawiera trzy zadania, polecenia sformułowane są w języku polskim. Zdający odbywa rozmowę wstępną, następnie rozmowę z odgrywaniem ról, opisuje ilustrację i udziela odpowiedzi na trzy pytania, a następnie przedstawia wypowiedź na podstawie materiału stymulującego. 

W przypadku matury ustnej z języka polskiego, uczniowie którzy przystępują do egzaminu w formule 2023 losują dwa zadania:

  • pytanie niejawne oparte na tekście literackim, ikonicznym, dotyczącym języka;
  • pytanie jawne (z listy 110 jawnych zagadnień), które dotyczy lektury.

Uczeń tworzy wypowiedź, a następnie odpowiada na pytania egzaminatorów.

Kiedy jest matura 2024?

Harmonogram matur 2024 przedstawia się następująco:

7 maja 2024 (wtorek):

  • godz. 9.00 – język polski (poziom podstawowy).

8 maja 2024 (środa):

  • godz. 9.00 – matematyka (poziom podstawowy);
  • godz. 14.00 – język kaszubski, język łemkowski, język łaciński i kultura antyczna (poziom rozszerzony)

9 maja 2024 (czwartek):

  • godz. 9.00 – język angielski (poziom podstawowy)
  • godz. 14.00 – język francuski, język hiszpański, język rosyjski, język włoski, język niemiecki (poziom podstawowy).

10 maja 2024 (piątek):

  • godz. 9.00 – wiedza o społeczeństwie (poziom rozszerzony),
  • godz. 14.00 – język niemiecki (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).

13 maja 2024 (poniedziałek):

  • godz. 9.00 – język angielski (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny),
  • godz. 14.00 – filozofia (poziom rozszerzony).

14 maja 2024 (wtorek):

  • godz. 9.00 – biologia (poziom rozszerzony),
  • godz. 14.00 – język rosyjski (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).

15 maja 2024 (środa):

  • godz. 9.00 – matematyka (poziom rozszerzony),
  • godz. 14.00 – język francuski (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).

16 maja 2024 (czwartek):

  • godz. 9.00 – chemia (poziom rozszerzony),
  • Godz. 14.00 – historia muzyki (poziom rozszerzony).

17 maja 2024 (piątek):

  • godz. 9.00 – geografia (poziom rozszerzony),
  • godz. 14.00 – język mniejszości narodowych (poziom podstawowy).

20 maja 2024 (poniedziałek):

  • godz. 9.00 – język polski (poziom rozszerzony),
  • godz. 14.00 – język mniejszości narodowych (poziom rozszerzony).

21 maja 2024 (wtorek):

  • godz. 9.00 – historia (poziom rozszerzony),
  • godz. 14.00 – język hiszpański (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).

22 maja 2024 (środa):

  • godz. 9.00 – informatyka (poziom rozszerzony),
  • godz. 14.00 – historia sztuki (poziom rozszerzony).

23 maja 2024 (czwartek):

  • godz. 9.00 – fizyka (poziom rozszerzony),
  • godz. 14.00 – język włoski (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).

Egzaminy ustne zostały zaplanowane w terminach:

  • od 11 do 16 maja (z wyjątkiem 12 maja);
  • od 20 do 25 maja.
emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Nie tylko o niedźwiedziach, które mieszkały w minizoo w Lesznie

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Lektury obowiązkowe na maturze 2024 – poziom podstawowy i rozszerzony. Spis utworów, streszczenie i opracowanie najważniejszych lektur - Strefa Edukacji

Wróć na nto.pl Nowa Trybuna Opolska