Miłośnicy Białej przywracają pamięć o zapomnianych miejscach. Źródło i kamień - dwie akcje społeczników

Stara legenda mówi, że przed setkami lat na wzgórzu za Białą osiedlił się olbrzym. Jego mieszkaniem stała się jaskinia, do której wejście przykrywał ogromny głaz. Ponieważ olbrzym co jakiś czas wychodził ze swojej jamy i dokuczał mieszkańcom, burmistrz miasteczka wpadł na pomysł jak się go pozbyć.

Obiecał olbrzymowi 5 butli piwa, pod warunkiem, że rzuci kamieniem ze swojej jaskini tak daleko, jak tylko potrafi. Potężny głaz przeleciał nad miastem i wylądował w miejscu, gdzie dziś jest park. Olbrzym wypił piwo, zasnął, a mieszkańcy zakopali wejście do jego jamy. Podobno śpi tam do dziś i w cichą noc można usłyszeć jego chrapanie. A kamień stał się ozdobą parku.

Tyle legenda. Fakty historyczne są takie, że już przed wojną mieszkańcy Białej wyeksponowali narzutowy głaz, jako miejscową atrakcję w parku. W 1985 roku głaz został przeniesiony na Rynek, ale po latach usunięto go i trafił do lamusa. Wydobyło go z zapomnienia Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Bialskiej, które napisało projekt przywrócenia temu obiektowi historycznej pamięci. Dofinansowanie przyznało LGD Partnerstwo Borów Niemodlińskich, które dysponuje unijnymi pieniędzmi na społeczne inicjatywy.
Głaz już wrócił do parku, będzie odpowiednio oprawiony i wyeksponowany, a jego historia znajdzie się na tablicy informacyjnej.

To już drogi projekt stowarzyszenia z Białej. W 2020 roku odnowiono i uporządkowano zapomniane Źródełko pod św. Lipą. Urokliwe ujęcie wody zbudowano w 1934 roku w okolicy dzisiejszego basenu. W latach 30-tych mieszkańcy wierzyli, że woda ze źródła ma właściwości uzdrawiające, powszechnie korzystano z niego także po wojnie

- Chcemy przygotować i zrobić kolejne projekty związane z przywracaniem zapomnianej historii różnym lokalnym ciekawostkom – mówi Waldemar Hamerla, prezes stowarzyszenia.

Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Bialskiej zawiązało się w 2019 roku, skupiając amatorów historii, kolekcjonerów starych zdjęć i pocztówek. Stale prowadzi izbę regionalną w Białej, w budynku starego kościoła ewangelickiego. Znajduje się w niej bogata kolekcja dokumentów i przedmiotów związanych z dziejami Białej.

Z inicjatywy stowarzyszenia władze miejskie wydały po polsku Historię Miasta Białej, autorstwa przedwojennego historyka Johannesa Chrząszcza Władze gminy zagospodarowały też teren spacerowy na tzw. Szwedzkim Szańcu czyli starym grodzisku.