Ministrowie spotkali się w Opolu

W piątek późnym wieczorem w Opolu - w obecności wojewody Ryszarda Wilczyńskiego oraz posła mniejszości niemieckiej Ryszarda Galli - rozmawiali wiceministrowie polskiego i niemieckiego rządu Tomasz Siemoniak i odpowiedzialny za mniejszości i wypędzonych dr Christoph Bergner. Ich spotkanie było elementem przygotowania kolejnego etapu polsko-niemieckiego okrągłego stołu nazywanego także czworobokiem ze względu na udział w tym dialogu czworga partnerów: przedstawicieli rządów obu krajów a także reprezentantów mniejszości niemieckiej oraz Polaków w Niemczech.

Dialog ten rozpoczęty w lutym 2010 roku w Berlinie będzie kontynuowany w listopadzie w Warszawie, a jego podsumowanie zaplanowane zostało na czerwiec 2011, czyli na 20. rocznicę podpisania traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy przez kanclerza Helmuta Kohla oraz Jana Krzysztofa Bieleckiego.

Podczas opolskich rozmów ministrowie umówili się, że oba kraje powołają specjalne grupy robocze, które zajmą się sprawami pamięci historycznej, nauczania języka niemieckiego w Polsce i języka polskiego w Niemczech oraz tzw. grupę projektową.

- Chcemy rozmawiać na temat podejścia do różnych pamięci historycznych, które bywają przedmiotem sporów - mówi prezydent VdG Bernard Gaida - zwłaszcza interesuje nas podejście do tej sprawy czynników państwowych w obu krajach. Osobny panel ma być poświęcony nauce języka. Mamy potrzebę podniesienia jakości nauczania, ale i jakości systemu, w którym to nauczanie się odbywa. Ta jakość zależy między innymi od możliwości kształcenia pedagogów do nauczania bilingualnego, od programów i podręczników, z jakich może korzystać nauczyciel i od tego, czy w ogóle istnieje dwujęzyczna ścieżka edukacyjna. Będziemy wreszcie zajmować się projektami, czyli tym, co wciąż czeka na realizację. Zamierzamy poruszyć m.in. problem materialnych śladów kultury niemieckiej obecnych na obszarach Polski. Na dziś brak w tej sprawie zarówno przepisów ustawowych, jak i pieniędzy na ich rewaloryzację.

Zdaniem ministra Tomasza Siemoniaka, rozmowy w polsko-niemieckim czworoboku przyniosą też korzyści Polakom w Niemczech.

- Podczas rozmów w Berlinie pokazaliśmy, że Rzeczpospolita stara się wobec mniejszości niemieckiej skrupulatnie przestrzegać zapisów traktatu - mówi minister Siemoniak - i spodziewamy się, że podobne rozwiązania, przy wszystkich odrębnościach między Niemcami w Polsce i Polakami w Niemczech, będą stosowane także w Republice Federalnej. W sierpniu odbyło się spotkanie, podczas którego powołano stałą konferencję porozumiewawczą. Jest to duży krok w stronę powołania tzw. organizacji dachowej Polaków w Niemczech. Myślę, że już podczas listopadowej tury rozmów będą tego efekty.

W sobotę obaj wiceministrowie wzięli udział w XV Seminarium Śląskim i wygłosili referaty oraz spotkali się z mediami na konferencji prasowej. Marszałek województwa Józef Sebesta zaproponował, by 20-lecie traktatu polsko-niemieckiego świętować w Opolu. Tomasz Siemoniak i Christoph Bergner obiecali przekazać to zaproszenie swoim rządom.

Minister trafen sich in Oppeln

Christoph Bergner und Tomasz Siemoniak sprachen am Freitag im Goldenen Saal des Woiwodschaftsamtes über den sog. vierseitigen deutsch-polnischen Dialog. Am Samstag nahmen sie am 15. Schlesienseminar teil.

Am späten Freitagabend sprachen in Oppeln - in Anwesenheit des Oppelner Woiwoden Ryszard Wilczyński und des Sejmabgeordneten der deutschen Minderheit Ryszard Galla - der polnische Vizeminister Tomasz Siemoniak und der Minderheiten- und Vertrie- benenbeauftragte der Bundesregierung Dr. Christoph Bergner miteinander. Ihr Treffen war ein Teil der Vorbereitungen für die nächste Etappe des deutsch-polnischen runden Tisches. Dieser Dialog wird auch als Viereck bezeichnet und dies aufgrund der vier teilnehmenden Parteien: Vertreter der beiden Parla-mente, des deutschen Bundestages und des polnischen Sejms, sowie Vertreter der deutschen Minderheit in Polen und der Polen in Deutschland.

Der im Februar 2010 in Berlin begonnene Dialog wird im November in Warschau fortgesetzt. Eine Zusammenfassung der Ergebnisse ist für Juni 2011 geplant, zum 20. Jahrestag der Unterzeichnung des deutsch-polnischen Nachbarschaftsvertrags durch Helmut Kohl und Jan Krzysztof Bielecki.
Während der Oppelner Gespräche haben beide Minister vereinbart, dass beide Länder spezielle Arbeits-kreise berufen werden, die sich mit den Angelegen-heiten des historischen Gedächtnisses, dem Deutschunterricht in Polen und dem Polnischunterricht in Deutschland befassen sollen. Es wird zudem eine soge-nannte Projektgruppe entstehen.
,,Wir wollen über Einstellung zu verschie-denen Aspekten des historischen Gedächtnisses, die häufig Gegenstand von Konflikten sind, sprechen, so der Präsident des VdG in Polen Bernard Gaida. Insbe-sondere interessiert uns die Einstellung der staatlichen Institutionen in beiden Ländern. Separat wird auch über den Sprachunterricht gesprochen werden. Wir streben an, die Unterrichts-qualität zu steigern. Dies gilt auch für die Qualität des Systems, dem der Sprachunterricht unterliegt. Diese Qualität hängt von den Möglichkeiten der Pädagogenausbildung in Richtung bilingualen Unterricht und den Programmen und Unter-richtsbüchern ab, die einem Lehrer zur Verfügung stehen, aber vor allem auch von der grundsätzlichen Frage, ob es überhaupt einen zweisprachigen Bildungs-zweig gibt. Wir werden uns schließlich mit Projekten beschäftigen, die immer noch auf ihre Realisierung warten. Wir wollen u.a. das Problem der materiellen Spuren der deutschen Kultur auf heutigem polnischem Gebiet anspre-chen. Für heute gibt es in dieser Hinsicht weder gesetzliche Regelungen noch Geldmittel.
Laut Minister Tomasz Siemoniak werden von den Gesprächen im Rahmen des deutsch-polnischen Vierecks auch die in Deutschland lebenden Polen profitieren.

,,Beim Gespräch in Berlin im Februar d.J. haben wir gezeigt, das der polnische Staat in Bezug auf die deutsche Minderheit in Polen die Vertrags-regelungen sorgfältig einhält, sagt Minister Siemoniak. Wir erwarten, dass ähnliche Lösungen, bei allen Unterschieden zwischen den Deutschen in Polen und den Polen in Deutschland, auch in der Bundesrepublik angewandt werden. Im August fand ein Treffen der Polen in Deutschland statt, bei dem eine sog. immer währende Verständigungskonferenz ins Leben gerufen wurde. Das ist ein großer Schritt voran, um eine Dachorganisation der Polen in Deutschland einzuberufen. Ich denke, dass bei der Gesprächsrunde im November erste Ergebnisse zu erwarten sind.

Am Samstag haben beide Vizeminister auf dem 15. Schlesienseminar Referate gehalten und standen Medienvertretern in einer Pressekonferenz Rede und Antwort. Der Marschall der Woiwodschaft Oppeln Józef Sebesta schlug vor, den 20. Jahrestag der deutsch-polnischen Verträge in Oppeln zu feiern. Tomasz Siemoniak und Christoph Bergner versprachen, diese Einladung an ihre Parlamente weiterzugeben.
Tłum. ELF