Mniejszość na Opolszczyźnie zrobiła się większa. Zaskakujące wyniki spisu powszechnego

W 2021 roku Polacy uczestniczyli w Narodowym Spisie Powszechnym. Jego wyniki są stopniowo udostępniane przez Główny Urząd Statystyczny. Trzy pytania w spisie dotyczyły narodowości.

Czy odczuwają przynależność do innego narodu lub wspólnoty etnicznej? I jakim językiem posługują się zazwyczaj w swoim domu? Pytania wydają się proste, ale opracowanie odpowiedzi już budzi trudności i kontrowersje.

Szczegółowe dane, dotyczące struktury narodowościowej mieszkańców Polski GUS przedstawi w kwietniu, kiedy zakończy ich opracowanie. W grudniu ubiegłego roku wstępne i pobieżne wyniki przedstawiono Sejmowej Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych.

W województwie opolskim na 954 tysiące mieszkańców - 725 tysięcy zadeklarowało, że są wyłącznie narodowości polskiej. Narodowość polską i niepolską (równocześnie) wskazało 64,5 tysiąca ludzi. Narodowość wyłącznie niepolską – prawie 36 tysięcy mieszkańców. 120 tysięcy respondentów GUS określił jako narodowość nieustaloną, bowiem

Łącznie 100,4 tysiąca mieszkańców Opolszczyzny podało w spisie narodowość inną niż polska. To co 10 mieszkaniec województwa. Podobnie wyglądają dane dotyczące języka używanego wśród domowników. 725 tysięcy mieszkańców województwa jasno zakomunikowało, że mówią wyłącznie po polsku. Język polski i niepolski – jednocześnie – wpisało 92 tysiące ludzi. Język wyłącznie niepolski – prawie 16 tysięcy. 121 tysięcy ankiet ma wynik nieustalony. Łącznie językiem innym niż polski posługuje się więc w domu prawie 108 tysięcy mieszkańców Opolszczyzny.

Poprzedni spis powszechny przeprowadzono w Polsce w 2011 roku. Jego dane znamy dziś szczegółowo. Na Opolszczyźnie 78,2 tysiąca mieszkańców podało wtedy narodowość niemiecką, a 1078 osób zadeklarowało przynależność do mniejszości romskiej. Inne mniejszości były zdecydowanie mniej liczne. W ciągu 10 ostatnich lat liczba ludzi identyfikujących się z inną niż polska narodowością wzrosła więc z ok. 80 tysięcy do ponad 100 tysięcy czyli o ok. 25 procent i to przy dużym spadku wszystkich mieszkańców województwa (o 62 tysiące ludzi).

Zastanawiająca jest także wyraźna zmiana tendencji. W jeszcze wcześniejszym spisie powszechnym w 2002 roku narodowość niemiecką na Opolszczyźnie zadeklarowało 147 tysięcy osób. Potem nastąpił duży spadek, do 78 tysięcy w 2011, a teraz znowu silny wzrost. Nie wiemy też jeszcze, czy i w jakim stopniu na Opolszczyźnie wskazywano w ankietach narodowość „śląską”.

- Czekam na szczegółowe wyniku spisu, bez których trudno głębiej analizować co się stało – komentuje Ryszard Galla, opolski poseł mniejszości niemieckiej. – Być może jest to efekt większej świadomości wśród ludzi? Może także doszło do większej mobilizacji w okresie prowadzenia spisu powszechnego? Bardzo zastanawiająca jest duża liczba osób o nieustalonej narodowości. Czekamy na więcej informacji, skąd to się bierze.

W całym kraju wyłącznie Polakami czuje się 33 milionów ludzi (87 procent populacji). Narodowość jednocześnie polską i inną w spisie podało 856 tysięcy respondentów (2,2 procent). Narodowość wyłącznie niepolską – 391 tysięcy osób (1 procent populacji). Nie ustalono narodowości prawie 10 procent respondentów. Jak tłumaczy Barbara Szałtys, dyrektor Departamentu Badań Demograficznych GUS – trudności w interpretacji spowodowały

Kilkaset tysięcy osób w swoich komentarzach użyło wulgaryzmu, 2 tysiące odpisało wierszem.