Motyw matczynej miłości. Omów zagadnienie na podstawie mitu o Demeter i Korze z „Mitologii”. Odpowiedź do pytania na maturę ustną 2023

Magdalena Konczal
Magdalena Konczal
Przykładowa odpowiedź na pytanie z puli jawnych zagadnień na egzamin.
Przykładowa odpowiedź na pytanie z puli jawnych zagadnień na egzamin. wikimedia commons/ public domain/ The Rape of Persephone
„Motyw matczynej miłości. Omów zagadnienie na podstawie mitu o Demeter i Korze z »Mitologii« Jana Parandowskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst” – tak brzmi drugie jawne pytanie z „Mitologii” na maturę ustną 2023. Zamieszczamy przykładową odpowiedź, która zawiera wstęp, tezę, argumentację, a także zakończenie. Można się nią zainspirować przy tworzeniu własnego opracowania.

Spis treści

Matura ustna z polskiego 2023. Na jakich zasadach się odbędzie?

Egzamin ustny z polskiego odbędzie się w 2023 roku po pandemicznej przerwie. Uczniowie będą musieli odpowiedzieć na wylosowane przez siebie pytanie, dotyczące tekstu literackiego, ikonicznego lub związanego z językiem. Oprócz tego wylosują też zagadnienie z listy pytań jawnych, które dotyczy lektury szkolnej. Poniżej zamieszczamy pulę pytań jawnych na maturę ustną z polskiego (jest ich ostatecznie 110):

Aktualne jawne pytania na maturę 2023.

Pytania jawne na maturę ustną z polskiego 2023. Wszystkie py...

Uczeń będzie miał 15 minut na przygotowanie swojej wypowiedzi. Następnie przez 10 minut wygłasza wypowiedź monologową. Ostatnia część egzaminu trwa 5 minut. W tym czasie egzaminatorzy mogą zadawać zdającemu pytania, dotyczące omawianych przez niego zagadnień. Za cały egzamin uczeń ma szansę zdobyć 30 punktów, by zdać maturę ustną, należy uzyskać minimum 30 proc. (przynajmniej 9 punktów).

Wśród jawnych pytań z „Mitologii” Jana Parandowskiego znalazło się takie o następującej treści: „Motyw matczynej miłości. Omów zagadnienie na podstawie mitu o Demeter i Korze z „Mitologii” Jana Parandowskiego. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst”. Oto przykładowa odpowiedź.

Motyw matczynej miłości. Omów zagadnienie na podstawie mitu o Demeter i Korze z „Mitologii” Jana Parandowskiego

Wstęp: Miłość matczyna to niezwykle silne uczucie. Matka jest w stanie poświęcić naprawdę wiele, by jej dziecko żyło szczęśliwie. W momencie, gdy syn lub córka doznają różnego rodzaju krzywd, ona współcierpi razem z nim/nią. Szczególnie dotkliwym dla serca matki doświadczeniem jest utrata dziecka. Mówi się o tym, że żałoba w takim przypadku trwa dłużej niż rok lub dwa lata, może nawet utrzymywać się przez całe życie.

Teza: Literatura często ukazuje miłość macierzyńską jako tę, w której radość przeplata się z cierpieniem. Nie brakuje też wizerunków matki cierpiącej po utracie dziecka.

Argumentacja z „Mitologii” Parandowskiego: Motyw ten występuje w micie o Demeter i Korze. Bogini pól i urodzaju bardzo mocno cierpi po stracie swojej córki. Kora, będąc nieostrożną, zrywa zakazany kwiat, przez co zostaje porwana przez boga śmierci – Hadesa. Demeter nie jest w stanie pogodzić się ze stratą dziecka. Jej cierpienie odzwierciedla się także w naturze: ziemia jest spieczona, kwiaty więdną, źródła wysychają i zmieniają się w kałuże. Bogini szukała córki wszędzie, a tam, gdzie przeszła, smutek dotykał też lasy, pola i łąki.

Kiedy bolejąca matka dowiaduje się, że to sam Zeus obiecał Korę Hadesowi, zaczyna płonąć wielkim gniewem. Rzuca na ziemię klątwę, która sprawia, że nie rosną rośliny, owoce i krzewy. Demeter postanawia też opuścić Olimp. Za namową Rei Zeus podejmuje decyzję o zmianie swojego wyroku. Jednak Hades podstępem związuje Korę ze światem podziemi.

Ostatecznie więc Demeter przez dwie trzecie roku może spędzać czas z córką, później jednak Kora musi powrócić do Hadesu i stać się Persefoną. Kiedy więc Kora i Demeter są razem, matczyne serce pełne jest szczęścia i radości, ziemia rodzi plony, kwiaty kwitną (jest lato i wiosna), kiedy jednak bogini musi oddać swoją córkę Hadesowi, Demeter pełna jest smutku i żalu, ziemia więc obumiera (przychodzi jesień i zima).

Mit o Demeter i Korze pokazuje, jak wielką miłość może łączyć matkę i córkę oraz jak wiele bólu sprawia utrata dziecka, ale także rozstanie. Bogini wie, że jej dziecko wkrótce powróci i znów nastanie szczęśliwi czas. Widzimy więc, że miłość macierzyńska to niekiedy radość, a niekiedy cierpienie. Perspektywa, że dziecko wkrótce powróci, nie sprawia jednak, że Demeter cierpi mniej. Nawet tymczasowa utrata jest dla serca matki niewyobrażalnym bólem.

Odwołanie do wybranego kontekstu: Inną cierpiącą matką jest z pewnością biblijna Maryja. Na jej przykładzie widzimy, jak szczęście przeplata się z niewyobrażalnym bólem. Najpierw ogłoszono jej radosną nowinę, że zostanie matką Syna Bożego. Już w dorosłym życiu towarzyszyła Jezusowi w wielu ważnych (i radosnych) wydarzeniach m.in. w trakcie wesela w Kanie Galilejskiej. Wkrótce jednak na matczyne serce spadło wielkie cierpienie – syn został skazany na męczeńską śmierć.

I choć Biblia nie pokazuje odczuć cierpiącej matki to średniowieczny anonimowy autor utworu „Lament świętokrzyski” (zwanego także: „Żale Matki Boskiej pod krzyżem” lub „Posłuchajcie bracia miła”) postanowił oddać jej głos. Maryja w tym utworze przedstawiana jest jako zwykła kobieta, matka, która cierpi po stracie dziecka. Ona nie patrzy z perspektywy boskiej, nie myśli o tym, że ukrzyżowanie Jezusa jest początkiem zbawienia całej ludzkości. Widzi tylko swój ból jako matki i o nim mówi.

W pierwszych trzech zwrotkach Maryja zwraca się do wszystkich ludzi, prosząc, by jej współczuli w tragedii, jaka ją dotknęła. W kolejnych mówi już do Jezusa. Choć jest on dorosłym mężczyzną, to dla niej wciąż jest ukochanym dzieckiem (stąd takie określenia jak: „Synku”, „Twoja główka” itd.). Następnie cierpiąca matka zwraca się do anioła Gabriela, czyni mu wyrzuty, że zwiastował jej szczęście, a ona musi patrzeć na męczeńską śmierć dziecka. Mówi wprost o tym, że jest pełna smutku i żałości. Później Maryja zwraca się do innych matek, mając nadzieję, że nie będą one musiały przeżywać tak wielkiej boleści, jak utrata dziecka. Na koniec ponownie kieruje swoje słowa do syna, zaznaczając, że jest on jej jedynym i ukochanym dzieckiem.

Maryja w tym utworze nie została przedstawiona jako matka Syna Bożego, ale jako zwykła kobieta, która cierpi po utracie dziecka. Nie jest więc ona kimś odległym, osobą, która godzi się na cierpienie dziecka przez wzgląd na zbawienie całego świata. Jest ona taką samą matką, jak każda inna (nie chce cierpienia dziecka, trudno jest jej je przeżyć, bardzo cierpi, widząc ból syna). Utwór ten pokazuje nam, jak wielką tragedią dla matczynego serca jest utrata ukochanego dziecka.

Inne przykładowe konteksty:

  • Rzeźba „Pieta” Michała Anioła (ale także inne wizerunki przedstawiające Matkę Bożą z ciałem zmarłego Chrystusa);
  • Mit o Niobe;
  • Film „Cząstki kobiety” reż. Kornél Mundruczó;
  • „Matka” Zbigniew Herbert.

Zakończenie: Miłość matki do dziecka jest uczuciem, którego nie da się porównać z żadnym innym. Silna, nieustająca (nawet w momencie, gdy dziecko nie słucha dobrych rad, odwraca się od rodziców), trwająca nawet po śmierci dziecka. W literackich obrazach miłości macierzyńskiej widzimy, jak radość przeplata się z bólem. Największym zaś cierpieniem, jakie może dotknąć każdą matkę, jest obserwowanie bólu dziecka.

Powyższa odpowiedź jest jedynie przykładem. Można zdecydować się na zupełnie inną tezę, pokazującą miłość macierzyńską jako uczucie, które jest głównie źródłem radości. Wówczas trzeba do swojej odpowiedzi dobrać odpowiedni kontekst.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na nto.pl Nowa Trybuna Opolska