Nauczyciele stracą na powrocie wcześniejszych emerytur? Problemy z rekompensatami za utracone świadczenie. Co z wcześniejszymi emeryturami?

Magdalena Konczal
Magdalena Konczal
W związku z przywróceniem prawa do wcześniejszej emerytury dla nauczycieli, nauczyciele mogą zostać pozbawieni rekompensaty za utracenie prawda do przysługującego im świadczenia. Obecne przepisy zawarte w projekcie poselskim nie rozstrzygają tej kwestii.
W związku z przywróceniem prawa do wcześniejszej emerytury dla nauczycieli, nauczyciele mogą zostać pozbawieni rekompensaty za utracenie prawda do przysługującego im świadczenia. Obecne przepisy zawarte w projekcie poselskim nie rozstrzygają tej kwestii. Obraz autorstwa Freepik
Wcześniejsze emerytury nauczycielskie miałyby powrócić od września 2024 roku. Jest jednak grupa nauczycieli, która może nie zyskać, ale stracić na wprowadzeniu tego świadczenia. Chodzi o osoby zatrudnione przed 1 stycznia 2009 roku, które otrzymały rekompensatę za usunięcie art. 88 Karty Nauczyciela. Teraz tę rekompensatę mogą stracić, nawet w momencie, gdy nie przejdą na wcześniejszą emeryturę.

Spis treści

Nauczyciele stracą czy zyskają na wcześniejszych emeryturach?

Przypomnijmy, że nauczyciele prawo do wcześniejszej emerytury uzyskali w 1982 roku, wraz z wprowadzeniem Karty Nauczyciela. Świadczenie to zostało im odebrane w 2009 roku. Zgodnie z ustawą o emeryturach pomostowych pedagodzy otrzymują rekompensatę za utracenie prawa do przysługującego im wcześniej świadczenia. Jest ono naliczane zgodnie z art. 22 ww. ustawy.

Jeśli jednak wcześniejsze emerytury dla nauczycieli, by powróciły na takich warunkach, jak przedstawione to zostało w projekcie poselskim z 19 maja, nauczyciele niezależnie od tego, czy zdecydują się na wcześniejszą emeryturę, czy też nie, utraciliby prawo do przysługującej im rekompensaty, co przekłada się także na wysokość ich emerytury. Warto też zaznaczyć, że zgodnie z projektowanymi zmianami powrót świadczenia nie obowiązywałby pedagogów zatrudnionych w latach 1999-2009.

Wspomniany projekt, w którym zawarte zostały szczegóły dotyczące zmian w zakresie wcześniejszych emerytur, ma jeszcze przed sobą długą drogę. Możliwe więc, że grupa nauczycieli zatrudniona przed 2009 rokiem nie utraci prawa do rekompensaty, o której mowa w ustawie o emeryturach pomostowych. Taki zapis na pewno uspokoiłby nauczycieli, zwłaszcza tych, którzy na wcześniejszą emeryturę nie pójdą. Niewykluczone też, że poprawka regulująca tę kwestię zostanie zgłoszona, w trakcie sejmowych lub senackich obrad.

Związki niezadowolone z wysokości wcześniejszych emerytur dla nauczycieli

Związki zawodowe zgodnie podkreślają, że wysokość wcześniejszej emerytury jest według nich zbyt niska i wielu nauczycieli z tego powodu może nie zdecydować się na zakończenie pracy przed 60. (w przypadku kobiet) i 65. (w przypadku mężczyzn) rokiem życia.

Trwa głosowanie...

Czy powinny wrócić wcześniejsze emerytury dla nauczycieli?

Obecnie przedstawiane przez MEiN projekty zmian są […] nieakceptowalne ze względu na sposób wyliczania wysokości świadczeń dla nauczycieli. Wysokość naliczonej na ich podstawie emerytury nie pozwoli na zabezpieczenie podstawowych potrzeb życiowych związanych z opłatami mieszkaniowymi, zakupem żywności, leczeniem – informowała oświatowa „Solidarność”.

Związek Nauczycielstwa Polskiego postuluje, by nauczyciele, którzy pobierają emeryturę stażową, mieli możliwość podjęcia pracy w szkole, chce również, by prawem do świadczenia kompensacyjnego objąć kolejne grupy pedagogów.

Z kolei strona ministerialna zaznacza, że jest wola z ich strony, by przywrócić wcześniejsze emerytury, ale nie na takich samych zasadach, jak obowiązywały one przed 2009 rokiem, ponieważ, jak stwierdziła Marzena Machałek na antenie Radia Wrocław, „wydaje się to niemożliwe”.

– Są dyskusje ze związkami zawodowymi, jest determinacja pana ministra Czarnka, żeby te wcześniejsze emerytury wprowadzić – mówiła przedstawicielka MEiN.

Wcześniejsze emerytury dla nauczycieli. Co zakłada projekt poselski?

19 maja 2023 roku przez posłów PiS został złożony projekt ustawy o zmianie ustawy Karta Nauczyciela, ustawy o instytutach badawczych, ustawy Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw. Określono w nim m.in. na jakich zasadach powrócą wcześniejsze emerytury, kto będzie miał do nich prawo, i ile będzie wynosiło świadczenie.

Zgodnie z dokumentem wcześniejsze emerytury wprowadzane by były stopniowo dla poszczególnych roczników:

  • od 1 września 2024 r. – nauczyciele urodzeni przed dniem 1 września 1966 r.;
  • od 1 września 2025 r. – nauczyciele urodzeni po dniu 31 sierpnia 1966 r. a przed dniem 1 września 1969 r.;
  • od 1 września 2026 r. – nauczyciele urodzeni po dniu 31 sierpnia 1969 r.
Od 1 września 2024 roku wracają wcześniejsze emerytury dla nauczycieli. Ale na jakich zasadach?

Wcześniejsze emerytury dla nauczycieli 2024. Zmiana wchodzi ...

Podstawowym warunkiem byłoby jednak zatrudnienie przed 1 stycznia 1999 roku. Poza tym nauczyciele:

  • musieliby mieć okres składkowy wynoszący co najmniej 30 lat, w tym co najmniej 20 lat faktycznego wykonywania pracy na stanowisku nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego;
  • nie mogłoby przysługiwać im prawo do przejścia na emeryturę bez względu na wiek.

Ile będą wynosiły wcześniejsze emerytury dla nauczycieli? Zgodnie z projektem poselskim podstawę obliczenia emerytury ma stanowić kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem:

  • waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata tej emerytury;
  • zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173–175 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
  • kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie ubezpieczonego, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Projekt ten jest projektem poselskim, w związku z czym nie podlega społecznym konsultacjom. Będzie on przedmiotem obrad na Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Pierwsze czytanie zostało zaplanowane na 13 czerwca 2023 (środa) o godz. 16.00.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści (5) - oszustwo na kartę NFZ

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na nto.pl Nowa Trybuna Opolska