Nie ma dymku bez szkody

JAK ZWALCZYĆ POKUSĘ ZAPALENIA PAPIEROSA
- wypij szklankę wody, soku (dziennie 6-8)
- umyj twarz zimną wodą
- odetchnij głęboko pięć razy, zrób przysiad, bieg w miejscu
- otwórz okno, wykonaj kilka ćwiczeń fizycznych
- umyj zęby pastą odświeżającą, np. miętową
- gryź marchewkę, ogórek, jabłko, seler
- gryź pestki słonecznika lub dyni
- żuj miętową gumę
- zjedz cukierka o odświeżającym zapachu
- weź gorący lub zimny prysznic, wytrzyj się energicznie
- rób to, co lubisz, np. czytaj ulubioną książkę.
(Źródło: Centrum Onkologii w Warszawie)

W Polsce stwierdza się co roku 20 tysięcy nowych zachorowań na raka płuc. Około 100-120 pacjentów z Opolszczyzny trafia rocznie z tego powodu na oddział torakochirurgii Dolnośląskiego Centrum Chorób Płuc we Wrocławiu, gdzie są poddawani zabiegowi chirurgicznemu. Niestety, w skali całego kraju tylko 16 procent chorych zostaje zakwalifikowanych na operację, co oznacza, że blisko 500 osób co roku umiera, zanim doczeka się tego typu pomocy.
- W Polsce i na Opolszczyźnie ciągle zbyt późno leczy się tych pacjentów, a wynika to z kilku powodów - podkreśla prof. Jerzy Kołodziej, kierownik ośrodka torakochirurgii dolnośląskiego centrum we Wrocławiu i zarazem konsultant w tej dziedzinie dla naszego województwa. - Po pierwsze - potencjalni pacjenci unikają kontaktu z lekarzem, nawet mimo wystąpienia pierwszych objawów, które bagatelizują, np. każdy raz w roku powinien sobie zrobić prześwietlenie klatki piersiowej. Po drugie - lekarze pierwszego kontaktu nie zawsze wykazują tzw. czujność onkologiczną. Poza tym rak płuc jest niestety bardzo podstępną chorobą, jej objawy występują dość późno, dlatego tak ważne są systematyczne kontrolne badania: wykonywanie zdjęć rtg oraz - w razie jakiegokolwiek podejrzenia - cytologii z plwociny.

Na zachorowanie na raka płuc narażone są osoby:
- u których wystąpiła już choroba nowotworowa w rodzinie
- które ukończyły 50. rok życia
- są długoletnimi palaczami papierosów - nałóg ten uważa się za największy czynnik kancerogenny.Uwaga! Osoby palące intensywnie przez wiele lat nawet po zaprzestaniu palenia stanowią grupę wysokiego ryzyka zachorowania na raka płuca. Ocenia się, że okres zwiększonego ryzyka wynosi około 15-20 lat. Im szybciej więc ktoś rzuci ten nałóg, tym lepiej.
- Rak płuca wykryty do 3. miesięcy od chwili jego wystąpienia, czyli w pierwszym stopniu zaawansowania, jest uleczalny w 60-70 proc., natomiast w Polsce wykrywa się go często dopiero wtedy, gdy osiąga trzeci stopień - podkreśla prof. Jerzy Kołodziej.
Innym poważnym schorzeniem, w 95 proc. przypadków spowodowanym długoletnim paleniem papierosów, jest przewlekła obturacyjna choroba płuc. Szacuje się, że w Polsce cierpi na nią ok. 2 mln ludzi.
- Choroba ta rozwija się podstępnie przez wiele lat - wyjaśnia dr n. med. Adam Rzechonek z Dolnośląskiego Centrum Chorób Płuc we Wrocławiu - i daje ona znikome objawy. Początkowo jest to jedynie kaszel, zwykle lekceważony, gdyż palacze uznają go za rzecz normalną związaną z nałogiem. Natomiast z czasem pojawia się duszność, głównie przy wysiłku. W tym okresie ponad połowa rezerw czynnościowych płuc jest zwykle utracona. Leczenie przychodzi zwykle zbyt późno i nie przynosi spodziewanego efektu.

Na szczęście przewlekłą obturacyjną chorobę płuc można rozpoznać o wiele wcześniej - wykonując badania spirometryczne. Jest to podstawowa obiektywna metoda, która pozwala określić możliwości wentylacyjne płuc. W Polsce badania tego typu nie są jeszcze powszechne, ale warto się im poddawać. W USA i Wielkiej Brytanii, gdzie przeprowadza się je na szeroką skalę, udowodniono, że wczesne rozpoznanie tego schorzenia i nakłonienie pacjenta do zaniechania palenia zapobiega dalszemu postępowi choroby.