Od Akcji mosty rozpoczęło się III Powstanie Śląskie

Z archiwum Piotra Kopczyka
Skład na moście zbudowanym w 1904 roku nad  Osobłogą. Jego długość to 129 m, a wysokość od lustra wody - 17,40 m.
Skład na moście zbudowanym w 1904 roku nad Osobłogą. Jego długość to 129 m, a wysokość od lustra wody - 17,40 m. Z archiwum Piotra Kopczyka
W nocy z 2 na 3 maja 1921 roku polska grupa dywersyjna podłożyła pod filary mostu nad Osobłogą ładunki wybuchowe. To od "Akcji mosty“ rozpoczęło się III Powstanie Śląskie.

Był rok 1855. Od strony Raciborza doprowadzono do Głubczyc linię kolejową niemieckiej spółki, zwaną koleją Wilhelma. W planach było dalsze przedłużenie torów do Nysy, ale z powodu kłopotów finansowych spółki prace zostały zaniechane.

- Inwestycję przejęła i kontynuowała spółka Kolej Górnośląska, która w lipcu 1869 roku otrzymała koncesję na budowę linii od Ząbkowic Śl. przez Nysę, Prudnik, Racławice Śl. do Głubczyc. Tam miała się połączyć z Koleją Wilhelma - wyjaśnia Piotr Kopczyk ze Stowarzyszenia Miłośników Kolei Racławice Śląskie.

W roku 1874 w Racławicach ukończono budowę trzech wiaduktów i mostu nad Osobłogą. Inżynierowie zbudowali kamienny most z filarami połączonymi łukiem pełnym, które przypominały arkady. Budowę Kolejowej Magistrali Podsudeckiej z Nysy do istniejącej od 1855 roku linii kolejowej w Głubczycach ukończono w 1876 roku.

- Ruch pasażerski i towarowy na odcinku Prudnik - Racławice Śl. - Głubczyce uroczyście zainaugurowano 15 sierpnia 1876 roku - mówi Piotr Kopczyk.

Ze stacji Racławice wyprowadzono też liczącą 33,5 km odnogę do Kędzierzyna, którą oddano do eksploatacji 1 grudnia 1876 roku. Stacja w Racławicach stała się węzłem trzykierunkowym. Tory dzielą się tam na: południowe - w kierunku Głubczyc oraz północne na Prudnik i Głogówek. Między rozchodzącymi się szlakami wybudowano istniejący do dziś budynek dworca kolejowego.

Przed rokiem 1900, w związku z coraz większym natężeniem ruchu, wystąpiła konieczność modernizacji i rozbudowy istniejących torów. W tym czasie wybudowano też drugi tor prowadzący od Nysy do Kędzierzyna. W lipcu 1903 roku powódź podmyła filary arkad i zwaliła kamienny most kolejowy nad Osobłogą. “Około godziny 2.00 działo się coś niesamowitego.

Wysoki filar dużego wiaduktu kolejowego głubczyckiej linii nad rzeką Osobłogą z ogromnym hukiem przewraca się. Około 100 ludzi zgromadzonych przy nasypie kolejowym obserwowało to smutne widowisko. Jedną godzinę później przewraca się następny filar. Około trzy minuty przed zawaleniem się tego wiaduktu miała przejechać lokomotywa z Głubczyc." Tak to wydarzenie opisane zostało w czasopiśmie niemieckim Prudnicka Ojczyzna (Neustadter Heimatbrief) i w kronice Racławic (Chronik Deutsch Rasselwitz).

Pod koniec roku 1904 inżynierowie niemieccy w miejscu poprzedniego mostu oddali do użytku nową jednoprzęsłową konstrukcję z kratownicą dolną. Długość całkowita nowego mostu wynosiła 129 m a wysokość od lustra wody - 17,40 m. Na stacji powstał też magazyn towarowy i wieża ciśnień.

W Racławicach Śl. miała miejsce “Akcja mosty', od której rozpoczęło się Trzecie Powstanie Śląskie. W nocy z 2 na 3 maja 1921 roku polska grupa dywersyjna Wawelberga podłożyła pod betonowe filary mostu racławickiego nad Osobłogą ładunki, które poważnie go uszkodziły. Inna grupa z tego samego oddziału wysadziła tory kolejowe wraz z pociągiem towarowym przed wjazdem do stacji w Racławicach, blokując w ten sposób wjazd transportów wojskowych od strony Prudnika.

Pod koniec lat 20. na obszarze Śląska w granicach państwa niemieckiego, do głównych linii kolejowych (Hauptbahnen) zaliczono m.in. właśnie odcinki Kędzierzyn - Racławice Śl. - Nysa i Racibórz - Głubczyce - Racławice Śl.

11 maja 1945 r. na stację Racławice Śl. przyjechało pociągiem od strony Raciborza trzech pierwszych polskich kolejarzy, absolwentów I kursu Adiunktów Kolejowych w Lublinie. Byli to: Jan Dominiewski, Stanisław Nossek i Roman Stański, którzy przejęli kolejowy węzeł racławicki od wojsk radzieckich.

Dyżury na nastawniach pełnili z karabinami kbk. Kilka dni później przyjechał do Racławic Piotr Mucek, pierwszy zawiadowca w powojennej historii stacji. Z kolei w czerwcu 1945 roku dotarły pierwsze transporty kolejowe wysiedleńców polskich z: Wołynia, Tarnopola, Brzeżan i Buczcza. W lipcu 1945 roku po jednym torze ruszyły pierwsze pociągi z Kędzierzyna.

Wieczorem 15 października 1973 roku w okolicach Racławic doszło do wypadku. W kierunku Prudnika został wyprawiony pociąg towarowy. Przed stacją Dytmarów, część wagonów oderwała się od pociągu i zaczęła wracać do Racławic. Tam uderzyła w inny pociąg towarowy uszkadzając jego lokomotywę.
3 kwietnia 2000 roku zawieszono wszystkie kursy pociągów osobowych na linii Racibórz - Racławice Śl. Natomiast 1 września 2002 roku w stacji Racławice została zlikwidowana kasa biletowo-bagażowa. W budynku dworca został tylko dyżurny ruchu. Reszta pomieszczeń jest teraz opuszczona.

Tekst powstał na podstawie materiałów udostępnionych przez Piotra Kopczyka.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na nto.pl Nowa Trybuna Opolska