Opole > Wybuch kontrolowany

Powstałe w ten sposób, bardzo wytrzymałe i odporne na korozję materiały wykorzystywane są m.in. do wytwarzania aparatury chemicznej, energetycznej, elektroenergetycznej oraz np. w budowie statków. Platerowanie wybuchowe, polega na umieszczeniu materiału wybuchowego na górnej powierzchni blachy nakładanej, np. tytanowej.

Materiał ten, podczas detonacji, wytwarza olbrzymią ilość gazów, które napędzają blachę z tytanu. Ta ugina się i z wielką prędkością przemieszcza się w dół, uderzając w powierzchnię blachy podstawowej, np. ze stali konstrukcyjnej. W punkcie kontaktu siła zderzenia jest tak duża, że oba materiały wbijają się w siebie. To pewne uproszczenie technologii, którą wykorzystuje opolska firma. Stosowanie techniki łączenia wybuchowego pozwala spajać ze sobą materiały metaliczne, niemożliwe lub trudne do połączenia innymi metodami.

Zygmunt Szulc, współwłaściciel firmy wyjaśnia, że metoda ta stosowana jest m.in. do wytwarzania materiałów np. stosowanych w budowie reaktorów chemicznych. Wykonanie reaktora z tytanu, o grubych ściankach, które wytrzymałyby panujące w nim ciśnienie, byłoby bardzo kosztowne. Cena tytanu wynosi ok. 30 euro za 1 kg. Korzystniej jest, więc zrobić go z odpowiednio wytrzymałej stali, która jest dużo tańsza, kosztuje ok. 1 euro za 1 kg, pokrytej cienką, np. 3-mm warstwą tytanu. Taki materiał jest wytrzymały oraz bardzo odporny na korozję, a jednocześnie znacząco tańszy.

W Polsce jest tylko jedno miejsce, w którym firma może dokonywać łączenia metali za pomocą wybuchów. Korzysta z poligonu w Świętoszowie. Na Opolszczyźnie nie ma odpowiednio dużego terenu.

- Firma stosuje własne technologie, których opracowanie to przede wszystkim zasługa mojego wspólnika Aleksandra Gałki – wyjaśnia Zygmunt Szulc. – Istotnym elementem tych technologii jest używanie materiałów wybuchowych własnego pomysłu.

Firma, doskonaląc technologię i produkty oraz wprowadzając nowości współpracuje z uczelniami m.in. Politechniką Opolską, Politechniką Warszawską, czy Instytutem Metali Nieżelaznych w Gliwicach. Jest inicjatorem wielu projektów badawczych i badawczo - rozwojowych. Firma zamierza m.in. skoncentrować się na tworzeniu lekkich, wielowarstwowych materiałów wykorzystywanych w lotnictwie.

Explomet za pośrednictwem Politechniki Warszawskiej planuje uczestniczyć w unijnym programie EURATOM. Jego celem jest budowa reaktora do syntezy termojądrowej (ITER).

- Próby i badania, w których zamierzamy uczestniczyć mają na celu opracowanie materiałów, które będą odporne na temperaturę występującą w reaktorze oraz na promieniowanie – wyjaśnia Zygmunt Szulc. – Najlepszym materiałem do budowy pewnych części reaktora byłby wolfram połączony z innym metalem. Jest bardzo trudny w zespalaniu. Będziemy pracować nad technologią, która umożliwi przygotowanie takich połączeń.

Firma ma odbiorców w całej Europie, a także miała ich w Japonii. W 2006 roku aż 95 proc. produkcji trafiło na eksport.

Firma Explomet powstała w Opolu 1990 roku. Prowadzą ją Aleksander Gałka i Zygmunt Szulc, którzy byli pracownikami zlikwidowanego Metalchemu. Explomet zatrudnia osiem osób. Jednocześnie, każdego roku na praktyki i staże przyjmuje studentów. W rekordowym, 2007 roku było ich aż siedmiu (z Polski, Czech i Portugalii).