Dobre sąsiedztwo warzyw to podstawa. Co siać obok pomidorów, marchewki albo buraków i cebuli?

Agata Wodzień-Nowak
Agata Wodzień-Nowak
Pomidory są szybciej atakowane przez zarazę przy marchewce. Nie lubią też, gdy obok jest ogórek, rzodkiewka albo bób.
Pomidory są szybciej atakowane przez zarazę przy marchewce. Nie lubią też, gdy obok jest ogórek, rzodkiewka albo bób. pixabay.com
Właśnie zakładasz warzywnik? Nie popełnij tych błędów, ustalając sąsiedztwo warzyw. Możesz sprowadzić zagrożenie na swoje grządki i stracić plony. Są zasady siania warzyw obok siebie i dzięki ich przestrzeganiu możemy oczekiwać zdrowych i dobrze plonujących pomidorów, ogórków czy fasoli. Podpowiadamy z pomocą ogrodnika, jakie warzywa warto posadzić obok, a które powinny być od siebie daleko. Na straży większości będzie stał czosnek.

Spis treści

Jak sąsiedztwo warzyw wpływa na rośliny i zbiory?

Rośliny, które nie lubią swojego towarzystwa, mogą spowalniać wzrost i wpływać obniżenie plonu. Dlatego dobór warzyw obok siebie jest tak ważny, aby wzajemnie się nie ograniczały. W przypadku dobrego sąsiedztwa roślin możemy liczyć na większe i dorodniejsze plony. Za to zjawisko odpowiada allelopatia.

Odpowiednie miejsce dla przydomowych czy działkowych upraw ma też przeciwdziałać wyjaławianiu się gleby, dlatego tak istotny jest płodozmian i ściółkowanie.

- Sąsiedztwo roślin to problem złożony - mówi Jarosław Mikietyński, bydgoski ogrodnik i kierownik Ogrodu Botanicznego Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Państwowego Instytutu Badawczego w Bydgoszczy. Występowanie roślino obok jest ważne m.in. ze względu na:

  • wilgotność i nasłonecznienie,
  • choroby,
  • szkodniki.

Zatrzymajmy się na chwilę przy allelopatii.

Może mieć korzystny lub szkodliwy wpływ substancji chemicznych wydzielanych przez rośliny lub grzyby danego gatunku lub pochodzących z ich rozkładu. Chodzi przede wszystkim o substancje chemiczne wydzielane do podłoża, które wpływają na inne organizmy w bezpośrednim otoczeniu, głównie rośliny i bakterie, , czytamy w poradniku Dobre sąsiedztwo roślin – praktyczne porady, wydanym przed ośrodek doradztwa rolniczego

Z tego względu jedne rośliny mogą pobudzać, a inne hamować kiełkowanie, wzrost i rozwój gatunków posianych lub posadzonych w bliskim sąsiedztwie lub zajmujących bezpośrednio po nich to samo miejsce. Dlatego trzeba przywiązywać sporo uwagi do następstwa roślin po sobie na danym stanowisku.

Poza oddziaływaniem chemicznym nie mniej ważne jest to fizyczne, czyli typ rośliny i jej tempo wzrostu, rodzaj systemu korzeniowego, okres wegetacji i termin dojrzałości do zbioru. Warzywa mają różne zapotrzebowanie na składniki pokarmowe.

Jakie warzywa siać i sadzić obok siebie? Lista wrogów i przyjaciół

Różne są potrzeby dotyczące wilgotności, nasłonecznienia czy nawożenia. – Przy warzywach dobór stanowiska jest związany mi.n. z ich wielkością. Jedne rosną szybciej, drugie wolniej. Ważne, by jedne drugich nie zacieniały. Może się zdarzyć, że fasola rzuca cień na buraki i te wilgoć mają zbyt długo. Inny przykład - ogórek potrzebuje wilgoci więcej niż pomidor – wyjaśnia Jarosław Mikietyński.

Sąsiedztwo warzyw ma znaczenie także dla występowania chorób. Ziemniaki z pomidorami obok będą bardziej podatne na zarazę.

– W warzywniku wskazany jest czosnek, bo odstrasza szkodniki i zabezpiecza przed chorobami grzybowymi. Można więc posadzić go w różnych miejscach ogródka – radzi bydgoski ogrodnik.

Korzystne i niekorzystne wzajemne sąsiedztwo wybranych warzyw

  • Burak to korzystne wzajemne sąsiedztwo dla cebuli, cukinii, grochu, kalarepy, kapusty pekińskiej, kopru, ogórka, pomidora, pora, rzodkiewki, sałaty, selera, truskawki.
  • Cebula wzajemnie będzie dobrym sąsiedztwem dla kapusty, kopru, ogórka, pora, buraka, marchewki, sałaty. Dobrze podziała na cukinię, cykorię, endywię, kalarepę, pomidora czy truskawki.
  • Czosnek będzie dobrym sąsiadem dla takich roślin, jak marchew, pomidor, ziemniak, róże, drzewka owocowe, burak, malina, truskawki, seler.
  • Fasola wzajemnie będzie dobrym sąsiedztwem dla roślin z listy: dynia, endywia, kalarepa, kukurydza, ogórek, rzepa, seler, szpinak, ziemniak.
  • Kalafior może rosnąć obok kapustnych, nie powinien obok pomidorów, rzodkwi i marchwi.
  • Kapusta wzajemnie będzie dobrym sąsiedztwem dla roślin takich jak burak, kapustne, cebula, groch, fasola, szpinak, ogórek, koper, sałata, ziemniak.
  • Marchew może rosnąć z takimi sąsiadami jak cebula, cykoria, czosnek, endywia, groch, kalarepa kapusta pekińska, koper, ogórek, por, rzodkiew, sałata, seler, szczypiorek, szpinak. Lepiej nie siać jej obok ziemniaków, kapusty i buraka.
  • Ogórek lubi drzewka owocowe, fasolę, groch, kapustne, selery, sałatę, buraki, pietruszkę, cebulę, koper, rzodkiewkę. Nie siejemy obok ziemniaków, truskawek i pomidorów.
  • Pietruszkę można siać obok pomidorów, ogórków, szparagów czy rzodkwi, nie przy sałacie.
  • Pomidory można siać blisko pietruszki, szparagów, selera, salaty i buraka, dobrze wpłyną na sąsiedztwo marchwi i szpinaku. Nie umieszczamy obok pomidorów takich roślin, jak ziemniaki, bób, kapustne, ogórek, koper, rzodkiewka, morela, orzech włoski.

Zakładasz ogród warzywny? Nie popełnij tych błędów. Potrzebny jest płodozmian

Koper to indywidualista. Lepiej rośnie przypadkowo pojedynczo rozsiany niż w rządku. Kolejne wskazówki, jakie warzywa siać obok siebie:

– Między warzywami sprawdzą się zioła intensywnie pachnące, jak macierzanka, tymianek czy lawenda. Ich rola będzie polegała na odstraszaniu szkodników, np. mszycy.

Oprócz sąsiedztwa warzyw ważny jest płodozmian, czyli zmiana stanowiska dla poszczególnych upraw. Ogrodnik radzi, by nie siać i nie sadzić obok siebie roślin z jednej rodziny, np. psiankowatych jak pomidor, papryka i ziemniaki.

Głównym celem płodozmianu jest zachowanie i systematyczne podnoszenie żyzności gleby, co zagwarantuje nam uzyskanie dobrych plonów bez stosowania nawozów sztucznych i środków ochrony. Efektem dobrze ułożonego płodozmianu jest zapobieganie erozji gleby oraz ograniczenie wymywania składników mineralnych do wód gruntowych, pisze autorka z ODR-u.

Po roślinach o głębokim systemie korzeniowym (np. burak, strączkowe) należy uprawiać rośliny płytko korzeniące się, a po roślinach, które pobierają dużo składników pokarmowych, należy uprawiać rośliny o mniejszych wymaganiach.

Szczegółowe wskazania w zakresie sąsiedztwa roślin można znaleźć w literaturze fachowej, tam dostępne są tabele z wykazem roślin.

Dlaczego warto ściółkować glebę w warzywniku?

Jest jeszcze jeden element, który poza urodzajną glebą i zacisznym, słoneczny stanowiskiem ma wpływ na prawidłowy rozwój naszych roślin w warzywniku. Ściółkowanie gleby ograniczy wzrost chwastów. Dzięki okryciu gleby agrowłókniną, słomą czy trocinami, gleba w chłodnych miesiącach roku będzie cieplejsza, a latem tak się nie nagrzeje. Kolejne zalety ściółkowania to:

  • zapobieganie utracie wody i utrzymanie wilgotność gleby,
  • podnosi żyzność gleby,
  • chroni glebę przed erozją,
  • rozkładające się ściółki poprawiają strukturę gleby,
  • izoluje rośliny od gleby, co zmniejsza ich podatność na choroby.

Przeczytaj też: Nie zostawiaj odsłoniętej ziemi, postaw na naturalną ściółkę. Co ściółkowanie daje roślinom i która będzie najlepsza w Twoim ogrodzie?

Źródło: Opracowanie Dobre sąsiedztwo roślin – praktyczne porady wydane przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie i Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu.

od 12 lat
Wideo

Dobre i złe sąsiedztwo grochu

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Dobre sąsiedztwo warzyw to podstawa. Co siać obok pomidorów, marchewki albo buraków i cebuli? - Strefa Agro

Wróć na nto.pl Nowa Trybuna Opolska