Raka można powstrzymać

- Październik już tradycyjnie jest obchodzony jako miesiąc walki z rakiem. Co każdy z nas może zrobić, aby w porę doszło do wykrycia tej choroby?
- Każdy człowiek po 40. roku życia powinien szczególnie starannie obserwować swój organizm, oglądać swoje ciało, gdyż przede wszystkim to my sami możemy natychmiast wychwycić zmiany zauważalne tzw. gołym okiem. Ponadto każdy powinien raz w roku wybrać się do lekarza na wielokierunkowe badania profilaktyczne.
- Na jakie nowotwory jesteśmy narażeni szczególnie?
- Jeśli chodzi o kobiety, to zagraża im zwłaszcza rak sutka, szyjki macicy i jelita grubego. W przypadku mężczyzn - prostaty, płuc, a także - jelita grubego.
- Jak często kobiety powinny wykonywać mammmografię?
- Panie po 50. roku życia - raz na rok lub raz na półtora roku. A czterdziestolatki - raz na dwa lata, jeśli poprzedni wynik był prawidłowy. Bardzo ważne jest również samobadanie piersi, które należy wykonywać raz w miesiącu. Jego celem nie jest zdefiniowanie przez kobietę, co to jest, tylko ma ono stwierdzić, czy pojawiło się coś, czego nie było. Następnie, w razie wykrytej zmiany, trzeba się koniecznie skonsultować z onkologiem. Dopiero on oceni, czy ma się do czynienia z torbielą, guzkiem o charakterze gruczołowato-włókniakowym, czy - z czymś poważniejszym. Ponadto należy zwrócić uwagę na ewentualne wycieki z brodawek i na ich kolor.
- Jakie jeszcze inne sygnały powinny nas niepokoić?
- Nadal wstydliwą sprawą w naszym społeczeństwie są dolegliwości związane z jelitem grubym. Wszyscy zazwyczaj myślą o hemoroidach. Tymczasem rak jelita grubego jest trzecim nowotworem pod względem częstotliwości występowania w większości krajów europejskich. W tym przypadku powinny nas zaniepokoić wszelkie zaburzenia związane z oddawaniem stolca, na przykład naprzemienne zaparcia i biegunki, pojawienie się krwi w stolcu. Zwłaszcza dotyczy to osób 40-50-letnich. W zasadzie każdy pacjent po czterdziestce powinien być zbadany przez lekarza rejonowego co najmniej raz w roku metodą per rectum, gdyż większość patologii dotyczy odcinka doodbytniczego.
- Coraz częściej słyszy się o nowotworach skóry...
- Najgroźniejszy jest czerniak, ale występują też inne raki skóry, "wdzięczniejsze" do leczenia, jeśli są wychwycone w porę. Bywają one jednak bagatelizowane i niestety nierzadko leczone... maścią, która pomogła sąsiadce.
- A na co w tym przypadku trzeba zwrócić uwagę?
- Naszą czujność powinny wzbudzić wszelkiego typu pieprzyki, których wygląd i kolor się zmienia, zgrubienia, owrzodzenia powierzchowne i głębokie, które nie chcą się goić, a także różnego typu zmieniające się guzki. Takim sygnałem ostrzegawczym może być na przykład długo utrzymujące się owrzodzenie na wardze u mężczyzny palącego papierosy. W zasadzie jeśli coś nie goi się przez co najmniej dwa tygodnie, to już warto skonsultować się z onkologiem, do którego nie potrzeba skierowania. Trzeba też pamiętać, że niektóre nowotwory skóry sprawiają wrażenie, że mają tendencję do gojenia, tymczasem tak nie jest i może to być dla kogoś mylące.
- Ludzie boją się zgłosić do onkologa...
- ...i wstydzą, myślą życzeniowo. Tymczasem trzeba te opory w sobie przełamać, bo można powstrzymać raka w porę.