Ruszył sezon grzewczy. Tak sprawdzisz jakość powietrza w swojej okolicy. Podpowiadamy, gdzie szukać informacji na temat smogu

Krzysztof Strauchmann
Krzysztof Strauchmann
Nadchodzi zima, a z nią szkodliwy dla zdrowia smog z kominów. Radzimy jak samemu zorientować się w jakości powietrza w naszej okolicy.

Dzięki słonecznemu wyżowi możemy się na Opolszczyźnie cieszyć jeszcze słoneczną, ciepłą pogodą i dobrą jakością powietrza. Kiedy jednak temperatura spada, pomiędzy godziną 18 a północą, jakość powietrza w wielu miejscach wyraźnie się pogarsza. Przyczyną jest niska emisja dymów, pochodzących z małych domowych kotłowni, palących często paliwem kiepskiej jakości. Naszym problemem staje się smog.

Czym jest smog?

Smog to pyły zawieszone w powietrzu, które przy dużym stężeniu stają się wręcz widzialne, zwłaszcza z góry albo z dużej perspektywy. W zależności od wielkości cząsteczek pyły pogrupowano w kilka kategorii.

Największe pyły zawieszone PM 10 mają średnicę do 10 mikrometrów. W ich skład wchodzą niebezpieczne dla zdrowia substancje – benzopireny, dioksyny, furany, które bardzo źle wpływają przede wszystkim na układ oddechowy człowieka, powodują ataki astmy, zapalenie oskrzeli, zwiększają tez ryzyko zawału, udaru czy zachorowania na raka. Światowa Organizacja Zdrowia określiła normę średniego dobowego stężenia PM 10 na maksymalnie 50 mikrogramów w metrze sześciennym.

Bardziej niebezpieczne są pyły drobniejsze – PM 2.5 czyli o średnicy nie przekraczającej 2,5 mikrometra. Mogą one trafić bezpośrednio do krwiobiegu ludzkiego, co powoduje osłabienie płuc, krtani, serca, naczyń krwionośnych. W przypadku tych pyłów norma WHO zawartości w metrze sześciennym powietrza jest bardziej wyostrzona, wynosi do 25 mikrogramów średnio na dobę.

Normy i alarmy

W polskich przepisach (rozporządzenie Ministra Środowiska z 2012 roku znowelizowane w 2019) dopuszczalny średniodobowy poziom pyłów również wynosi 50 mikrogramów dla PM 10 oraz 25 dla PM 2.5. Rozporządzenie z 2019 zaostrzyło natomiast poziomy informowania i alarmowania społeczeństwa dla przekroczeń stężenia pyłu PM 10. Obecnie jeśli średnio w ciągu doby jest go więcej niż 100 mikrogramów w metrze sześciennym Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska i lokalne władze z urzędu zaczynają akcję informacyjną, ostrzegającą przed złą jakością powietrza i zachęcającą do pozostania w domu. Jeśli pyłu PM 10 jest więcej niż 150 mikrogramów średnio w ciągu doby PIOŚ ogłasza alarm dla danego terenu.

Własne alarmy, ciszące się dużą uwagą społeczną, ogłasza Polski Alarm Smogowy czyli związek organizacji społecznych, kontrolujących jakość powietrza. Polski Alarm Smogowy stosuje bardziej restrykcyjne normy alarmowania niż wyznaczone w państwowych przepisach. Na Opolszczyźnie jednak żadna organizacja ekologiczna nie przystąpiła do Polskiego Alarmu Smogowego.

Jak szukać czujnika?

Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska opiera się na danych z państwowych stacji pomiarowych, których jest stosunkowo niewiele. Wykaz stacji i ich aktualne odczyty znajdziemy na stronie Państwowego Monitoringu Jakości Powietrza (powietrze.gios.gov.pl).

Na Opolszczyźnie obecnie takie stacje mamy w Nysie, Głubczycach, Kędzierzynie Koźlu, Krapkowicach, Zdzieszowicach, Opolu, Brzegu i Oleśnie. Są oddalone od siebie o 20 – 30 kilometrów, tymczasem stopień zanieczyszczenia powietrza wykazuje duże wahania lokalne. Gorsze powietrze jest w dolinach, gdzie nie ma naturalnego przewiewu, w miejscach nasilonej niskiej emisji np. w centrach starych miast.

Wiele samorządów, prywatnych firm, instytucji zdecydowało się zamontować na swój koszt automatyczne stacje pomiarowe tzw. czujniki smogu, ograniczające się w większości do pomiaru tylko pyłu zawieszonego. Odczyty tych czujników także znajdziemy w internecie, na stronach konkretnego dostawcy.

Na Opolszczyźnie najwięcej czujników ma sieć firmy Arly. W samym Opolu jest ich ok. 30, kilkanaście w Nysie, mniejsze ilości na terenie gmin Krapkowice, Gogolin, Głubczyce, Kietrz, Brzeg czy Niemodlin. Operator sieci pokazuje w internecie kolorami jakość powietrza oraz udostępnia szczegółowe wyniki pomiarów.

Osobną sieć czujników smogu prowadzi firma Syngeos. Takich czujników najwięcej jest w rejonie Strzelec Opolskich (ok. 20), po kilka w gminie Otmuchów, Ozimek, Łubniany, a pojedyncze czujniki w Oleśnie, Brzegu, Grodkowie, Nysie, Kędzierzynie czy Zdzieszowicach.

W sumie ok. 20 czujników na terenie województwa opolskiego ma także firma looko2, obecna w Opolu, Dobrzeniu Wielkim, Strzelcach Opolskich, Praszce i w gminie Głuchołazy.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

SIM Zagłębie inwestycje pow. zawierciański

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na nto.pl Nowa Trybuna Opolska