Seniorom pomagamy na wiele sposobów

Panie Wojewodo, nasze województwo w sposób szczególny chyba jest zainteresowane działaniami rządu wspierającymi życie seniorów – ludzi, którzy już najczęściej zakończyli swoją aktywność zawodową. Wiemy, że i Pańskie rządy w województwie opolskim rozpoczęły się od spraw senioralnych…

Tak, nasze województwo jest rzeczywiście w trudnej sytuacji, jeżeli chodzi o strukturę demograficzną mieszkańców województwa opolskiego. No i niestety, taka sytuacja trwa od dobrych kilkudziesięciu lat. Natomiast patrząc dzisiaj z perspektywy czasu, widzimy, że te wszystkie działania zakończyły się niepowodzeniem. Niestety, nie udało się przerwać pogłębiającego się niżu demograficznego w województwie opolskim. Jesteśmy w tej chwili, na tle reszty kraju, niechlubnym liderem – mamy najniższy, a nawet ujemny wskaźnik przyrostu demograficznego. To koniec końców powoduje, że relatywnie przybywa nam w społeczności województwa osób starszych, którymi musimy się zaopiekować i opiekujemy się.

Te sprawy znajdują także odbicie w działaniach rządu. Jakie rządowe programy są dedykowane pomocy dla seniorów?

Rząd przeznacza na te zagadnienia, z roku na rok, coraz wyższe środki finansowe, które są kierowane do samorządów. Bo de facto to samorządy odpowiadają bezpośrednio na swoim terenie za organizację pomocy, opieki i wsparcia osób starszych, seniorów. Generalnie wszystkie starają się, natomiast te starania wychodzą w jednych samorządach lepiej, w innych gorzej. Są takie samorządy, które na pewno wiodą prym w województwie opolskim. Ja nie chcę tutaj nikogo wyróżniać, bo na pewno panowie wójtowie i burmistrzowie wiedzą o tym doskonale, które samorządy w tym względzie przodują, a które jeszcze powinny pewne rzeczy poprawić. Z perspektywy Urzędu Wojewódzkiego widać to bardzo wyraźnie, mamy zestawienia przekazywanych środków finansowych do samorządów, doskonale wiemy o tym, komu i ile przekazujemy. I na tej podstawie stwierdzam, że niektóre samorządy radzą sobie doskonale, niektóre dobrze, a niektóre gorzej niż dobrze i na tym pozostańmy. Natomiast tytułów do wykorzystania dla seniorów jest sporo. Ministerstwo rodziny, pracy i polityki społecznej, premier rządu, stworzyli liczne źródła finansowania pomocy osobom starszym i pieniądze na ten cel są przygotowane, wystarczy tylko po nie sięgnąć. Wśród tych programów prym wiedzie program Senior Plus. I tutaj mamy dobre informacje, bo w województwie opolskim systematycznie, z roku na rok, zwiększa się absorpcja środków z tego programu. To są środki na finansowanie domów dziennego pobytu i klubów seniora. W roku 2021 wydatkowaliśmy z programu Senior Plus 682 tys. zł. Dzięki tym pieniądzom utworzono nowe placówki i dofinansowano działania już istniejących. Rok 2022 to był rok, w którym widzieliśmy poprawę – wydatki na te cele wrosły do miliona złotych, a rok 2023, czyli rok bieżący, zaprognozowano na poziomie 1,4 mln zł. To pokazuje, że na przestrzeni dwóch lat potrafiliśmy się odbić od ponad 600 tys. zł do 1,4 mln zł, a więc de facto podwoić wydatki na program Senior Plus i za to tym samorządom, które tak bardzo rozwinęły te działania, bardzo serdecznie dziękuję.

Czy to już wszystko?

Oczywiście, że nie. Kolejnym działaniem w tej dziedzinie jest rządowy program Opieka 75 Plus – pieniądze na rozwój oraz poprawę dostępności usług opiekuńczych, w tym usług specjalistycznych, zarówno dla osób samotnych jak i rodzin, w których żyją osoby kwalifikujące się do takiej opieki. I tu również mamy się czym pochwalić, bo absorpcja tych środków w 2021 roku wynosiła 1 mln zł, w roku 2022 - 1,4 mln zł, a w tej chwili podsumowujemy, ile tych wniosków będzie w roku 2023. Z informacji z wydziału polityki społecznej wiem, że możemy spodziewać się absorbcji pieniędzy z tego programu na poziomie około 1,5-1,7 mln zł.

W roku 2022 zrealizowaliśmy jeszcze jeden specyficzny, bo jednorazowy program o nazwie Wspieraj Seniora. Na przełomie 2021 i 2022 roku mieliśmy w naszym województwie szczyt pandemii COVID 19, która była szczególnie groźna dla osób starszych. Był to program, którego podstawowym zadaniem było wsparcie tych osób, które nie potrafiły sobie radzić w okresie pandemii, nawet jeżeli chodzi o zaopatrzenie w podstawowe artykuły spożywcze u siebie w domach. I na to przeznaczyliśmy 729 tys. zł w skali województwa, a wsparcie uzyskało w ramach tego programu ponad 1000 osób.

Kolejnym systemowym narzędziem wspierania przez Rząd osób starszych jest program Korpus Wsparcia Seniorów, którego celem jest zapewnienie usług wsparcia na rzecz seniorów w wieku 65 lat i więcej, i poprawę poczucia bezpieczeństwa dla tychże seniorów. W tym programie w 2022 roku wydatkowaliśmy 1,1 mln zł i objęte nim było 1335 osób, a w 2023 mamy przyznane 1,3 mln zł na realizację tego zadania.

To ile dodatkowych pieniędzy trafiło do seniorów w naszym województwie?

Sumując te wszystkie wydatki na programy polityki senioralnej w naszym województwie, można śmiało powiedzieć, że od początku roku 2021 do chwili bieżącej na wsparcie seniorów w różnych formach wydatkowaliśmy blisko 5 mln zł, a różnymi formami wsparcia objętych było ponad 5000 osób, a więc liczba spora. Na pewno potrzeby są również spore i przekraczające te możliwości. Tutaj bardzo liczę na samorządy, które są bezpośrednio organizatorami tego wsparcia. Rząd Premiera Morawieckiego i Ministerstwo Rodziny zapewniły pieniądze, środki są, leżą na kontach Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Wystarczy napisać dobry program, zwrócić się do Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego i rzeczywiście można te środki u siebie wydatkować. A potrzebujących jest na pewno bardzo wielu.

Przedstawiłem wątek instytucjonalnej pomocy finansowej związanej ze wsparciem seniorów, natomiast obejmując wiosną 2021 r. urząd wojewody, w swych pierwszych krokach skoncentrowałem się na zapewnieniu pomocy organizacyjnej i powołałem pełnomocnika do spraw polityki senioralnej. Takiej osoby w Opolskim Urzędzie Wojewódzkim wcześniej nie było. Jej zadaniem jest koordynacja wszystkich działań związanych z pomocą i wsparciem dla seniorów. Następnym moim posunięciem, we współudziale z panem dyrektorem Wydziału Zdrowia i Polityki Społecznej Mieczysławem Wojtaszkiem i pełnomocnikiem wojewody panią Janiną Piekarz, było powołanie rady do spraw polityki senioralnej. Rada ta jest organem doradczym wojewody opolskiego, która ma z jednej strony mobilizować mnie i Urząd Wojewódzki do działań na polu polityki senioralnej, a z drugiej strony ma zwracać baczniejszą uwagę na potrzeby seniorów. Korzystając z sugestii rady, wielokrotnie, mimo licznych obowiązków, uczestniczyłem w uroczystościach i imprezach organizowanych przez seniorów. Czyniłem to zawsze z radością dlatego, że widząc uśmiech na twarzach osób starszych, które czują, że są nam ciągle potrzebne, człowiek utwierdza się w przekonaniu, że wspieranie osób starszych ma głęboki sens. Winniśmy wspierać seniorów długofalowo i wielopłaszczyznowo, ale przede wszystkim winni im jesteśmy zainteresowanie i szacunek, przynajmniej ja w takim przekonaniu byłem wychowywany.

Seniorzy często padają ofiarą przestępstw…

To prawda, dlatego kolejnym bardzo ważnym działaniem, które prowadzimy wspólnie z Komendą Wojewódzką Policji, jest dbałość o seniora, jeżeli chodzi o wszelkiego typu oszustwa. Niedawno podpisaliśmy dokument o współpracy z policją, przy udziale KRUS-u, ZUS-u - tych instytucji, które na co dzień mają bardzo częsty kontakt z seniorami. Również z kuratorem oświaty, aby za pośrednictwem dzieci – wnuczków, docierać do seniorów z informacjami, żeby po prostu nie dali się oszukiwać. Seniorzy to dobrzy ludzie, o bardzo, bardzo otwartych sercach, o chęci niesienia pomocy, nie tylko swoim rodzinom, swoim wnukom zwłaszcza, ale też generalnie. To są osoby bardzo wrażliwe i dlatego, niestety często, coraz częściej, padają ofiarami różnego rodzaju oszustów, którzy czy to metodą „na wnuczka”, czy to wysyłanymi smsami z żądaniem wpłat finansowych, żerują na dobroci i łatwowierności starszych ludzi. Dlatego to porozumienie podpisane wspólnie z policją, uważam za jedno z ważniejszych działań podjętych dla ochrony osób starszych przed różnego rodzaju oszustami. Tradycją jest już, że na użytek ministerstwa rodziny i polityki społecznej wojewoda rokrocznie przekazuje raporty dotyczące polityki senioralnej. Z satysfakcją mogę stwierdzić, że od 2021 r., czyli od momentu objęcia przeze mnie urzędu wojewody, te raporty są obszerne, bo rzeczywiście mamy się czym pochwalić, zarówno jeżeli chodzi o realizację działań prowadzonych przeze mnie bezpośrednio, jak i realizację programów rządowych. Mamy się czym pochwalić, jeżeli chodzi o rosnącą cały czas kwotę wsparcia dla seniorów w województwie opolskim. To jest dobra wiadomość i chciałbym, żeby to w dalszym ciągu w tym kierunku szło. Dlatego szczególnie apeluję, zapraszam samorządy do jeszcze większej aktywności w tym względzie - wnioskowania o środki finansowe dla seniorów.

Dziękuję za rozmowę