Sprawdź, nim podpiszesz

Nie wszystko złoto, co się świeci - głosi stare przysłowie. Nie każde dobrze położone i świetnie umeblowane mieszkanie za przystępną cenę to dobra inwestycja. Przed wynajęciem trzeba sprawdzić kilka istotnych rzeczy i odpowiednio spisać umowę.
Na początek, jeśli prócz czynszu i tak zwanego odstępnego opłacasz jeszcze liczniki - prąd, gaz, wodę, ogrzewanie - spisz ich stan przed wprowadzeniem się do mieszkania i sprawdź, czy ktoś nie pozrywał plomb. Poza tym upewnij się, czy poprzedni najemca, o ile taki był, oddał właścicielowi wszystkie komplety kluczy.

Opłaty wstępne
W momencie wynajmu możemy ponieść tzw. koszty umowy - patrz pkt. jedenasty we wzorcu. Jest to zazwyczaj koszt rejestracji umowy w urzędzie skarbowym. Najczęściej ponosi te koszty osoba najmująca, choć bywa, że dzielone są po połowie. Jeśli przed podpisaniem umowy wpłacamy tzw. kaucję lub zadatek, to najczęściej w momencie podpisania umowy zaliczane są one na poczet opłat. Jeśli nie podpisujemy umowy - wpłaty te przepadają. Tzw. wadium to część procedury przetargowej i również zalicza się je na poczet późniejszych wpłat.

Bardzo istotne jest również, by przed wynajęciem lokalu sprawdzić jego stan techniczny. W umowie, którą podpiszemy, jest bowiem punkt, który mówi, że najemca zwraca przedmiot wynajmu - czyli nasze mieszkanie - w stanie niepogorszonym.
Co do samego spisywania umowy o wynajem lokalu, to musi być ona sporządzona w tylu jednakowo brzmiących egzemplarzach, ile osób wynajmuje mieszkanie plus egzemplarz dla właściciela.
Najważniejsze jest, by osoba wynajmująca miała akt własności mieszkania przeznaczonego do wynajmu. Należy upewnić się, choć jest to trudne, czy nie toczy się właśnie postępowanie spadkowe dotyczące wynajmowanego lokalu, czy nie ma sprawy rozwodowej i podziału majątku bądź też czy lokal nie jest obciążony jakąś hipoteką. Może się bowiem okazać, że osoba, która nam wynajmuje lokal, nie ma do tego uprawnień i tuż po wprowadzeniu się trzeba się będzie szybko wyprowadzić.
- Tu możliwe jest zastosowanie w umowie klauzuli, w której zaznaczamy, że jeśli mieszkanie ma jakiekolwiek wady formalno- prawne, to zawarta przez nas umowa przestaje obowiązywać - mówi Piotr Klimontowski, prawnik i politolog.

Jeśli wynajmujemy lokal na dłużej niż trzy miesiące, mamy prawo do miesięcznego wypowiedzenia.
- Jest to zabezpieczenie dla najemcy na wypadek, gdyby właściciel lokalu stwierdził, że ma inne zamiary wobec mieszkania - wyjaśnia Klimontowski. - Dla wynajmującego jest to również czas na znalezienie kogoś na nasze miejsce - w razie gdybyśmy rezygnowali z najmu.
Umowa wynajmu nakłada na najemcę obowiązki opłat i zachowania dobrego stanu technicznego, ale też daje mu prawa. Podstawowe jest to, że przy dokonywaniu opłat czynszowych powinniśmy otrzymywać pokwitowanie wpłat, choćby w formie wystawianego na zwykłej kartce papieru potwierdzenie. Powinno się w nim znajdować nazwisko najemcy i najmującego, kwota i data wpłaty i określenie, tytułem czego była ona dokonana. Na podstawie takich pokwitowań możemy dokonać odliczeń z tytułu najmu mieszkania w czasie studiów.

Opłat miesięcznych można dokonywać różnie - na przykład płacimy na początku miesiąca za nadchodzący miesiąc z góry, co jest najczęściej praktykowane, bądź opłacamy wynajem pod koniec miesiąca. Ważne jest, by tę datę określić w umowie.
Umowa zawierana jest najczęściej na konkretny okres - w podanym wzorcu są zarówno data zawarcia umowy, jak i jej wygaśnięcia. Jeśli zamierzamy przedłużyć wynajem na miesiąc przed jej wygaśnięciem, dobrze jest spotkać się z wynajmującym i zapytać go, czy jest to możliwe. Jeśli wynajmujący wyrazi zgodę, to nie musimy natychmiast, dzień po wygaśnięciu umowy, podpisywać kolejnej. Nieprzedłużenie umowy nie znaczy bowiem, że się ją zrywa.