Strzelce Opolskie. Trudny los zakładów pracy chronionej

- Wszystkiemu winne są nowe przepisy - uważa kierownictwo.

Oba zakłady ze Strzelec Opolskich zatrudniały niepełnosprawnych od początku swojego istnienia. Oba, niemal w tym samym czasie, bo na przełomie roku, popadły w finansowe tarapaty.

Zobacz: Strzelce Opolskie > ZPCH Zorza grozi likwidacja

Zdaniem kierownictwa firm stało się tak z powodu nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Przepisy zmieniły się na niekorzyść - część z nich zaczęła obowiązywać od 1 stycznia tego roku, a część dopiero wejdzie w życie i będzie wdrażana aż do 2013 r.

- Z dnia na dzień skończyła się dla nas “taryfa ulgowa” i zaczęliśmy być traktowani podobnie jak wszystkie inne przedsiębiorstwa - mówi Kazimierz Raczek, szef spółdzielni “SIPS” ze Strzelec Opolskich, produkującej m.in. ubrania robocze dla szpitali. - A przecież to jest niesprawiedliwe, bo osoby niepełnosprawne, które są u nas zatrudnione nigdy nie będą pracować z taką samą wydajnością jak zdrowe.

Zakład jeszcze w ubiegłym roku zatrudniał ok. 40 pracowników. Dziś pracuje w nim tylko garstka, a wszystkie krawcowe dostały wypowiedzenia.

Zobacz: Zakłady pracy chronionej toną w papierach. Uwaga nowe druki!

- Łza się w oku kręci jak pomyślę o tym, że przepracowałam tutaj kilkanaście lat - mówiły krawcowe, które w piątek szyły w zakładzie ostatnie ubrania.

- Dobiło nas to, że Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych zmienił warunki przyznawania dotacji - dodaje Kazimierz Raczek. - Z tego powodu obciął nam część dotacji. Ponadto zażądano od nas podatku od nieruchomości, z którego wcześniej byliśmy w dużej mierze zwolnieni. Straciliśmy także możliwość wystawiania zaświadczeń firmom, które u nas kupowały produkty, a na podstawie których mieli ulgi finansowe. To przełożyło się na spadek konkurencyjności.

Takie same problemy przeżywała inna spółdzielnia - “Zorza”

Tam pracownicy dostali zwolnienia w lutym. Na bruk miało pójść 36 osób. Ale na przełomie kwietnia i maja firmie udało się wygrać duży przetarg na dostawę roboczych rękawic. “Zorza” nie chce ujawniać, kto jest odbiorcą. Jej kierownictwo zapewnia jednak, że pracy wystarczy na rok.

Zobacz: Opolszczyzna. Zakłady pracy chronionej są w coraz trudniejszej sytuacji

- Zeszliśmy z bardzo mocno z ceny, ale to była jedyna możliwość, żeby wygrać z tanią chińską tandetą, która zalewa rynek - mówi Justyna Szostek, członek spółdzielni “Zorza”. - Dzięki temu kontraktowi udało nam się przywrócić do pracy wszystkich pracowników. Cofnęliśmy im wypowiedzenia. Krawcowe i krajacze wrócili na swoje stanowiska.

Pracownicy cieszą się, że będą mieli pracę, ale co do przyszłości firmy nie są optymistami.

- Choć mamy nowe zlecenie, to nasz zakład i tak jest w agonii. Dowiedziałam się, że firma nie będzie w ogóle inwestować - mówi jedna z krawcowych (woli zachować anonimowość). - Zarabiam tutaj minimalną krajową, ale cieszę się, że mam choć taką pracę. Z moimi dolegliwościami z kręgosłupem nie mam szans na zatrudnienie w żadnej innej firmie.

Najbliższe dwa lata nie będą łatwe dla zakładów pracy chronionej. W życie będą bowiem wchodzić kolejne przepisy, które w praktyce zmniejszą dotacje przyznawane przez PFRON (patrz ramka).

Takie zmiany czekają firmy

• Wysokość dotacji do pensji osób niepełnosprawnych, które przekazywał PFRON przed zmianą przepisów:

- 60 proc. minimalnego wynagrodzenia przy lekkim stopniu niepełnosprawności

- 140 proc. przy st. umiarkowanym

- 160 proc. przy st. znacznym(takich osób pracuje w zakładach najmniej).

Od 1 stycznia 2012 będzie to odpowiednio: 50 proc., 125 proc. i 170 proc. A od 1 stycznia 2013: 40 proc., 100 proc., 180 proc.

• Jeżeli niepełnosprawny pracownik ma prawo do emerytury, zakład nie dostanie do niego dotacji
• Zmniejszą się dotacje dla inwalidów, którzy prowadzą własne firmy