Szkoła podstawowa nr 1 w Oleśnie świętuje 120-lecie. Powstała jako szkoła katolicka, później było tu gimnazjum, a teraz jest podstawówka

Z okazji 120-lecia oleskiej „Jedynce' przekazano nowy sztandar. Na dotychczasowym sztandarze bowiem widniała nazwa: „Publiczne Gimnazjum nr 1 w Oleśnie". Ten sztandar się zdezaktualizował po likwidacji gimnazjów.

Teraz oleska szkoła z ul. Pieloka ma nowy sztandar z napisem „Publiczna Szkoła nr 1 im. Tadeusz Kościuszki w Oleśnie".

- Dziękujemy uczniom, rodzicom i sponsorom za ufundowanie nowego sztandaru dla szkoły - mówi Adam Adamski, dyrektor PSP nr 1 w Oleśnie.

Obecnie w szkole podstawowej nr 1 w Oleśnie uczy się 408 uczniów. Dyrektorem jest Adam Adamski, wicedyrektorem Ewa Wystalska.

Na uroczystej gali obecni byli: marszałek województwa Andrzej Buła, kurator oświaty Michał Siek, starosta oleski Roland Fabianek, burmistrz Olesna Sylwester Lewicki, a także byli dyrektorzy: Bogdan Napieraj, Grażyna Jończyk i Janusz Wojczyszyn (obecny sekretarz gminy Olesno).

- Dzisiejsza szkoła podstawowa nr 1 w Oleśnie została zbudowana w latach 1903-1904 jako Katholische Volksschule (czyli Katolicka Szkoła Powszechna) - informuje Ewa Cichoń, dyrektor Oleskiego Muzeum Regionalnego.

Olesno nazywało się wówczas Rosenberg i leżało w granicach Niemiec. Szkolny budynek przy ulicy Pieloka (ówczesnej Bahnhofstrasse) zbudowano po pożarze na Solnym Rynku. Ogień pochłonął dawne budynki klasztorne, w których właśnie mieściła się szkoła katolicka.

Nową szkołę zbudowano w sąsiedztwie drewnianego kościoła Ciała Chrystusowego. To ten sam kościół, który później został przeniesiony do Gronowic, gdzie spłonął w 1995 roku. Dzisiaj w jego miejscu stoi parafialny kościół Bożego Ciała.

Budowę nowej katolickiej szkoły prowadzono w latach 1903-1904.

- Ówczesny burmistrz Eugen Kasperowski wyraził zgodę na użycie do jej budowy średniowiecznych cegieł z rozebranego muru miejskiego - mówi Ewa Cichoń.

Z zabytkowych cegieł wzniesiono Katholische Volksschule (Katolicką Szkołę Powszechną).

Nauczycielami w szkole była śmietanka dawnego Rosenbergu (niemiecka nazwa Olesna) z początków XX wieku.

Wieloletnim rektorem szkoły był Peter Wonschik, autor m.in. kroniki Olesna, obejmujących dzieje miasta w latach 1821-1926.
- Peter Wonschik opracował tę kronikę na podstawie dostępnych wówczas dokumentów z archiwum miejskiego - mówi Ewa Cichoń. - Dokumenty te umieszczono w 1931 roku w wieży ratuszowej, która spłonęła w styczniu 1945 roku.

W gronie nauczycielskim byli również m.in. muzyk Johannes Dittmann zwanym przez uczniów „Świętym Spokojem”, poeci Witold Ranocha i Joseph Stephan.

W szkolnych kronikach zachował się spis nauczycieli z roku szkolnego 1925/26. Rektorem był Peter Wonschik, a do grona pedagogicznego należeli ponadto.: Proksch, Schell, Krocker, Kittel, Lerch, Heckel, Chimik, Morczinek i Zielinski.

W 1939 roku szkoła katolicka i ewangelicka zostały połączone. Klasy pękały w szwach. Pod koniec lat trzydziestych uczęszczało tutaj ponad 1000 uczniów w 20 klasach. W jednej klasie uczyło się zatem średnio ponad 50 osób. Nauczyciele mieli jednak groźne środki i narzędzia do dyscyplinowania niesfornych uczniów.

- Każda klasa wyposażona była w skórzane paski, pejcze, linijki i rózgi używane w ramach pruskiego surowego wychowania - opowiada Ewa Cichoń.

Po wojnie nastała nowa era szkoły z ul. Pieloka. Kronika szkolna informuje:

„Szkoła, w której poprzednio kwaterowało wojsko sowieckie, przedstawiała obraz następujący: w salach pełno było łóżek wojskowych, słomy, śmieci, na strychu i w suterenach porozrzucane, połamane i poniszczone wszelkie pomoce naukowe, ławek szkolnych nie było wcale. Szyby w oknach powybijane, zamki u drzwi powyrywane, ściany obite i odrapane. W jednej z klas nawet podłoga wypalona”.

Mimo tych zniszczeń już 30 kwietnia 1945 roku rozpoczęto nowy rok szkolny. Do szkoły podstawowej nr 1 zapisanych zostało zaledwie 265 uczniów. W następnym roku szkolnym było ich już o wiele więcej, tak że zapełniły cały dziedziniec szkolny, jak opisuje szkolny kronikarz.

- Widać nasi Ślązacy przekonali się, że dłużej czekać nie można, że to byłoby podejrzane, przysłali więc resztę swoich pociech do szkoły polskiej - czytamy w kronice.

W 1969 roku oleskiej „Jedynce” nadano imię. Patronem szkoły został generał Tadeusz Kościuszko.

Szkołę rozbudowano w 2002 roku (dobudowano m.in. nowoczesną salę gimnastyczną).

Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1 im. Tadeusza Kościuszki w Oleśnie mieści się przy ul. Pieloka 12.