Tych pięknych kościołów drewnianych już nie ma. Zobacz zdjęcia

Drewniane kościoły to turystyczna duma północny Opolszczyzny: powiatów kluczborskiego i oleskiego. Niestety, jest ich coraz mniej.

Jedne z nich płoną, ogień zabrał kościoły w Nasalach (w 2010 r.), w Skrońsku (1999 r.), w Gronowicach (1995 r.) i w Szemrowicach (1961 r.).

XVI-wieczny kościół pw. św. Wawrzyńca w Nasalach spłonął od uderzenia pioruna.

Przyczyny pożarów kościołów świętych Walentego i Bartłomieja w Skrońsku i św. Idziego w Gronowicach nie są wyjaśnione.

Mieszkańcy są jednak przekonani, że ogień podłożyli złodzieje, chcący zatrzeć ślady kradzieży.

W latach dziewięćdziesiątych dochodziło do wielu świętokradczych włamań: okradziono m.in. kościół w Wysokiej oraz kościół św. Anny w Oleśnie, skąd zrabowano bezcenny tryptyk ze szkoły Wita Stwosza.

Jednak nie wszystkie drewniane świątynie zniknęły przez pożary. Niektóre z nich po prostu rozebrano, żeby wznieść na ich miejscu większe murowane budowle.

Neobarokowy kościół parafialny pw. Bożego Ciała w Oleśnie zbudowano w 1909 roku w miejsce starego kościoła Ciała Chrystusowego. Drewniany kościółek został przeniesiony w 1910 roku do Gronowic i tam spłonął w 1995 roku.

W czasie budowy nowej neoromańskiej w 1907 roku rozebrano także drewniany kościół pw. śś. Mikołaja i Małgorzaty w Wysokiej (gm. Olesno). Tradycja głosi, że świątynia ta zbudowana została już w 1418 roku. Pewne jest, że kościół jako parafia widnieje w protokołach wizytacji kanonicznych z lat 1679 i 1687. Dzisiaj po tej świątyni pozostała tylko akwarela na plebanii.

Rozebrany został również kościół pw. św. Marcina z Tours w Polanowicach (gm. Byczyna). Rozebrano go w 1906 roku po to, żeby w latach 1912-13 wznieść murowaną świątynię, która po II wojnie światowej dostała wezwanie Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny. Stara drewniana świątynia była wzmiankowana jest już w 1318 roku w rejestrze dziesięcin. Gabriel z Rimini pisze po łacinie w rejestrze „Petrus rector ecclesie in Polanowicz prope Bicinam”, czyli że Piotr jest rektorem kościoła w Polanowicach koło Byczyny.

Jeszcze pod koniec XIX wieku rozebrano także drewniany kościół pw. Świętej Trójcy w Gorzowie Śląskim.
- W Gorzowie były dwa drewniane kościoły: kościół św. Krzyża spłonął 2 czerwca 1889 roku, a dzień wcześniej rozebrano kościół parafialny Świętej Trójcy, ponieważ groził zawaleniem - informuje ks. Józef Dziuk, gorzowski proboszcz.

Ratunkiem dla kościołów drewnianych było kiedyś przeniesienie ich w inne miejsce. Oleski kościół Ciała Chrystusowego niestety spłonął w Gronowicach, ale stary drewniany kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny z Zębowic stoi do dzisiaj na cmentarzu przy ul. Starokozielskiej w Gliwicach.

Powiaty kluczborski i oleski są zagłębiem drewnianych świątyń. W powiecie kluczborskim jest 21 zabytkowych kościołów z drewna, a w powiecie oleskim 17. Wszystkie leżą na turystycznym Szlaku Drewnianego Budownictwa Sakralnego.

Burmistrz Olesna Sylwester Lewicki ma ponadto w planach budowę parku miniatur drewnianego budownictwa sakralnego w Grodzisku koło kościoła św. Rocha.

Podczas pisania artykułu korzystałem m.in. z książki pt. „Nie zachowane kościoły drewniane Górnego Śląska” Piotra Siemki.