W pandemii przytyliśmy średnio 2 kilogramy. 4 marca obchodzimy Światowy Dzień Otyłości

4 marca to Światowy Dzień Otyłości. Dziś ta data ma dodatkowy wymiar, bo dokładnie rok temu zdiagnozowano w Polsce pierwszy przypadek zakażenia SARS-CoV-2. Już przed pandemią nie było lekko. W Polsce 53 proc. kobiet i 68 proc. mężczyzn ma nadmierną masę ciała, a co czwarty Polak choruje na otyłość. Zamknięci w domach przytyliśmy jeszcze bardziej.

Otyłość jest chorobą przewlekłą. Na ryzyko jej rozwoju istotnie wpływa nasz styl życia, ale przede wszystkim przyczyny niezależne od pacjenta - genetyczne, płodowe, hormonalne, a także psychologiczne.

Choroba otyłościowa jest przyczyną ponad 200 powikłań i chorób, w tym nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, miażdżycy czy chorób nowotworowych.

- Niestety nadal duża część Polaków nie postrzega otyłości jako choroby przewlekłej, co potwierdzają najnowsze wyniki badania opinii zrealizowanego z końcem lutego br. Wynika z nich, że tylko 13 proc. Polaków definiuje otyłość jako chorobę. Dużo pracy przed nami, by edukować, że otyłość nie jest wyborem pacjenta, efektem słabości charakteru czy lenistwa. Niemal codziennie w swojej pracy muszę wyjaśniać pacjentom, że otyłości nie należy odchudzać – otyłość należy leczyć, ponieważ realnie zagraża zdrowiu. Jak podają amerykańskie badania pacjenci z otyłością potrafią latami mierzyć się z chorobą zanim ktoś ją u nich zdiagnozuje - mówi prof. Paweł Bogdański, Kierownik Katedry Leczenia Otyłości, Zaburzeń Metabolicznych i Dietetyki Klinicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu.

Pandemia pokazała, że otyli ludzie ciężej przechodzą COVID-19. Otyłość jest jedną z tzw. chorób współistniejących, które pogarszają stan pacjentów z infekcją SARS-CoV-2. Jak wskazują prace naukowe, ryzyko śmierci z powodu zakażenia koronawirusem u osoby chorującej na otyłość jest większe niż u osoby z prawidłową masą ciała.

Po pierwsze otyłość sprzyja zakażeniu COVID-19. Po drugie, zakażony pacjent z chorobą otyłościową ma dużo większe ryzyko konieczności hospitalizacji, ale i pobytu na Oddziale Intensywnej Opieki Medycznej. Związane jest to m.in. ze zwiększonym oporem dróg oddechowych i małą objętością płuc, zmniejszoną siłą mięśni, a także towarzyszącymi otyłości zaburzeniami układu immunologicznego, nasilonym procesem zapalnym, zwiększoną produkcją w tkance tłuszczowej licznych adipocytokin. Często otyłości towarzyszą również choroby współistniejące, takie jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze i wiele innych.

Tymczasem obostrzenia wynikające z jednej pandemii „podkręcają” drugą.

Narodowa kwarantanna oraz obostrzenia, w tym zdalny tryb pracy i edukacji wpłynęły na masę ciała Polaków. Z badania zrealizowanego w ramach kampanii „Porozmawiajmy szczerze o otyłości” wynika, że średni przyrost masy ciała w całej populacji wyniósł 1,8 kg. Istotnie wyższy wynik odnotowano w grupie osób już chorujących na otyłość - 3,2 kg oraz osób z nadwagą - 1,98 kg.

Przytyliśmy, bo mniej się ruszamy. Średnio o pół godziny tygodniowo więcej niż przed pandemią COVID-19 poświęcamy na aktywność fizyczną w domu. Odbywa się to jednak kosztem aktywności na świeżym powietrzu, na którą Polacy przeznaczają średnio o 1,2 godziny mniej niż przed pandemią. Ostatecznie więc bilans aktywności fizycznej jest ujemny. Ten niekorzystny wyniki pogłębia dodatkowo fakt, że o ponad godzinę więcej Polacy spędzili przed ekranem telewizora, komputera, czy telefonu.

W grudniu 2016 roku samorząd województwa opolskiego zainaugurował pionierski w skali kraju „Program zapobiegający chorobom cywilizacyjnym w aspekcie nadwagi, otyłości i cukrzycy”. Na jego realizację przeznaczono 22,5 mln zł. W pierwszym etapie zaplanowano badania przesiewowe w kierunku nadwagi, otyłości i cukrzycy 87 tysięcy opolskich dzieci i młodzieży oraz 172 tysięcy dorosłych.