Wulkan postraszył Europę

fot. Hilmar Örn Bragason
fot. Hilmar Örn Bragason
Wybuch Eyjafjöll na Islandii, który sparaliżował ruch lotniczy, przypomniał, że rozsiane po całej planecie wulkany są wciąż realnym zagrożeniem, również dla Europy.

- Ziemia jest aktywna wulkanicznie, a podobne wybuchy obserwujemy co najmniej raz w roku - wyjaśnia prof. Marek Lewandowski, dyrektor Instytutu Nauk Geologicznych PAN. - Tylko że gdyby taki wulkan wybuchł na Pacyfiku, zauważyliby to wyłącznie wulkanolodzy. Eyjafjöll trafił na czołówki gazet na całym świecie wyłącznie za sprawą pyłów, które przysporzyły tyle kłopotów komunikacji lotniczej.

Na całym świecie czynnych jest około 850 wulkanów. Na lądach mamy ich 450, reszta drzemie pod powierzchnią mórz i oceanów. Największe skupisko aktywnych wulkanów mamy w Indonezji, gdzie aż 77 ze 167 istniejących wulkanów miało erupcję w czasach historycznych. Wulkany rozmieszczone są na wyspach oraz wzdłuż wybrzeży na linii od Aleutów przez Kamczatkę, Wyspy Japońskie, Archipelag Sundajski, Nową Zelandię, aż do Antarktydy oraz wzdłuż zachodnich wybrzeży Ameryki Północnej i Południowej (od Alaski przez Meksyk, Antyle i Andy).

W Europie czynne wulkany występują nad Morzem Śródziemnym (Wezuwiusz, Etna, Stromboli, Santoryn) oraz w położonej na tzw. gorącym punkcie Grzbietu Śródatlantyckiego Islandii. Tam aktywnych jest aż 30 systemów wulkanicznych. Nie wszyscy wiedzą, że swój wulkan ma także Opolszczyzna - jest nim Góra św. Anny. Na szczęście zamilkła 15 milionów lat temu.

- W utworzonym tu w 1971 roku rezerwacie można zobaczyć bazaltowa skałę w miejscu, gdzie wypływała lawa, oraz tzw. bomby (pozostałości skalne) i tufy (pyły) wulkaniczne - mówi Arkadiusz Nowak z Uniwersytetu Opolskiego.

- Wulkan można porównać do szczelnie zamkniętego szybkowaru - wyjaśnia profesor Lewandowski. - Temperatura wzrasta, ciśnienie pary też rośnie, aż w końcu puszcza zawór bezpieczeństwa. Cała Islandia jest takim szybkowarem, w którym gotuje się woda i płynne skały, a wulkany są zaworami. Gdyby ich nie było, wyspa wyleciałaby w powietrze.

Więcej na ten temat w piątek w magazynie Nowej Trybuny Opolskiej

Czytaj e-wydanie »

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na nto.pl Nowa Trybuna Opolska