Wybory do europarlamentu 2019. Data i zasady wyborów w Polsce, kandydaci, komisje wyborcze, głosowanie [24.05.19]

Tomasz Wróblewski
Tomasz Wróblewski
Wybory do europarlamentu 2019 odbędą się między 23 a 26 maja. O dokładnym terminie i zasadach wyborów decydują państwa członkowskie. Polacy wybiorą 52 europosłów w niedzielę, 26 maja.
Wybory do europarlamentu 2019 odbędą się między 23 a 26 maja. O dokładnym terminie i zasadach wyborów decydują państwa członkowskie. Polacy wybiorą 52 europosłów w niedzielę, 26 maja. European Union
Kiedy są wybory do europarlamentu w 2019 roku w Polsce? Eurowybory 2019 odbywają się w krajach UE co pięć lat. Parlament Europejski jest instytucją, która reprezentuje interesy obywateli UE. Data eurowyborów 2019 została ustalona między 23 a 26 maja - ostatecznie ustalają ją kraje członkowskie. W Polsce wybory do europarlamentu 2019 odbędą się w niedzielę, 26 maja. Do głosowania będzie uprawnionych ponad 360 milionów obywateli Unii Europejskiej. Jakie są zasady wyborów w Polsce? Czym zajmuje się europoseł w Parlamencie Europejskim i jak europarlament wpływa na nasze codzienne życie?

Kiedy są wybory do europarlamentu 2019? Data wyborów

Państwa członkowskie Unii Europejskiej mogą decydować o konkretnym dniu wyborów do Parlamentu Europejskiego, zgodnie z ich tradycją, ale wszędzie głosowanie musi odbyć się w tym samym tygodniu.

Według ordynacji wyborczej z 1976 roku wybory europejskie odbywają się w pierwszym pełnym tygodniu czerwca, w okresie od czwartku do niedzieli.

Zwyczajowo głosowanie rozpoczyna się w Wielkiej Brytanii i Holandii, gdzie głosuje się w czwartek, a kończy w niedzielę, kiedy to głosowanie odbywa się w większości państw członkowskich.

Jeżeli jednak przeprowadzenie wyborów we wspomnianym w ordynacji wyborczej tygodniu nie jest możliwe (np. wybory wypadałyby w długi weekend), wtedy Rada UE może – po konsultacji z Parlamentem Europejskim – jednomyślnie ustalić inny termin.

Wybory nie mogą jednak odbyć się wcześniej niż dwa miesiące przed terminem przewidzianym w ordynacji ani później niż miesiąc po tym terminie.

Rada już trzykrotnie korzystała z możliwości ustalenia innego terminu wyborów niż przewidziany w ordynacji – w 1984, 1989 i 2014 r.

Kiedy odbędą się przyszłoroczne wybory europejskie? W marcu 2018 roku Rada zaproponowała, by wybory do europarlamentu odbyły się między 23 a 26 maja 2019. Prezydent Andrzej Duda zarządził, że w Polsce odbędą się one 26 maja.

W maju 2018 roku europosłowie zaakceptowali datę wyborów do Parlamentu Europejskiego.

Wybory europejskie 2019 odbędą się w dniach 23-26 maja.
Wybory europejskie 2019 odbędą się w dniach 23-26 maja. Marc DOSSMANN / European Union

Eurowybory 2019 zasady. Jak wybieramy europosłów do Parlamentu Europejskiego?

Państwa członkowskie Unii Europejskiej uzgodniły pewną liczbę wspólnych reguł, z których najważniejszy jest obowiązek stosowania jednej z form reprezentacji proporcjonalnej.

Każde państwo ma jednak prawo swobodnie decydować o wielu ważnych aspektach procedury głosowania.

Istotne zagadnienia związane z wyborami do Parlamentu Europejskiego są regulowane przepisami krajowymi.

Państwa członkowskie mają swobodę m.in. w:

  • wyborze systemu wyborczego,
  • ustalaniu granic okręgów wyborczych,
  • ustalaniu wieku uprawniającego do głosowania,
  • warunków biernego prawa wyborczego (kandydowania w wyborach)
  • zasad prowadzenia kampanii wyborczej.

Wybory do Parlamentu Europejskiego 2019. Ordynacja

Wybory do europarlamentu są rozpisane według ordynacji.

  • System i progi wyborcze. Państwo członkowskie może ustalić minimalny próg (nieprzekraczający 5 %) podziału mandatów. Tak jest np. w Polsce.

  • Granice okręgów wyborczych.
    W wyborach europejskich większość państw członkowskich funkcjonuje jako pojedyncze okręgi wyborcze. W pięciu państwach członkowskich (Belgia, Francja, Irlandia, Włochy i Zjednoczone Królestwo) terytorium kraju podzielono na szereg regionalnych okręgów wyborczych.

    Okręgi, które powstały wyłącznie z powodów administracyjnych lub które służą do odzwierciedlenia podziału list partyjnych, istnieją w Holandii (19), w Niemczech (16, jedynie dla CDU/CSU) i w Polsce (13).

  • Prawo do głosowania w wyborach europejskich. Wiek uprawniający do głosowania wynosi 18 lat we wszystkich państwach członkowskich oprócz Austrii (16 lat). Udział w głosowaniu jest obowiązkowy w czterech państwach członkowskich (Belgia, Luksemburg, Cypr i Grecja) - obowiązek dotyczy obywateli tych państw, jak i zarejestrowanych obywateli UE niebędących ich obywatelami.

  • Obywatele Unii przebywający w państwie członkowskim, którego nie są obywatelami, posiadają prawo do głosowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego w państwie członkowskim pobytu na takich samych warunkach jak obywatele tego państwa. Jednak w poszczególnych państwach członkowskich nadal istnieją znaczne różnice w definicji pobytu.

  • Kto może kandydować w wyborach do europarlamentu 2019? Każda osoba będąca obywatelem Unii ma prawo do kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego w państwie członkowskim zamieszkania, o ile nie została ona pozbawiona tych praw.

  • W większości państw członkowskich zasady prowadzenia kampanii wyborczych (dozwolone źródła finansowania, przedziały czasowe emisji, publikowanie wyników wyborów) są tożsame z zasadami obowiązującymi w odniesieniu do wyborów krajowych.

  • Ile trwa kadencja Parlamentu Europejskiego? Posłowie europarlamentu są wybierani na pięcioletnią kadencję. Kadencję tę rozpoczyna inauguracja pierwszej sesji następującej po każdych wyborach.

Liczba europosłów po wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2019 roku

W Parlamencie Europejskim w kadencji 2014-2019 zasiada 751 posłów. Państwa członkowskie uzgodniły, że wyborach w maju 2019 roku, po wystąpieniu Wielkiej Brytanii z UE, zostanie wybranych 705 europosłów.

Chociaż liczba posłów w PE zmniejszy się, to Polska otrzyma jeden dodatkowy mandat i tym samym w wyborach wybierzemy 52 posłów.

Obywatele każdego państwa członkowskiego mają prawo wyboru określonej liczby posłów. Przydział miejsc jest określony w art. 14 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

W kadencji 2019-2014 w Parlamencie Europejskim będzie 705 europosłów, w tym 52 przedstawicieli z Polski.
W kadencji 2019-2014 w Parlamencie Europejskim będzie 705 europosłów, w tym 52 przedstawicieli z Polski.

Na jego mocy Parlament może proponować Radzie Europejskiej (szefom państw i rządów) zmianę składu PE z poszanowaniem trzech zasad:

  • maksymalna liczba posłów do PE nie może przekroczyć 751 (wliczając przewodniczącego)
  • liczba posłów powinna być podzielona między państwa członkowskie zgodnie z zasadą degresywnej proporcjonalności,
  • minimalna liczba posłów przypadających na państwo członkowskie to sześć, a maksymalna - 96.

Zasada degresywnej proporcjonalności polega na tym, że państwa o większej liczbie ludności mają więcej miejsc niż mniejsze państwa, które otrzymują jednak więcej miejsc, niż wynikałoby to ze ścisłego stosowania zasady proporcjonalności. Oznacza to, że podział miejsc w Parlamencie Europejskim musi odzwierciedlać zmiany demograficzne w państwach członkowskich UE.

By uwzględnić zmiany demograficzne w Unii Europejskiej oraz planowane na marzec 2019 roku wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej, Parlament Europejski zaproponował nowy podział mandatów, który został potwierdzony przez Radę Europejską (szefów państw i rządów) na szczycie w Brukseli w czerwcu 2018 roku.

Wybory europejskie 2019. Dlaczego warto głosować? Jak Parlament Europejski wpływa na Twoje życie?

Wybory do europarlamentu są ważne i nie należy rezygnować z głosowania. Na co ma wpływ Parlament Europejski?

  1. Parlament Europejski to jedyna instytucja Unii Europejskiej, której członkowie są wyłaniani w bezpośrednich wyborach przez obywateli państw członkowskich UE.
  2. Parlament Europejski współdecyduje o większości aktów prawnych uchwalanych w Unii Europejskiej i jej państwach członkowskich oraz o unijnym budżecie.
  3. Posłowie reprezentują wszystkie główne siły polityczne 28 państw Unii Europejskiej, najrozmaitsze poglądy, doświadczenia, kompetencje. Parlament Europejski wpływa na sprawy tak ważne dla obywateli UE i poszczególnych państw, jak przyszłość Europy, prywatność w Internecie czy pełne otwarcie unijnego rynku usług.
  4. Europosłowie, częściej niż ich koledzy w parlamentach narodowych, kierują się swobodnym wyborem, osobistym stanowiskiem w konkretnej sprawie, niż układami koalicyjnymi.
  5. Europarlament jest najbardziej otwartą i przejrzystą instytucją Unii Europejskiej. Sesje plenarne i posiedzenia komisji parlamentarnych są otwarte dla europejskich mediów i publiczności. Decyzje Parlamentu Europejskiego i przyjmowane przez europosłów dokumenty, rodzą się na oczach zainteresowanych obywateli. Europejscy deputowani mają obowiązek zadeklarować wszelką inną działalność publiczną, źródła dochodów, stan majątkowy.
  6. Europarlament może sobie pozwolić, by być najodważniejszą z unijnych instytucji, pełną rolę "sumienia" Unii Europejskiej. Nie waha się, na przykład, skrytykować różnych państw na świecie za łamanie praw człowieka.
  7. Parlament ujmuje się za słabymi, skrzywdzonymi, dyskryminowanymi w Unii Europejskiej i na świecie. Dba o prawa człowieka, konsumenta, o środowisko naturalne. Patronuje unijnemu rzecznikowi praw obywatelskich, rozpatruje petycje obywateli, organizuje przesłuchania, by poszukiwać rozwiązań trudnych problemów.
  8. Europarlament zatwierdza i kontroluje Komisję Europejską, regularnie przepytuje ministrów przewodniczących pracom Rady UE, wysłuchuje sprawozdań prezesa Europejskiego Banku Centralnego.
  9. Jest parlamentem odpowiedzialnym, zdyscyplinowanym, przewidywalnym; jego regulamin ogranicza zbyt długie wystąpienia czy zgłaszanie wciąż nowych poprawek, choć tego nie wyklucza; szanuje pracę sprawozdawców i komisji.
  10. Parlament Europejski stwarza forum współpracy dla ponad 700 polityków, mówiących 24 oficjalnymi językami Unii Europejskiej i reprezentujących ponad 500 milionów jej obywateli.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo
Wróć na nto.pl Nowa Trybuna Opolska