Wyjazd zarobkowy za granicę. Jak się przygotować?

Opolszczyzna to specyficzny region. Wiele osób posiada podwójne obywatelstwo i już od lat wyjeżdża za „chlebem” za granicę, czy to tylko sezonowo, czy na stałe.

Zobacz: Jak dostać legalnie pracę w Niemczech?

Gdy Polska przystąpiła do Unii Europejskiej, granice otworzyły się też dla tych, którzy nie mają „czerwonego paszportu”.

Otwarty rynek pracy ma wiele plusów

Obywatele polscy mogą podjąć pracę w wielu krajach Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego bez dodatkowych obwarowań. Im więcej ofert, tym bardziej rośnie szansa na zatrudnienie.

Jednak gdzie plusy, są i minusy

Czasem praca za granicą może być koszmarem. Dlaczego? Na miejscu może się okazać, że nie czeka na nas obiecana praca, mamy dostać wynagrodzenie o wiele mniejsze, niż obiecano, a warunki socjalne są dużo poniżej godnego minimum. Nie wspominając już o handlu ludźmi.

Dlatego przed podjęciem decyzji o wyjeździe zarobkowym warto się przygotować. Myślenie, że wszystko na pewno będzie dobrze i nic złego się nie stanie, może okazać się błędne.

Zobacz: Jak szukać pracy za granicą? Poradnik

- Osoby pragnące wyjechać do pracy do innego kraju nie powinny postępować zgodnie z przysłowiem „Polak mądry po szkodzie”. Zawsze należy solidnie się przygotować, szczególnie że są ku temu możliwości - radzi Sebastian Krajewski, doradca EURES, działający przy Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Opolu. - Wiadomo, nie można wszystkiemu zapobiec, ale można zminimalizować zagrożenie.

Sprawdzaj ogłoszenia

Lepiej unikaj lakonicznych ogłoszeń, w których podane jest tylko stanowisko pracy oraz numer kontaktowy.

Zanim zdecydujesz się na wyjazd, zbierz jak najwięcej informacji o pracodawcy.

W erze internetu to nic trudnego. Poszukaj strony internetowej firmy, do której się wybierasz. Poszperaj po forach internetowych - może znajdziesz opinie wcześniejszych pracowników lub będziesz mógł z kimś osobiście się skontaktować.

Pamiętaj! Jeśli masz pełną nazwę firmy, możesz zgłosić się do doradcy EURES i poprosić o sprawdzenie, czy dana firma rzeczywiście istnieje.

Zobacz: Praca za granicą do emerytury się nie liczy

Dodatkowo możesz skontaktować się z urzędem pracy danego kraju i samemu sprawdzić wiarygodność pracodawcy oraz oferty pracy.

Zbierz niezbędne informacje

Zanim udasz się do obcego kraju, zapoznaj się z przepisami prawnymi w nim obowiązującymi.

Przykładowo sprawdź, jakie przysługuje ci minimalne wynagrodzenie lub gdzie ewentualnie zarejestrować się po przyjeździe. Na miejscu możesz już nie mieć na to czasu.

Nie jest też regułą, że pracodawca zorganizuje ci zakwaterowanie. Jeśli nie masz zapewnionego noclegu, poszukaj go sobie już w Polsce.

Ważne! Pośrednik żąda opłaty za mieszkanie jeszcze przed wyjazdem? Nie płać, bo zwykle kończy się to tylko na pobraniu opłaty, a pracy możesz już nie dostać.

Bezpieczna oferta pracy

Czym jest bezpieczna oferta pracy? To oferta zgodna z warunkami zatrudnienia w danym kraju. Dzięki niej mamy pewność, że praca jest legalna, a nie „na czarno”.

Pamiętaj! Pracując za granicą podlega się tym samym prawom pracowniczym, co obywatele tego kraju.

Podpisanie umowy

Między pracodawcą a pracownikiem musi zostać zawarta pisemna umowa zgodna z obowiązującymi stawkami wynagrodzeń oraz innymi warunkami, takimi jak: długość urlopu, ochrona pracownicza czy przykładowo ubezpieczenie wypadkowe.

Zobacz: Do znalezienia bezpiecznej pracy za granicą możemy wykorzystać internet

W większości przypadków do jej podpisywania dochodzi na miejscu za granicą.

Pamiętaj! Umowa będzie sformułowana w języku pracodawcy, nie ma on obowiązku przygotowania jej tłumaczenia.

Zawsze jednak już przed wyjazdem możesz poprosić o jej przesłanie. Wtedy będziesz mógł skorzystać z pomocy tłumacza lub znajomej osoby.

Zaplanuj powrót

Zanim wyjedziesz, kup bilet powrotny. Jeśli za granicą napotkasz niemiłe niespodzianki, będziesz miał możliwość wyjazdu do domu.

Dodatkowo zabierz ze sobą adres i numer telefonu do polskiego konsulatu lub od osób, które również pracują w kraju, do którego wyjeżdżasz.

Weź też ze sobą pieniądze. To, że planujesz wyjazd do pracy, nie oznacza, że od razu dostaniesz wynagrodzenie. Musisz mieć przygotowaną odpowiednią ilość gotówki, dostosowaną do potrzeb danego kraju. Dlaczego? Z jednej strony - by na początek mieć za co kupić jedzenie czy pokryć koszty noclegu. Z drugiej - aby mieć możliwość ucieczki, gdy okaże się, że pracodawca jest nieuczciwy.

Weź też ze sobą dwa dokumenty potwierdzające tożsamość. Jeśli ktoś zabierze ci jeden lub go zgubisz, zostanie ci drugi.

Szukasz pomocy?

Nawet przy solidnym przygotowaniu do wyjazdu nigdy nie możesz mieć pewności, że na miejscu nie będzie przykrych niespodzianek. Co wtedy powinieneś zrobić?

Jeśli czujesz się oszukany przez pracodawcę, bo przykładowo nie wywiązał się ze swoich obowiązków i nie wypłacił ci wynagrodzenia, takie roszczenia musisz skierować do organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości w kraju, w którym pracowałeś.

Państwowa Inspekcja Pracy w Polsce, jak i polskie agencje zatrudnienia nie są właściwe do rozstrzygania spraw spornych między pracownikiem a zagranicznym pracodawcą, jak i występowania w twoim imieniu wobec pracodawcy zagranicznego czy organów sprawiedliwości i ścigania w obcym państwie. PIP pomoże tylko na tyle, na ile pozwala polskie prawo. W innym wypadku skieruje do właściwej instytucji za granicą.

Możesz się też zwrócić do właściwego urzędu pracy lub związków zawodowych w kraju, w którym pracujesz. Jak również do europejskich lub polskich doradców EURES, którzy także pomogą ci w miarę swoich możliwości.

Pod lupą

Poradnik powstał we współpracy z doradcami EURES w Opolu. EURES to sieć publicznych służb zatrudnienia i ich partnerów na unijnym rynku pracy, której celem jest międzynarodowe pośrednictwo pracy oraz informowanie o warunkach życia i pracy m.in. w Unii Europejskiej i w Szwajcarii.

Wszystkie oferty pracy oferowane w ramach EURES są weryfikowane przez urząd pracy danego kraju, a to oznacza przykładowo, że dany pracodawca nie zatrudnia nielegalnie cudzoziemców i prowadzi swoją działalność zgodnie z prawem.

Poszukiwanie pracy przez EURES jest bezpieczną formą znalezienia legalnej pracy za granicą.

W Opolu EURES działa przy Wojewódzkim Urzędzie Pracy. Można się kontaktować z: Sebastianem Krajewskim, doradcą, i Anną Piwowarczyk, asystentem. Wystarczy zadzwonić pod nr tel. 77 441 67 12, napisać maila na adres: [email protected] lub odwiedzić ich na miejscu w Opolu przy ulicy Głogowskiej 25 C.

Więcej informacji o EURES i bezpiecznych wyjazdach za granicę pod adresem: www.eures.europa.eu.