Zasady rozliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Resort zapowiada uproszczenie przepisów

Rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek poinformował, że do Biura RPO wpływają skargi przedsiębiorców na nowe regulacje w zakresie rozliczania składki zdrowotnej, wynikające z wejścia w życie przepisów Polskiego Ładu.

Problem polega m.in. na tym, że dochód z działalności gospodarczej na cele składki zdrowotnej jest inaczej określany niż dla celów podatkowych.

„Oprócz tego, że samo ustalenie podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne jest w praktyce bardzo skomplikowane, to skutkiem zmian jest, że niektórzy przedsiębiorcy płacą składkę zdrowotną od wyższej podstawy niż podatek dochodowy. Takie sygnały ostatnio pojawiają się także w mediach” – pisze RPO.

I wskazuje, że gdy ustalona podstawa wymiaru składki zdrowotnej w danym miesiącu jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego, podstawę wymiaru składki zdrowotnej za ten miesiąc stanowi kwota tego wynagrodzenia.

Tym samym, przy obliczeniu składki zdrowotnej nie można uwzględnić poniesionej straty.

Natomiast rozliczenie straty możliwe jest do odliczenia na cele podatkowe. Problem występuje także przy zawieszeniu działalności gospodarczej. Nie jest bowiem możliwe odliczenie dla celów składki zdrowotnej zwłaszcza kosztów poniesionych w okresie zawieszenia wykonywania działalności.

W odpowiedzi na pismo RPO, Michał Dzięgielewski, dyrektor departamentu w Ministerstwie Zdrowia przypomniał, że po wejściu w życiu przepisów Polskiego Ładu zarówno pracownik, jak i przedsiębiorca płacą składkę zdrowotną proporcjonalnie do swojego dochodu.

Dodał, że obecnie prowadzone są konsultacje społeczne ze środowiskiem księgowych dotyczące możliwości uproszczenia podstawy wymiaru składki zdrowotnej.

„Ze strony środowiska księgowych została przedstawiona propozycja, aby jeden z parametrów podatkowych - np. kwotę dochodu przedsiębiorcy wskazywaną w PIT-B - uczynić podstawą wymiaru składki zdrowotnej. Zgodnie z wyjaśnieniami przedstawionymi stronie społecznej przez Ministerstwo Zdrowia w obecnie obowiązującym stanie prawnym wyżej wymieniona propozycja nie jest możliwa do realizacji, bowiem różnicę pomiędzy podstawą opodatkowania w podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako „PIT”) a podstawą wymiaru składki w ubezpieczeniu zdrowotnym generują przepisy prawa, z których część została wprowadzona do regulacji Polskiego Ładu w odpowiedzi na postulaty przedsiębiorców i księgowych” – oświadczył Dzięgielewski.

Resort zdrowia proponuje uproszczenie ustalenia miesięcznej składki zdrowotnej, polegające na „wprowadzeniu od 1 stycznia 2024 r. instytucji składki stałej, obliczonej od 1/12 postawy rocznej wykazanej w ostatnim złożonym dokumencie rozliczeniowym, obejmującym rozliczenie składki rocznej”.

Ministerstwo Zdrowia zaznaczyło, że wspólnie z resortem finansów analizuje także inne możliwości mogące przyczynić się do uproszczenia obliczania podstawy wymiaru składki zdrowotnej oraz przybliżenia jej do podstawy opodatkowania w podatku PIT.