Zbiór ponad 17 łamańców językowych. Czy trudne do wymówienia zbitki wyrazowe to tylko zabawa?

Łamaniec językowy to nic innego jak trudna do wymówienia fraza. Może opierać się na podobnych, a jednak odmiennych fonemach (np.: s [s] oraz sz [ʃ]), specjalnej konstrukcji, np. grze słów lub innych właściwościach języka.

Skąd wzięła się nazwa takich konstrukcji? Podczas wymawiania łamańców, nasz język „plącze się” i „łamiemy go” na trudnych do wymówienia słowach.

Łamańce językowe, chociaż niezmiernie nas bawią, pomagają ćwiczyć wymowę. Są nieodzownym narzędziem pracy aktorów i lektorów – poprawiają dykcję i artykulację. Systematyczne ćwiczenie wymowy z pomocą łamańców pozwala uniknąć zacinania się, poprawia płynność wypowiedzi i minimalizuje liczbę błędów popełnianych przy wypowiadaniu trudnych słów.

Śmieszne rymowanki i zabawne zdania stosują też logopedzi w pracy z dziećmi i dorosłymi. To skuteczna pomoc w wypracowaniu prawidłowej wymowy.

Większość językowych łamańców jest powszechnie znana – niektóre z nich są naprawdę trudne i wymagają nie lada językowej sprawności, aby wymówić je bezbłędnie i w dodatku płynnie. Łamańce językowe to znakomity pomysł na rodzinną rozrywkę. Zachęcają dziecko do ćwiczeń, a przy tym zapewniają mnóstwo zabawy. Zabawne pomyłki i przeinaczenia nie będą bowiem wyłącznie dziecięcą domeną. Również rodzice, czy starsze rodzeństwo z pewnością będzie walczyć z plączącym się językiem.

• Król Karol kupił królowej Karolinie korale koloru koralowego.
• Stół z powyłamywanymi nogami.
• Lojalna Jola łajała jowialnego lokaja.
• Wyrewolwerowany rewolwerowiec wyrewolwerował swój rozrewolwerowany rewolwer.
• W czasie suszy szosa sucha. Suchą szosą Sasza szedł.
• Czy tata czyta cytaty Tacyta?
• I cóż, że ze Szwecji?
• Wyindywidualizowaliśmy się z rozentuzjazmowanego tłumu.
• Pchła pchłę pchła, pchła przez pchłę płakała, że pchła pchłę pchała.
• Czy się Czesi cieszą, że się Czesio czesze?
• Pękł pąk, pękł strąk, a bąk się zląkł.
• Podczas dżdżu nie zmiażdż dżdżownicy.
• Pewien szerszeń żuł raz żeń-szeń.
• Przez przemyską pszenicę przeszła przemycona przez przaśną przełęcz przeorysza przedniego zakonu.
• Matka tka tak, jak tkaczka tka, a tkaczka tka tak, jak matka tka!
• Czy trzy cytrzystki grają na cytrze, czy jedna gwiżdże, a trzecia łzy trze?
• Baba bada baobaby. Baba dba o oba baobaby.
• Koszt poczt w Tczewie – lub: Pocztmistrz z Tczewa.
• Szczoteczka szczoteczce szczebiocze coś w teczce.
• Wpadł ptak do wytapetowanego pokoju.

A na deser językowa pułapka. Czy potraficie płynnie i szybko „ugotować” odpowiednie zupy? Sprawdźcie!

• Ząb zupa zębowa, dąb zupa dębowa.

Łamańce językowe występują właściwie w każdym języku i sprawiają podobne trudności i radość jednocześnie. Jeśli uczymy się języka obcego, warto zainteresować się również łamańcami. Mogą być one wykorzystywane w nauce prawidłowej wymowy obcojęzycznych słów. Pomagają ćwiczyć wymowę dźwięków niewystępujących w języku polskim. Przyzwyczajają również nasz aparat mowy do obcych wyrazów.

Najpowszechniejszym językiem obcym w naszym kraju jest język angielski, więc na początek spróbujcie zmierzyć się z pełnym rozterek świstakiem:

• How much wood would a woodchuck chuck if a woodchuck could chuck wood?

(Ile drewna rzuciłby świstak, jeśli świstak mógłby rzucać drewnem?)