Zjazd TSKN zabrał głos w trzech ważnych sprawach

Uchwałę przypominającą, iż 25 lat temu Rzeczpospolita Polska oraz Republika Federalna Niemiec podpisały Traktat o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy zaprezentował obecnym lider VdG Barnard Gaida. W uchwale podkreślono, iż dokument ten miał ogromne znaczenie, ponieważ regulował stosunki zjednoczonych Niemiec z Polską na zasadach trwałego pokoju i bezpieczeństwa oraz dobrosąsiedzkiej współpracy. Z tej perspektywy reprezentanci struktur mniejszości w regionie przedstawili stan edukacji mniejszościowej w Polsce.

Do obszarów, które nie rozwinęły się w ostatnich latach w wystarczający sposób - czytamy w uchwale - należy przede wszystkim szeroko pojęta oświata skierowana do uczniów z kręgu mniejszości niemieckiej. Dlatego też apelujemy do rządów RP i RFN o zintensyfikowanie działań mających na celu: podniesienie jakości nauczania języka niemieckiego jako języka mniejszości w Polsce; tworzenie dwujęzycznych placówek oświatowych na terenach zamieszkałych przez mniejszość; wydanie podręczników do nauki niemieckiego jako języka mniejszości oraz do nauki takich przedmiotów jak „historia i kultura kraju pochodzenia mniejszości” oraz „geografia kraju pochodzenia mniejszości”; kształcenie nauczycieli przedmiotów nauczanych w dwóch językach; przygotowywanie materiałów dydaktycznych do nauczania przedmiotów w dwóch językach; pozyskiwanie nauczycieli z Niemiec na wszystkich etapach edukacyjnych.

Uchwała przypomina także, że potrzebne jest zarówno podniesienie wiedzy samej mniejszości jak i ogółu społeczeństwa na temat historii i dziedzictwa Niemców żyjących w Polsce, zwłaszcza na Śląsku. Taka wiedza obecna w świadomości większości może skutecznie pomóc w budowaniu klimatu tolerancji i akceptacji na co dzień.

Jednym ze sposobów osiągnięcia tego celu ma być pomoc przy utworzeniu w regionie centrum edukacyjnego oraz muzealnego Niemców.

- Efektywne zachowanie tożsamości, kultury i języka musi się dokonywać przy wsparciu edukacji. W obecnej sytuacji demograficznej sam przekaz domowy nie wystarczy - mówi lider TSKN Rafał Bartek. - Centrum edukacyjno-muzealne jest pozostaje ideą, ale to jest idea bardzo ważna. Pięć lat temu postulowaliśmy dokonanie przeglądu wystaw muzealnych w Polsce pod kątem obecności historii Niemców w Polsce. Nikt tego nie dokonał. Więc może prościej będzie stworzyć centrum, w którym znajdzie miejsce nie tylko stosowna wystawa muzealna, ale także sale, w których będziemy się mogli spotykać z nauczycielami i z uczniami i tam o mniejszości niemieckiej w Polsce i o jej historii mówić.

- Centrum edukacyjne mniejszości jest potrzebne także jako ośrodek metodyczny - uważa Marcin Gambiec, opolski radny mniejszości niemieckiej. - To powinno być - jak sama nazwa wskazuje miejsce centralne, gdzie spotykaliby się nauczyciele, by rozmawiać z metodykami, korzystać z pomocy. Myślę, że docelowo mogłoby tam działać Niemieckie Towarzystwo Oświatowe, prowadząc szkolenia dla pedagogów i egzaminy na certyfikaty.

Drugą ważną i obszerną uchwałą walnego zebrania TSKN było krytyczne stanowisko wobec projektu powiększenia Opola. Jej projekt przedstawił delegatom poseł MN Ryszard Galla.
W uchwale czytamy m.in.: Plan Prezydenta wprost narusza utrwaloną, wielowiekową, historyczną, ale i ekonomiczną strukturę „małych ojczyzn”, tych opolskich gmin. Gminy dotknięte planem (...) stanowią faktyczne wspólnoty społeczne, które od lat bardzo intensywnie pracują na wewnętrzny proces integracji, który aktualnie może zostać zahamowany. Forma ogłoszenia tego planu (...) jak również fakt przyjęcia przez Radę Miasta Opola uchwały intencyjnej, mimo wielkiego sprzeciwu społecznego (94 do 99 proc. głosów przeciw w konsultacjach przy wysokiej frekwencji na poziomie od 40 do nawet 60 proc. uprawnionych), świadczy w naszej opinii o ignorowaniu podstawowych zasad demokracji i dialogu - napisali delegaci.

Zdaniem delegatów oprócz motywów ekonomicznych jednym z celów planowanego poszerzenie granic miasta Opola, jest bezpośredni wpływ na zmianę proporcji narodowościowych w regionie zamieszkiwanym przez mniejszość niemiecką. (...) Jest rzeczą oczywistą, iż zmiana tych proporcji utrudni obywatelom polskim narodowości niemieckiej korzystanie z możliwości prawnych, gwarantowanych polskim i europejskim prawodawstwem w tym zakresie - głosi uchwała.

Oba dokumenty zostały przez uczestników spotkania przyjęte jednogłośnie.

Delegaci wprowadzili także zmiany do statutu TSKN. Wiele poprawek miało charakter kosmetyczny. Nowy, ważny i zmierzający w stronę odmłodzenia struktur w terenie jest zapis iż osoby między 16. a 18. rokiem życia będące członkami zwyczajnymi towarzystwa, mogą zostać wybrane do władz struktur terenowych na poziomie DFK (z uwzględnieniem, że większość członków zarządu to osoby pełnoletnie).

Walne zebranie opowiedziało się także za aktywizacją młodzieży w strukturach terytorialnych TSKN poprzez celowe realizowanie projektów kulturalnych i sportowych. Takim projektem pilotażowym ma być Dzień lub Tydzień Młodzieży. Zarząd Towarzystwa sprawdzi czy taką nową imprezę uda się zrealizować jeszcze w 2016 roku.

Zanim jeszcze doszło do głosowań - przed przerwą obiadową - plany TSKN na obecny rok zaprezentowała Zuzanna Donath-Kasiura, sekretarz Towarzystwa. Zaakcentowała, że członkowie mniejszości na Śląsku Opolskim chcą być aktywnymi i otwartymi ludźmi. Wśród projektów adresowanych do dzieci i młodzieży wymieniła między innymi Noce Bajek, które będą prowadzone w 20 kołach DFK, działanie Niemieckich Szkółek Piłkarskich we współpracy z Instytutem Goethego. Zapowiedziała także dalszą popularyzację dwujęzyczności w rodzinach z dziećmi, zapraszanie najaktywniejszej młodzieży na wyjazdy do Niemiec oraz bliską współpracę TSKN ze Związkiem Młodzieży Mniejszości Niemieckiej. Ważnym elementem działalności dorosłych członków MN będzie m.in. dalsze zabieganie o przyciąganie do regionu nowych inwestorów.