Żywność długoterminowa idealna na zapasy. Co można jeść po dacie z opakowania? Czym różni się „najlepiej spożyć przed” i „należy spożyć do”

Dobrze wiedzieć, które produkty możemy zaliczyć do grupy "żywność długoterminowa", by nie gromadzić w nadmiarze towarów, które stosunkowo szybko stracą przydatność, a my pieniądze, bo np. sery będzie trzeba wyrzucić. Aby unikać marnowania, warto odróżniać 2 określenia dat na opakowaniach.

Zacznijmy od wyjaśniania bardzo ważnej kwestii zapisów na żywności. Jeśli na opakowaniu produktu widnieje napis "należy spożyć do", wówczas data określa moment, po którym dany produkt na ogół nie nadaje się do wykorzystania. Może zaszkodzić naszemu zdrowiu. Takie zapisy znajdziemy głównie na świeżych produktach, typu mięso czy ryby. Na ogół po danym dniu produkt nie nadaje się do spożycia.

Od lat prowadzone są kampanie mające zapobiegać marnowaniu żywności. W jednej z nich UOKiK instruował: data minimalnej trwałości dotyczy okresu, do którego prawidłowo przechowywany lub transportowany produkt spożywczy zachowuje wszystkie swoje właściwości. Na produktach znajdziemy więc napis: "najlepiej spożyć przed …", np. na mleku UHT, majonezach, żywności w puszkach, bakaliach, mrożonkach.

Inaczej jest w przypadku produktów z napisem "najlepiej spożyć przed". Nawet gdy wskazana data minie, żywność jest zdatna do spożycia i dotyczy to produktów suchych. Jakich konkretnie? Wymieniamy je na kilku slajdach:

Jest kilka warunków dla przechowywania takiej żywności, by nawet po kilku latach można było ją zjeść:

• suche, najlepiej ciemne miejsce,
• hermetycznie zamknięte, szczelne opakowania.
• temperatura pokojowa ok. 18 stopni.

Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej radzi, by grupy produktów, co do których producent nie określił specjalnych wymagań przechowywania, umieścić poza lodówką (m.in. produkty zbożowo-mączne, w tym pieczywo, oliwę z oliwek, oleje, niektóre koncentraty, napoje).

"Należy jednak pamiętać, że produkty te, mimo że nie wymagają stosowania obniżonych temperatur, to powinny być przechowywane w chłodnym (optymalnie +18°C), suchym i ciemnym miejscu".

Bardzo długo, nawet kilka lat mogą nam posłużyć domowe przetwory - dżemy czy kiszonki, do których przygotowania użyliśmy naturalnych konserwantów: cukru, soli czy octu. Zawsze warto weryfikować czy żywność po terminie nie ma oznak zepsucia. W przypadku puszki czy słoika będzie to np. wybrzuszenie dekielka.

Chcąc przedłużyć przydatności produktów spożywczych, nie można zapomnieć o mrożeniu. Drogą do niemarnowania jedzenia jest także wybór produktów i dań mrożonych. Kupne czy własnoręcznie przygotowane mrożonki wydzielamy, czyli wyjmujemy i jemy tyle, ile akurat potrzebujemy. Reszta zostaje w zamrażalniku. Mrożone ryby, pierogi, warzywa czy owoce z powodzeniem można sobie "dawkować". Sprawdzi się tu np. worek strunowy.

Prawie 63 proc. Polaków deklaruje, że z różną częstotliwością (często, czasami, rzadko), ale jednak wyrzuca pieczywo. Na kolejnych pozycjach znajdują się: świeże owoce (57,4 proc.), warzywa tzw. nietrwałe, typu sałata, rzodkiewka, pomidory, czy ogórki (56,5 proc.), wędliny (51,6 proc.) oraz napoje mleczne (47,3 proc.), czytamy w publikacji: "Nie marnuj jedzenia 2020. Raport Federacji Polskich Banków Żywności".

Najczęstsze powody wyrzucania żywności:

• jej zepsucie,
• przeoczenie daty ważności,
• przygotowanie zbyt dużej ilości jedzenia,
• zbyt duże zakupy.

Do akcji Często dobre dłużej przystąpiło 26 partnerów, a na ponad 140 produktach znajdziemy specjalną etykietę "Często Dobre Dłużej". Na zmianę etykiety zdecydowało się już 26 firm działających w Polsce m.in. Danone, Winiary, Frosta, Auchan, Kaufland, Soligrano, Herbapol, Pan Pomidor, Wege Siostry.

29 września obchodzimy Międzynarodowy Dzień Świadomości nt. Strat i Marnotrawstwa Żywności ONZ.

- O ile kiedyś konsumpcja produktów po terminie budziła szereg wątpliwości i kojarzyła się z problemami żołądkowymi, teraz zaczynamy dostrzegać, że jedzenie jest „Często Dobre Dłużej”. Już na ponad 140 ulubionych produktach Polaków umieściliśmy specjalne piktogramy „Często Dobre Dłużej: Popatrz, Powąchaj, Posmakuj”, zachęcające do korzystania ze swoich zmysłów, aby ocenić czy produkt dalej nadaje się do spożycia. To rewolucja, do której przyłączyło się wielu producentów żywności. Cel jest jeden - nie marnować! - mówi Anna Kurnatowska, Country Managerka Too Good To Go w Polsce.

Przeglądasz lodówkę lub szafkę w kuchni i sprawdzasz terminy na opakowaniach. Słusznie. Ale czy przed wyrzuceniem np. puszki z mielonką konserwową albo kukurydzą czytasz, co napisano na opakowaniu? Jeśli widnieje: "najlepiej spożyć przed", zweryfikuj, czy produkt rzeczywiście popsuł się, bo możesz niepotrzebnie wyrzucić dobre jedzenie.

Aż 1/10 żywności w Unii Europejskiej marnuje się przez błędną interpretację oznaczeń na opakowaniach. To 88 mln ton jedzenia! W Polsce 60 procent (3 mln ton) wyrzucanej żywności pochodzi z gospodarstw domowych. Okazuje się, że większość z nas (58 proc. Polaków) nie kupuje przecenionych produktów z krótką datą (Badanie PROW 2019), przekazują twórcy aplikacji Too Good To Go. Ich najnowsza kampania "Często dobre dłużej. Popatrz — Powąchaj — Posmakuj" ma to zmienić.

W Polsce aż 64 proc. dorosłych nie wie, co tak naprawdę oznaczają etykiety umieszczone na produktach spożywczych (dane KE 2018).