Obywatelka Renata - komentarz Grzegorza Flerianowicza

Filmowe partnerki obu bohaterów są odbiciem charakterystycznych dla swej epoki i kraju zachowań buntującej się, lewicującej młodzieży. Podczas gdy Jenny (wybranka Gumpa) to typowa przedstawicielka pokolenia dzieci-kwiatów, bunt Renaty (żony Piszczyka) miał charakter rewizjonistyczny. Według tego podejścia system komunistyczny lat powojennych był zły bo odszedł od ideałów Marksa i Lenina; nie tylko nie spowodował upadku tradycyjnych, konserwatywnych zachowań społecznych, ale w pewnych sytuacjach nawet je utrwalał. Do tego, co ważne, Renata jest córką prominentnego działacza partyjnego - buntuje się wobec niego, ale korzysta z nazwiska, pozycji i układów.

Filmowy archetyp Renaty nie jest zbyt popularny w polskim kinie, a szkoda bo ma bardzo wiele odpowiedników w rzeczywistości i mógłby wiele zjawisk tłumaczyć. Dzieci polskich komunistów, dobrze wykształcone, wychowane w specyficznym, bogatym środowisku nowej marksistowskiej arystokracji, stały często w pierwszym szeregu różnych lewicowo-liberalnych przedsięwzięć:. Czy kierowało tym poczucie wyższości, krzywdy, a może misji dziejowej lub wyjątkowej pozycji społecznej - to już pytanie do socjologów.

Wracając na kinowe podwórko. W najbliższym czasie na ekrany kin światowych, a później polskich wejdzie najnowszy film Agnieszki Holland „Zielona granica”. Znając zapowiedzi, fragmenty, a także mocne polityczne zaangażowanie reżyserki możemy spodziewać się raczej antypolskiego paszkwilu niż obiektywnego obrazu. Tym bardziej że, przynajmniej w moim subiektywnym odczuciu, nikt tak bardzo nie kojarzy się z filmową Renatą jak właśnie pani Holland. Może więc dla zrozumienia otaczającego nas świata lepiej po raz kolejny zobaczyć perypetie postaci granej przez Jerzego Stuhra niż przez jego syna.