Zawodówki muszą dawać gwarancję zatrudnienia

Szkoły zawodowe przeżywają od kilku lat renesans, uczniowie coraz chętniej je wybierają, a samorządy inwestują w warsztaty i kadrę. Na dodatek ten rok szkolny ogłoszono "Rokiem Szkoły Zawodowców". Niestety, szkolnictwo zawodowe jeszcze nie funkcjonuje tak, jak powinno. Z danych samych szkół wynika bowiem, że na Opolszczyźnie zaledwie 35 procent absolwentów tego typu placówek pracuje w wyuczonych zawodach.

- Chcielibyśmy, żeby ten odsetek był jednak większy - nie ukrywa Halina Kajstura, dyrektor Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Strzelcach Opolskich.

Dlaczego dwóch na trzech absolwentów nie pracuje w fachu, któremu poświęciło kilka lat nauki? Młodzi ludzie zbyt często wybierają szkoły zawodowe z przypadku, bez wsparcia doradców zawodowych, którzy powinni sprawdzić predyspozycje uczniów gimnazjów i zaproponować im najlepsze dla nich kierunki. Problem dotyczy nie tylko Opolszczyzny, ale całej Polski. Rząd o tym wie i chce wprowadzić szereg mechanizmów, które mają poprawić skuteczność szkolnictwa zawodowego.

Od 1 marca 2015 r., a więc w momencie, kiedy gimnazjaliści przystępują do wyboru szkół, w których będą kontynuować naukę, na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej pojawi się "Mapa szkół zawodowych". Dzięki niej uczniowie i ich rodzice uzyskają dostęp do informacji o wszystkich prowadzących kształcenie zawodowe w ich najbliższym otoczeniu oraz możliwościach kształcenia w konkretnych zawodach.
Do końca czerwca ma zostać przeszkolonych aż 18 tysięcy nauczycieli i dyrektorów gimnazjów, którzy będą doradcami zawodowymi. W systemie pojawią się także nowe zawody, m.in. mechanik motocyklowy. Wnioskowali o to sami pracodawcy.

- Zdarza się, że uczniowie technikum nie radzą sobie z nauką i w połowie roku szkolnego chcieliby przenieść się do zawodówki. Niestety, nie jest to możliwe, ponieważ uczniowie podpisują tam umowy z pracodawcami na 36 miesięcy w celu przygotowania zawodowego. Strata pół roku jest nie do odrobienia - mówi Wiesław Kopterski, dyrektor CKZiU w Prudniku. - Dlatego jest bardzo ważne, by takie decyzje podejmować z głową i będąc do nich przygotowanym.

Uczniom kędzierzyńsko-kozielskich gimnazjów zorganizowano w zeszłym roku wycieczki do kilku dużych miejscowych firm, m.in. stoczni Damen i firmy transportowej AutoZAK. Dzięki temu jeszcze przed podjęciem decyzji o wyborze szkoły i przyszłego zawodu mogli sprawdzić, czy to w ogóle im odpowiada. Tutejsze szkoły zawodowe podpisują też umowy z dużymi zakładami pracy w sprawie przeszkolenia praktykantów. Uczniowie pracują m.in. w Bergerze, który produkuje elementy metalowe.
- Kładziemy bardzo duży nacisk na współpracę naszych szkół z zakładami pracy, oddajemy szereg nowoczesnych pracowni, w których sprzęt jest podobny do tego, z jakim zetkną się w zakładzie pracy - podkreśla Adam Lecibil ze Starostwa Powiatowego w Kędzierzynie-Koźlu.

Nie wszędzie jednak współpraca szkół z zakładami jest tak rozwinięta jak w przemysłowym Kędzierzynie. Dlatego kilka dni temu ministrowie: edukacji, pracy, skarbu i gospodarki zawarli porozumienie, dzięki któremu zostanie nawiązana bliska współpraca specjalnych stref ekonomicznych ze szkołami zawodowymi. Firmy, które dostają ulgi na prowadzenie działalności, mają opierać swoje zatrudnienie właśnie na miejscowych szkołach. MEN chce też promować edukację w szkołach zawodowych. Dziś wciąż zbyt często są one traktowane jako szkoły tzw. drugiego wyboru.

Rusza już także program "Wsparcie w starcie", przygotowany przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej oraz Bank Gospodarstwa Krajowego. To propozycja nisko oprocentowanych pożyczek dla tych, którzy chcą założyć swój pierwszy biznes. Kredyty będzie można uzyskać w maksymalnej kwocie do ok. 75 tys. zł, przewidziane są m.in. dla absolwentów szkół zawodowych.