Badyhołzy, hymd i ancug, czyli co skrywa ślonski szrank? Czy uda Wam się odgadnąć nazwy ubrań w gwarze śląskiej? Sprawdźcie się!

Danuta Pałęga
Danuta Pałęga
Czako - górnicza czapka
Czako - górnicza czapka pixabay
Śląskie szafy, szczególnie te w starych izbach naszych babek, potrafią skrywać prawdziwe klejnoty... Czy zastanawialiście się kiedyś, jak po śląsku nazwać koszulę, spódnicę czy krawat? Przygotowaliśmy zestawienie nazw części garderoby, oczywiście - w gwarze śląskiej. Jesteście ekspertami w tej dziedzinie? Ciekawe! Sprawdźcie, czy uda Wam się poprawnie trafić wszystkie słowa!

Spis treści

Śląski etnolekt. Skąd wzięła się gwara na Górnym Śląsku?

Śląski etnolekt ma swoje unikalne wyrażenia, słownictwo i gramatykę, które mogą być trudne do zrozumienia dla osób niezwiązanych z regionem. Jest on ważnym elementem tożsamości kulturowej mieszkańców Górnego Śląska, którzy często używają go w codziennej komunikacji i podtrzymywaniu lokalnych tradycji. Skąd wzięła się śląska godka?

Nazwy ubrań w gwarze śląskiej. Znacie wszystkie? Zobaczcie:

Gwara śląska powstała w wyniku wielowiekowych procesów historycznych i społecznych. Dla wielu Ślązaków to nie tylko zbiór słów, ale przede wszystkim ważny element tożsamości.

Powstanie gwary śląskiej można przypisać głównie trzem czynnikom:

  1. Wpływ migracji i kolonizacji: Górny Śląsk był obszarem, na którym przez wieki osiedlały się różne grupy etniczne i narodowościowe. Przybysze z pobliskich regionów przynosili ze sobą swoje własne gwary i dialekty. Te różnorodne wpływy językowe stopniowo złączały się, tworząc charakterystyczne cechy etnolektu śląskiego,
  2. Rozwój przemysłu węglowego i hutniczego: Górny Śląsk był regionem o bogatych złożach węgla i surowców mineralnych, co przyciągało licznych robotników i pracowników do tutejszych kopalń i hut. Ludzie ci pochodzili z różnych miejsc i mówili różnymi językami, co przyczyniło się do powstania mieszanki dialektów i gwary,
  3. Historyczne związki z Niemcami i Polską: Górny Śląsk, ze względu na swoje strategiczne położenie, był areną rywalizacji między Polską a Niemcami. Terytorium to wielokrotnie zmieniało przynależność państwową w ciągu wieków. W rezultacie, wpływy języka niemieckiego i polskiego były obecne w kulturze i języku regionu, co przyczyniło się do wykształcenia charakterystycznej gwary śląskiej.

Śląskie stroje ludowe. Co wchodzi w ich skład?

Śląskie stroje ludowe są częścią bogatej tradycji kulturowej regionu. Charakteryzują się różnorodnością wzorów, kolorów i detali, odzwierciedlając unikalne cechy poszczególnych podregionów Śląska.

Stroje ludowe stanowią ważny element identyfikacji regionalnej i są noszone z dumą podczas uroczystości, festiwali i innych wydarzeń kulturalnych.

Męski strój, kojarzony ściśle ze śląskim, to zazwyczaj górniczy mundur z pióropuszem.

Skład kobiecego śląskiego stroju ludowego może się różnić w zależności od konkretnej miejscowości czy podregionu, ale zazwyczaj obejmuje następujące elementy:

  • Suknia lub spódnica - często jest to długa i obfita sukienka, wykonana z tkanin ozdobionych haftami, koronkami, falbanami lub aplikacjami,
  • Bluzka - może to być dopasowana lub luźna bluzka, zwykle ozdobiona haftami lub koronkami,
  • Gorset lub kamizelka - często noszone wraz z suknią lub spódnicą, aby podkreślić talię,
  • Fartuch - kolorowy fartuch, często ozdobiony haftami, noszony na wierzchu sukni lub spódnicy,
  • Chustka - zwykle jest to jedwabna lub bawełniana chustka noszona na szyi lub wokół ramion jako ozdoba,
  • Haftowane dodatki - wiele strojów śląskich jest zdobionych ręcznym haftem, który tworzy piękne wzory i motywy roślinne,
  • Nakrycie głowy - może to być kwiecisty wianek, kokarda, chusta lub czapka, która uzupełnia całość stroju,
  • Biżuteria - wśród elementów biżuterii noszonych w śląskim stroju ludowym można znaleźć naszyjniki, broszki, kolczyki i pierścienie, często są to korale w czerwonym kolorze.

Warto podkreślić, że śląskie stroje ludowe są zróżnicowane i każdy z nich posiada unikalne cechy, które odzwierciedlają lokalne tradycje, wzorce haftów, kolory i detale.

Nie przeocz

W śląskiej szafie. Oto 19 przedmiotów, które znajdują się w niemal każdej garderobie, ale po śląsku. Znacie wszystkie nazwy?

Zachęcam Was, szanowni czytelnicy, do zgłębiania tajemnic gwary śląskiej i odkrywania jej uroków. Kto wie, może przypadkiem poznacie nowe słowo, które stanie się Waszym ulubionym lub przypomnicie sobie któreś z dawno niesłyszanych?

Czy wiecie jak po śląsku nazywa się "garnitur" albo "kąpielówki"? Dziś przygotowaliśmy zestawienie śląskich odpowiedników nazw ubrań. Może słyszeliście już niektóre z nich, ale czy znacie wszystkie? Przekonajcie się!

Koniecznie poinformujcie nas jak Wam poszło. Czy któreś ze śląskich słów zasługuje na dodanie do naszego zestawienia? Jesteśmy ciekawi, co o tym sądzicie!

Nie przeocz

od 12 lat
Wideo

Bohaterka Senatorium Miłości tańczy 3

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na nto.pl Nowa Trybuna Opolska