Bezrobocie galopuje i zatrważa

Najświeższy komunikat Głównego Urzędu Statystycznego nie pozostawia złudzeń: w styczniu br. bezrobocie w kraju osiągnęło 18 proc. i było wyższe niż prognozowali eksperci. Bez pracy pozostaje już 3 mln 253 tys. rodaków. Tylko w styczniu ich liczba wzrosła o 140 tysięcy osób. Wciąż prawie 80 proc. bezrobotnych nie ma uprawnień do zasiłku.
Na Opolszczyźnie sytuacja pod tym względem jest podobna. W styczniu br. znów wzrosło w regionie bezrobocie. Przybyło dalszych 3860 osób, które utraciły pracę najczęściej z przyczyn leżących po stronie zatrudniającego (ich liczba uległa podwojeniu w stosunku do stanu ze stycznia ub. roku). Łącznie w województwie pozostaje bez pracy 82 417 osób. Ogromna większość z nich (80,4 proc.) utraciła już prawo do pobierania zasiłku. W styczniu stopa bezrobocia na Opolszczyźnie osiągnęła pułap 18,6 proc. i po raz kolejny już od dwóch lat była wyższa od średniej krajowej.

Zwiększenie liczby bezrobotnych nastąpiło we wszystkich powiatach. Największy skok, jak wyliczyła Joanna Janeszik z referatu badań i informacji o rynku pracy w opolskim WUP, dokonał się w powiecie nyskim. Do już pozostających bez pracy przybyło kolejnych 929 osób. Ten powiat od dłuższego już czasu notuje najwyższą w województwie stopę bezrobocia. W styczniu br. osiągnęła ona poziom 28,2 proc. i była wyższa o 1,4 proc. od stopy z grudnia 2001 r.
Bezrobocie w powiecie nyskim "nakręciły" zwolnienia w Zakładach Urządzeń Przemysłowych i Daewoo Motor. Z identycznych przyczyn doszło do wzrostu stopy bezrobocia w Opolu i powiecie opolskim ziemskim, gdzie przybyło łącznie 1037 osób pozbawionych pracy. W tym ostatnim przypadku statystykę ukształtował głównie tułowicki Porcelit. Oto w następstwie ogłoszonej przez sąd upadłości tej społki ponad 680 osób otrzymało od syndyka wypowiedzenia; właśnie w styczniu byli pracownicy Porcelitu zaczęli się rejestrować w Powiatowym Urzędzie Pracy jako bezrobotni. Najniższa liczba osób pozostających bez pracy utrzymuje się w powiecie krapkowickim - 3505, choć i tu przybyło ich ostatnio prawie dwieście.

Dlaczego bezrobocie w regionie rośnie zwłaszcza na początku każdego roku kalendarzowego? Zdaniem Jacka Suskiego, dyrektora opolskiego WUP, w tym okresie wygasa ważność zawartych wcześniej umów o pracę na czas określony. Ludzie odchodzą z firm, a nowych przyjęć nie ma - pracodawcy wolą na ogół odczekać, zorientować się jaka będzie koniunktura, przepisy, i dopiero od tego uzależniają poziom zatrudnienia. - Teraz na przykład zwłoka w przyjęciach do pracy może mieć swe źródło w oczekiwaniu na nowelizację kodeksu pracy i związaną z tym obniżkę kosztów utrzymania pracownika na etacie - przypuszcza Suski.

Wspomniana już ponad 18-procentowa stopa bezrobocia na Opolszczyźnie nie obrazuje w pełni dramatycznej sytuacji na lokalnym rynku pracy. A nie obrazuje, bo nie uwzględnia osób, które przeszły na zasiłek przedemerytalny lub na świadczenia przedemerytalne. Tych zaś jest odpowiednio 1811 i 854. - Gdyby do tych i GUS-owskich oficjalnych wyliczeń dodać opolan pracujących legalnie i "na czarno" poza granicami kraju (liczebność tej ostatniej grupy szacowana jest na ok. 70 tys osób), wówczas stopa bezrobocia na Opolszczyźnie wyniosłaby grubo ponad 30 proc. - ostrzega Jacek Suski.
W kraju bezrobocie niższe niż na Opolszczyźnie utrzymuje się tylko w województwach mazowieckim (13,4), małopolskim (14,4), podlaskim (15,7), wielkopolskim (15,9), śląskim (16,2), lubelskim (16,3) i podkarpackim (17,8). Najwyższą stopę bezrobocia notuje województwo warmińsko-mazurskie - 29,3 proc. W Europie najniższym wskaźnikiem bezrobocia legitymuje się Holandia (2,2 proc.). Wśród państw byłego bloku socjalistycznego mniej bezrobocia niż w Polsce jest tylko na Węgrzech (5,6 proc.) i w Czechach - 9,4 proc.