Dlaczego pracodawcy nie chcą zatrudniać niepełnosprawnych? Raport.

Według szacunków specjalistów przyjmuje się, że na świecie żyje ponad 500 milionów osób niepełnosprawnych, co stanowi około 10 proc. całej ludzkości. W krajach Unii Europejskiej natomiast współczynnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych sięga aż 50 proc.

Dlaczego, więc u nas liczba ta jest taka mała?

Niski procent aktywności zawodowej niepełnosprawnych w Polsce nie wynika z ich bierności.

Inwalidzi chcą i próbują podejmować pracę w swoim zawodzie. Jednakże wśród większości pracodawców wciąż napotykają wiele problemów w postaci uprzedzeń, bądź nieprzystosowanych do ich potrzeb budynków.

Ciężko już na starcie

Niepełnosprawni w naszym kraju, w porównaniu do osób sprawnych, mają gorszy dostęp do edukacji, a co za tym idzie, słabszy dostęp do rynku pracy.

Prawie 50 proc. osób niepełnosprawnych posiada najwyżej wykształcenie podstawowe, a liczba niepełnosprawnych kończących studia wyższe nie przekracza kilku procent. Niestety, nie tylko wykształcenie i umiejętności są przeszkodą dla inwalidów.

Wielu pracodawców do tej listy dodaje jeszcze:

• niewydajność,
• przysparzanie kłopotów,
• niekonkurencyjność w stosunku do osób sprawnych,
• częste urlopy zdrowotne.

Nie zdają sobie oni sprawy z tego, że osoba niepełnosprawna może okazać się doskonałym pracownikiem. Podjęcie pracy przez osobę niepełnosprawną daje jej poczucie niezależności finansowej oraz pełnoprawne funkcjonowanie w społeczeństwie. Dlatego taką szansę docenia ona dużo bardziej niż inni i angażuje się w pracę oraz w życie firmy.

Niedoinformowany pracodawca

Mimo że niepełnosprawni coraz częściej pokazują się w kampaniach społecznych, uczestniczą w wydarzeniach kulturalnych, wychodzą z cienia, to oferty pracy dla nich są wciąż bardzo wyselekcjonowane.

Dlatego też znalezienie zatrudnienia w swoim zawodzie nie należy do najłatwiejszych zadań.

Nawet dogodne dla pracodawców rozwiązania prawne oraz dofinansowania ze strony państwa, nie zwyciężają z podstawowym problemem, jakim jest dyskryminacja i złe nastawienie.

Niepełnosprawni w Polsce. Konwencja ONZ niepodpisana

Większość pracodawców nie zdaje sobie sprawy z tego, że pracownik niepełnosprawny często jest bardziej efektywny niż pełnosprawny.

Justyna Frieske, koordynator programu „Pomóż sam sobie", który promuje zatrudnienie osób niepełnosprawnych w Wielkopolsce:

– Pracodawcy mają często również problemy ze znalezieniem rzetelnych informacji, dotyczących zasad zatrudniania osób niepełnosprawnych, nie wiedzą, jakie warunki powinni spełnić i jakie korzyści mogą z tego czerpać. Nasze działania mają na celu nie tylko przełamać obawy pracodawców przed zatrudnianiem osób niepełnosprawnych, ale również ułatwić komunikację między tymi dwoma grupami. Dlatego, w ramach naszego projektu uruchomiliśmy specjalną stronę internetową i forum. Mamy nadzieję, że informacje, które pracodawcy znajdą na naszej stronie internetowej, zaktywizują i zainspirują firmy do współpracy z niepełnosprawnymi.

Argumenty pracodawców

Według danych Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) ponad 80 proc. badanych pracodawców uważa, że osoby niepełnosprawne powinny pracować na otwartym rynku pracy, mimo to większość z nich nie planuje zatrudniać takich pracowników.

Dzieje się tak mimo tego iż pracodawcy mogą czerpać korzyści z zatrudniania inwalidów. Firmy, które zatrudniają taką osobę otrzymują dofinansowanie wynagrodzeń dla pracowników i zyskują przywileje.

Ulgi obejmują:

• obniżenie obowiązkowych opłat na rzecz PFRON lub zwolnienie z nich,
• zwrot kosztów przystosowania miejsca do pracy osoby niepełnosprawnej,
• a także refundację kosztów szkoleń.

– Najczęściej wymieniane przeszkody w zatrudnieniu niepełnosprawnych to trudności w uzyskaniu potrzebnych informacji, konieczność i wysiłek związany z dostosowaniem infrastruktury zakładu pracy do potrzeb niepełnosprawnych, biurokracja czy wciąż zmieniające się przepisy – mówi Justyna Frieske. – Jednak każdy zainteresowany zatrudnieniem osoby niepełnosprawnej może w specjalnie utworzonych punktach i na stronach internetowych uzyskać pomoc przy wypełnianiu wniosków, dokumentów i niezbędne informacje na ten temat – dodaje.

Tylko systematyczne i jasne dostarczanie pracodawcom informacji na temat możliwości i korzyści płynących z zatrudnienia osób niepełnosprawnych może zmienić sytuację inwalidów na rynku pracy.