Gwara śląska. Amajza, dynga, haferfloki i inne. 13 śląskich słów, które zrozumie tylko prawdziwy hanys! Dacie radę ze wszystkimi? Sprawdźcie

Danuta Pałęga
Danuta Pałęga
Gwóźdź - nagel
Gwóźdź - nagel Pixabay
Ślonsko godka nie dla wszystkich? Wśród mieszkańców regionu istnieje takie przekonanie, że kto nie mówi po śląsku ten nie jest "prawdziwy hanys". Zapytaliśmy zatem naszych internautów, które słowa, w ich odczuciu, są tymi najtrudniejszymi i znają je tylko eksperci od ślonskiej godki. Wśród setek propozycji, wybraliśmy 13. Kto z Was zna je wszystkie? Ciekawe!

Spis treści

Etnolekt, język czy gwara - do której grupy należy ślonsko godka?

Ślonsko godka jest interesującym fenomenem językowym, który może być sklasyfikowany jako etnolekt, gwara lub nawet język, w zależności od perspektywy i kryteriów oceny. Używa się jej głównie na terenie Górnego Śląska.

Od zarania dziejów uważana jest za nośnik unikalnej kultury i tożsamości naszego regionu.

13 najtrudniejszych słów po śląsku. Tak zdecydowali internauci:

Etnolekt to odmiana języka używana przez określoną grupę etniczną lub społeczności, która ma swoje cechy wyróżniające. W przypadku ślonskiej godki można argumentować, że jest to etnolekt, ponieważ wykorzystuje się ją przez społeczność śląską, która ma silnie zakorzenione tradycje, kulturę i historię.

Ślonsko godka posiada specyficzne cechy fonetyczne, leksykalne i gramatyczne, które odróżniają ją od innych odmian językowych.

Z drugiej strony, można również traktować śląską godkę jako gwarę. Gwara to regionalna odmiana, która różni się od standardowej wersji danego języka, ale jest zrozumiała dla osób posługujących się nim.

Ślonsko godka ma wiele elementów gwary, takich jak charakterystyczne akcentowanie, słownictwo i wyrażenia, które są charakterystyczne dla regionu. Osoby posługujące się językiem polskim mogą zrozumieć śląski, choć mogą też napotkać trudności ze zrozumieniem niektórych lokalnych wyrażeń.

Niektórzy uważają, że ślonsko godka ma cechy języka. Język jest kompleksowym systemem komunikacyjnym, który ma swoje własne zasady gramatyczne i literaturę.

Zwolennicy tego poglądu argumentują, że śląski ma swoje zasady gramatyczne, które odróżnia go od języka polskiego, takie jak odmiana rzeczowników, czasowniki nieregularne i inną strukturę zdania.

Istnieją publikacje i teksty literackie napisane po śląsku, co świadczy o rozwoju tego języka jako formy literackiej.

Hanysy, gorole i medalikorze. Jak ich rozróżnić?

Hanysy, gorole i medalikorze to trzy terminy często używane do określenia różnych grup ludności, szczególnie mocno związanych z regionem Śląska. Najczęściej są one często używane w kontekście regionalnych stereotypów i nie mają na celu nikogo obrazić.

Rdzennych mieszkańców Górnego Śląska często określa się mianem "hanysów". Mało kto wie, że to słowo początkowo miało charakter obraźliwy. Jego pochodzenie można odnaleźć w niemieckim imieniu "Hans", które miało sugerować, że Ślązacy są w rzeczywistości Niemcami. Niemniej jednak, sami hanysi przejęli to określenie i obecnie zwykle nie ma ono negatywnego wydźwięku.

Stereotypowe cechy przypisywane hanysom to miłość do górniczej historii regionu, dumę z lokalnej tożsamości, a także charakterystyczne akcentowanie i specyficzne słownictwo.

Nie przeocz

W społeczności Górnego Śląska, wszystkie osoby spoza regionu są nazywane "gorolami". Termin ten odnosi się również, w węższym znaczeniu, do mieszkańców Zagłębia. Nazwa "gorol" wywodzi się od terminu "górala", który pojawił się w połowie XIX wieku, kiedy Górny Śląsk został połączony koleją z resztą kraju.

W tym okresie górale z Małopolski zaczęli masowo migrować w te strony, poszukując okazji handlowych lub pracując za granicą. To wtedy narodziło się słowo "gorol", które z biegiem czasu rozszerzyło swoje znaczenie pierwotne.

Medalikorze to termin, który jest używany w odniesieniu do mieszkańców Częstochowy. Jak łatwo się domyślić, pochodzi ono od „medalików”, czyli dewocjonaliów, które od wieków masowo tu produkowano i sprzedawano pielgrzymom przybywającym na Jasną Górę.

Medalikorze są kojarzeni z głęboko zakorzenioną wiarą katolicką, tradycją, kulturą ludową i gościnnością. Mają silne więzi z lokalnym dziedzictwem kulturowym i są często opisywani jako ludzie religijni i troszczący się o tradycje.

Zapytaliśmy naszych internautów i wybrali. Te słowa zrozumieją tylko prawdziwi Ślązacy! Sprawdźcie, czy je znacie

Od dłuższego czasu zachęcam Was, szanowni czytelnicy, do zgłębiania tajemnic gwary śląskiej i odkrywania jej uroków. Tak jest i tym razem.

Przygotowując ten materiał, zapytaliśmy internautów ze Śląska, które słowa, w ich odczuciu, zrozumieją tylko prawdziwi Ślązacy. Ogrom propozycji przerósł nasze najśmielsze oczekiwania!

Pojawiło się kilka setek odpowiedzi od Was, więc musieliśmy dokonać radykalnych wyborów... Postanowiliśmy zatem, drogą losowania, wybrać 13 słów, których znaczenie znają jedynie zagorzali hanysi.

Koniecznie poinformujcie nas jak Wam poszło. Czy któreś ze słów zasługuje na dodanie do naszego zestawienia "najtrudniejszych"? Jesteśmy ciekawi, co o tym sądzicie!

Nie przeocz

Zobacz także

od 12 lat
Wideo

Bohaterka Senatorium Miłości tańczy 3

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na nto.pl Nowa Trybuna Opolska