Janek Płaskoń. Ostatnie ekg

W kolejce po śmierć nie zawsze panuje ludzki porządek i od czasu do czasu przed zgrzybiałych staruszków wepchnie się ktoś w sile wieku.
Zmarły 23 sierpnia 2013 r. red. Jan Płaskoń miał dopiero 56 lat. Od tego dnia mówi się o nim: był. Tę okrutną formę czasu przeszłego może choć trochę złagodzić jedynie podarowana Jankowi nasza pamięć.

Jeden z najlepszych polskich reportażystów, chyba bardziej doceniany w kraju niż w Opolu. To miasto ma talent do niewykorzystywania talentów i twórczego potencjału ludzi chcących tu, na miejscu, robić użytek ze swych zalet. Zresztą Janek nie czynił nic, aby się przypodobać władzom (bez względu na ich polityczny kolor czy odcień). Także tej licznej części narodu, której autorytetem i rozmówcą jest gadająca w TV ludzkim głosem margaryna Delma, też nie schlebiał. Był więc na własne życzenie osobny i trochę staroświecko naiwny, bo szacunek u czytelników bardziej sobie cenił niż czytelnicze pochlebstwa.

Zawodową przygodę dziennikarską zaczynał w "Trybunie Opolskiej", jeszcze za starego reżimu, czyli w czasach, kiedy to - jak wynika z obecnej polityki historycznej - ludzie porządni jeśli pili, to tylko ocet (bo nic innego w sklepach nie było), a 105 procent społeczeństwa bez przerwy zwalczało "komunę" przy pomocy tajnych współpracowników czerwonej bezpieki.

Janek Płaskoń, w samej swej istocie, w głębi duszy i serca, był poetą, o czym świadczył nie tylko jego wydany przed wielu laty tomik wierszy zatytułowany "Zaproszenie do rozmowy". A jak twierdził Edward Stachura - bycie poetą nie polega w gruncie rzeczy na pisaniu wierszy; wiersze można, rzecz jasna, pisać, nawet dobre w sensie literackim, ale sedno prawdziwej poezji nie w wierszach zawarte. A w czym zawarte? Kto naprawdę ciekaw, niech sięgnie do Stachury.

Świeży magister Jan Płaskoń (po filologii polskiej na naszej WSP) nie miał ochoty wracać do rodzinnych Strzelec (tych pod Namysłowem), ani nawet do swojego liceum w Namysłowie - teraz już w charakterze pana od polskiego, bo po ukończeniu studiów woli się jednak przemawiać do ludzkości niż do klasy pełnej pryszczatych młodzieńców wsłuchanych w buzujące hormony.

Po krótkim okresie luźnej współpracy Janek dostaje etat w "Trybunie Opolskiej", szybko i dobrze daje się czytelnikom we znaki, niebawem sięgnie po reportaż - najtrudniejszy gatunek dziennikarski. Otrzymuje Nagrodę im. Jana Łangowskiego, przyznawaną w Opolu wyróżniającym się młodym dziennikarzom.

W rok 1989 i zmianę ustroju Janek wchodził już jako uformowana osobowość dziennikarska, z sukcesami dającymi mu mocną pozycję nie tylko na lokalnym rynku prasowym, z biegłą znajomością tajników reporterskiego warsztatu. To w latach rozkwitu tego gatunku uformował się Krajowy Klub Reportażu, do którego dołączają coraz to nowi autorzy. Elitarny klub przekształca się potem w Stowarzyszenie Krajowy Klub Reportażu, a Janek Płaskoń przez kilka kadencji wybierany tam będzie na wiceprezesa zarządu.

Ryszard Kapuściński twierdził, że częścią warsztatu reportera jest jego osobowość. Janek był osobowością, po pierwsze, bardzo wyrazistą, poglądami mu nie miotał na wszystkie strony zalatujący gównem wiatr polskiej historii najnowszej. Janek był pełen sprzeczności: pogodny melancholik, towarzyski odludek, emocjonalny racjonalista, spokojny nerwus, analityk z talentem do syntezy… Tę ostatnią umiejętność syntetyzowania, połączoną z błyskotliwą inteligencją i poczuciem humoru, najlepiej było widać w felietonach Janka, w których - od czasów "Trybuny Opolskiej" - ubierał głupotę polskiej codzienności w kaftan bezpieczeństwa. Felietonowy talent Płaskonia wykorzystywał potem jeden z najważniejszych portali biznesowych (www. money.pl), który od 2004 roku zamieścił ponad 400 cotygodniowych Janka felietonów.

Opolanin Jan Płaskoń zmarł w Zielonej Górze. Potężny zawał serca trafił Go śmiertelnie w trakcie odbywającej się tam kolejnej sesji Krajowego Klubu Reportażu. Owszem, okoliczności śmierci romantyczne, godne legendy, symboliczne wprost, ale nie tylko ja bym bardzo wolał, żeby Janek odchodził z tego świata powoli, za jakieś 30 lat, i nie na żadnym posterunku pracy i w służbie czytelnikowi, tylko w kapciach i wygodnym fotelu.