"Trzy patriotyzmy Walickiego" - komentarz Grzegorza Flerianowicza, prezesa Biało-Czerwonego Opola

Spośród bogatego dorobku naukowego, co warte zaznaczenia w większości dostępnego w całości online, na szczególną uwagę zasługuje esej pt. „Trzy patriotyzmy. Trzy tradycje polskiego patriotyzmu i ich znaczenie współczesne”. Tekst napisany ponad trzydzieści lat temu, nie tylko nie stracił nic ze swojej aktualności, ale dalej stanowi podstawę do wyjścia z bezrefleksyjnego „umiłowania ojczyzny” w kierunku rozumnego patriotyzmu.

Prof. Walicki wyodrębnił trzy (współistniejące ze sobą, wzajemnie się przenikające, ale wyraźnie rozróżnialne) koncepcje patriotyzmu polskiego: woli narodowej, idei narodowej i interesu narodowego. Wszystkie głęboko nasycone treściami historycznymi czy raczej obciążone konkretnym dziedzictwem historyczno-kulturowym możemy inaczej przyporządkować jako republikanizm, romantyzm i endecka kategoria interesu narodowego.

Ogromną zasługą prof. Walickiego jest to, że z naukową rzetelnością, splótł owe koncepcje w całość i pokazał nam jako wspólną wszystkim Polakom, żywą tradycję. Wykluczył tym samym wszelkiego rodzaju przypisywanie sobie „jedynie prawdziwego” patriotyzmu przez któryś z obozów niepodległościowych– każąc raczej szukać i kultywować, to co dobre, a odrzucać elementy historycznie zdeprecjonowane.

Praca laureata nagrody im. Eugenia Balzana nie tylko stanowić może fundament pewnych postaw, ale również podstawę tworzenia organizacji o charakterze patriotycznym. Tak właśnie było ze Stowarzyszeniem Biało-Czerwone Opole. Dzięki szerokiemu podejściu uwzględniającemu trzy koncepcje można w wyjść poza partyjno-polityczny schemat i realizować projekty będące konsensusem między wolą, ideą i interesem narodowym, a przynajmniej nie wykluczające żadnego z elementów. Takie podejście sprawdziło się w praktyce i ze swej strony polecam je każdemu, kto chciałby taką organizację w naszym regionie założyć i prowadzić długookresowo.