Uczą się języka mniejszości aż do matury

W ten sposób Zespół Szkół w Białej stał się w skali województwa opolskiego swego rodzaju pionierem. Okazuje się bowiem, że ciągłość nauczania niemieckiego jako języka mniejszości - rozpoczynana coraz częściej już w przedszkolu nie musi się kończyć na poziomie gimnazjalnym.

- Od lat uczyliśmy w liceum niemieckiego na poziomie rozszerzonym - mówi Romana Wołczyk, dyrektor Zespołu Szkół w Białej - od ubiegłego roku zaczęliśmy naukę niemieckiego jako języka mniejszości. Poznają go w ten sposób zarówno uczniowie szkół zawodowych, jak i licealiści. Cieszymy się, bo w liceum jest w tym roku bardzo dużo chętnych. Mamy kilka grup liczących łącznie kilkadziesiąt osób. Zajęcia z nimi prowadzą dwie panie germanistki. Muszę uczciwie przyznać, że nie spodziewałam się, że nasza inicjatywa spotka się z takim odzewem.

Kiedy na poziomie licealnym doda się rozszerzony program z niemieckiego do nauczania języka mniejszości, uczniowie mogą korzystać tygodniowo aż z ośmiu lekcji "języka serca". Poznają nie tylko gramatykę i słownictwo. Przy takim trybie jest też czas na kulturoznawstwo i realioznawstwo, czyli na kształtowanie tożsamości.
- Niemiecki jako język mniejszości jest nauczany w gimnazjum w Białej, a stamtąd wywodzi się znaczna grupa naszych uczniów - dodaje Romana Wołczyk. - Jestem przekonana, że nasi absolwenci będą przygotowani nie tylko do studiowania germanistyki na prestiżowych polskich uczelniach, ale też poradzą sobie, studiując w Niemczech.

Z bialskiej inicjatywy cieszy się lider opolskiej mniejszości Norbert Rasch. Zapowiada, że wkrótce odwiedzi szkołę w Białej, by jej pionierskie doświadczenia przenieść do innych powiatów zamieszkanych licznie przez mniejszość.
- Ci uczniowie są nie tylko przygotowani do skutecznego studiowania w Niemczech - uważa Norbert Rasch. - Oni przede wszystkim mają perspektywy znalezienia dobrej pracy. Takich ludzi świetnie znających język dziś się szuka. I dotyczy to także absolwentów szkół zawodowych. Cieszę się, że w Białej jest zainteresowanie kontynuacją nauczania niemieckiego jako języka mniejszości zarówno ze strony uczniów, jak i życzliwych tej inicjatywie władz powiatu. Na pewno będę rozmawiał z naszymi starostami, by ten model upowszechnić.

Zdaniem Huberta Kołodzieja, odpowiedzialnego za sprawy edukacji w Związku Niemieckich Stowarzyszeń, najwięcej w tej sprawie zależy od absolwentów gimnazjów i ich rodziców.
- Myślę, że organy prowadzące chętnie podejmą tę inicjatywę, ale potrzebne są wnioski uczniów składających dokumenty do szkół ponadgimnazjalnych. Będziemy rozmawiać z pania kurator o tym, jak włączyć składanie wniosków o nauczanie niemieckiego jako języka mniejszości w elektroniczny system rekrutacji. Trzeba wspólnie wypracować pewien system. No i - na czym nam bardzo zależy - skutecznie przekonywać absolwentów gimnazjów, że naukę języka mniejszości naprawdę warto kontynuować.

Sie lernen die Minderheitensprache durchgehend bis zum Abitur

Dzień Krajów Niemieckojęzycznych w Zespole Szkół w Białej.

n der Gesamtschule in Zülz lernen mehrere Dutzend Schüler auf der Gymnasiumebene Deutsch als Minderheitensprache. Somit werden sie sprachlich gut für ein Studium in Deutschland und gute Hochschulen in Polen vorbereitet.

Damit leistet die Gesamtschule in Zülz auf der Woiwodschaftsebene die Pionierarbeit. Es ist nämlich so, dass der Deutschunterricht als Minderheitensprache - der oft schon im Kindergarten anfängt - nicht auf der Gymnasiu-mebene enden muss.
- Seit Jahren haben wir Deutsch als erweitertes Nebenfach unterrichtet - sagt Romana Wołczyk, Gesamtschulleiterin aus Zülz - seit dem vergangenen Jahr bieten wir Deutsch als Minderheitensprache an. Diese Art von Deutschunterricht findet sowohl in der Berufsschule, as auch am Lyzeum statt. Wir freuen uns, weil es im Lyzeum in diesem Jahr sehr viele gibt, die den Unterricht besuchen möchten. Wir haben mehrere Gruppen, insgesamt mehrere Dutzend Schüler. Zwei Deutschlehrerinnen, ausgebildete Germanistinen, leiten den Unterricht. Ich muss ganz ehrlich sagen, dass ich nicht erwartet habe, dass unsere Initiative so gut aufgenommen wird.

Wenn man zusätzlich Deutsch als Minderheitensprache unterrichtet, haben die Schüler am Lyzeum sogar acht Unterrichtsstunden ,,in der Sprache des Herzens" wöchentlich. Sie lernen nicht nur Grammatik und Wortschatz kennen. Bei so einer Stundenanzahl gibt es auch Zeit für Landes- und Kulturkunde, identitätsbildende Fächer also.

- Deustch als Minderheitensprache wird am Gymnasium in Zülz unterrichtet. Von da kommt die Großzahl unserer Schüler - meint Romana Wołczyk. - Ich bin überzeugt, dass unsere Absolventen nicht nur für das Germanistikstudium an polnischen Prestigehochschulen gut vorbereitet sind, sondern auch an deutschen Hochschulen klarkommen.

Über die Zülzer Initiative freut sich SKGD Vorsitzender Norbert Rasch. Er kündigte an, dass er bald die Schule in Zülz besuchen möchte, um ihre Pioniererfahrungen auch in anderen von der deutschen Minderheit bewohnten Landkreisen umzusetzen.

- Diese Schüler sind nicht nur gut für ein Studium in Deutschland vorbereitet - meint Norbert Rasch. - Sie haben vor allem bessere Perspektiven eine gute Arbeit zu finden. Leute mit guten Sprachkenntnissen werden gesucht. Ich freue mich, dass in Zülz das Interesse am Deutschunter-richt als Minderheitensprache sowohl seitens der Schüler, als auch der Kreisver-waltung besteht. Ich werde sicherlich mit unseren Landräten Gespräche führen, um dieses Modell zu verbreiten.
Nach Meinung von Bildungsbeauftragten im VdG Hubert Kołodziej, hängt das Meiste von den Gymnasiumabsolventen und deren Eltern ab.

- Ich denke, dass die zuständige Verwaltung die Initaitive gerne aufnimmt, aber es werden Anträge der Eltern benötigt, die ihr Kind in die Mittelstufe schicken. Wir werden darüber mit der Kuratorin sprechen, wie man die Antragstellung für Deutsch als Minderheitensprache beim elektronischen Anmeldesystem einleiten könnte. Man muss gemeinsam ein System erarbeiten. Und es liegt uns viel daran, die Schüler davon zu überzeugen, dass es sich wirklich lohnt Deutsch als Minderheitensprache weiterzulernen.